เปิดสถิติบ้านพักครูทั่วไทย 44,000 หลัง ชำรุดกว่า 15% หลังใช้งานยาวนานกว่า 20–40 ปี

ธรรมนัสลงพื้นที่บุรีรัมย์ ตรวจบ้านพักครูทรุดโทรม เตรียมแผนฟื้นฟูทั่วประเทศ

ร้อยเอก ธรรมนัส พรหมเผ่า รองนายกรัฐมนตรี กำกับดูแลกระทรวงศึกษาธิการ ลงพื้นที่จังหวัดบุรีรัมย์ เพื่อตรวจเยี่ยมบ้านพักครูโรงเรียนภัทรบพิตร ตำบลเสม็ด อำเภอเมืองบุรีรัมย์ รวม 7 หลัง หลังได้รับการร้องเรียนว่าสภาพทรุดโทรมและครูต้องซ่อมเองจากเงินส่วนตัว ภารกิจครั้งนี้มีเป้าหมายเพื่อเร่งแก้ปัญหาที่อยู่อาศัยครูซึ่งเป็นหนึ่งในปัญหาใหญ่ระดับประเทศ

ร้อยเอกธรรมนัสระบุว่า ครูคือหัวใจของการพัฒนาคุณภาพการศึกษา การดูแลที่อยู่อาศัยให้มั่นคง ปลอดภัย และมีศักดิ์ศรีคือภารกิจสำคัญที่รัฐต้องทำ พร้อมสั่งให้สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) สำรวจบ้านพักครูทั่วประเทศ เพื่อจัดลำดับความเร่งด่วนในการซ่อมแซมและสร้างใหม่ โดยร่วมมือกับการเคหะแห่งชาติในการออกแบบและประเมินสภาพโครงสร้าง

ภาพรวมสถิติบ้านพักครูทั่วประเทศ

ข้อมูลจากสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ระบุว่า ทั่วประเทศมีบ้านพักครูทั้งหมด 44,359 หลัง

ในจำนวนนี้ยังใช้งานได้จริง 37,290 หลัง ขณะที่ส่วนที่เหลืออยู่ระหว่างสำรวจสภาพเพื่อวางแผนซ่อมแซม

รายการ จำนวนบ้านพักครู แหล่งข้อมูล

บ้านพักครู (รวมทุกประเภท) 44,359 หลัง สพฐ.

บ้านพักครูที่ยังใช้งานได้ 37,290 หลัง สพฐ.

ส่วนข้อมูลบ้านพักที่อยู่ในสภาพชำรุดหรือทรุดโทรมอยู่ระหว่างการจัดลำดับความเร่งด่วนในการปรับปรุง โดยคาดว่าจะมีบ้านพักครูจำนวนมากที่หมดอายุการใช้งานกว่า 30 ปี และไม่ได้รับการบำรุงรักษาอย่างต่อเนื่อง

ปัญหาสะสมหลายทศวรรษ งบซ่อมแซมไม่เพียงพอ

จากข้อมูลเชิงสถิติพบว่า ปัญหาบ้านพักครูส่วนใหญ่เกิดจากอายุการใช้งานยาวนานกว่า 20–40 ปี โดยไม่ได้รับงบประมาณซ่อมแซมอย่างสม่ำเสมอ หลายพื้นที่พบความเสียหายด้านโครงสร้าง ปลวกกัดกิน เสาเข็มทรุด และระบบไฟฟ้าเก่าที่อาจเกิดอันตราย ครูจำนวนมากต้องใช้เงินส่วนตัวในการปรับปรุง หรือเลือกออกไปเช่าบ้านภายนอกแทน

ในบางโรงเรียน เช่น โรงเรียนภัทรบพิตร จ.บุรีรัมย์ ครูหลายรายยอมจ่ายเงินซ่อมเองกว่า 30,000–50,000 บาท เพื่อให้บ้านอยู่ได้ชั่วคราว เพราะไม่สามารถเบิกงบจากราชการได้ เนื่องจากติดระเบียบว่าบ้านพักครูเป็นทรัพย์สินของรัฐ ต้องได้รับอนุญาตก่อนการซ่อมแซม

นโยบายใหม่ มุ่งยกระดับคุณภาพชีวิตครู

กระทรวงศึกษาธิการประกาศให้การแก้ไขปัญหาบ้านพักครูเป็น “นโยบายเร่งด่วนระดับประเทศ” ภายใต้แนวทาง “ฟื้นฟูบ้านพักครู ยกระดับคุณภาพชีวิต”

โดย สพฐ. จะร่วมมือกับการเคหะแห่งชาติสำรวจสภาพบ้านพักทั่วประเทศภายในสิ้นปีนี้ และเตรียมของบประมาณในปี 2570 เพื่อดำเนินการซ่อมแซมและสร้างใหม่ในพื้นที่เสี่ยง

นางนฤมล ภิญโญสินวัฒน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ระบุว่า บ้านพักครูรุ่นใหม่จะออกแบบให้เป็นอาคารแฟลตขนาดย่อม มีระบบความปลอดภัยครบวงจร และเน้นการใช้วัสดุทนทานเพื่อลดงบซ่อมแซมในระยะยาว

บ้านพักครูบุรีรัมย์ ตัวอย่างความเดือดร้อนจริง

กรณีโรงเรียนภัทรบพิตร จ.บุรีรัมย์ ที่มีบ้านพักครู 7 หลัง ถูกใช้เป็นกรณีศึกษานำร่องในโครงการสำรวจ โดย สพฐ. ระบุว่า จะเร่งดำเนินการซ่อมแซมและปรับปรุงใหม่ภายในปี 2569 เพื่อเป็นต้นแบบการปรับโฉมบ้านพักครูในพื้นที่อื่นทั่วประเทศ