มองวิกฤตให้เป็นโอกาส พลิกเกม Supply Chain สู่การปรับตัวอย่างยั่งยืน

ปัจจุบันโลกของเราพบเจอกับปัญหาหลายด้าน ทั้งด้านภูมิรัฐศาสตร์ซึ่งมีความซับซ้อนมากยิ่งขึ้นกว่าในอดีต รวมถึงเรื่องของเศรษบกิจระดับโลก ทั้งนี้สงครามทางการค้า และการขึ้นกำแพงภาษี ที่ประเทศมหาอำนาจอย่างสหรัฐฯ เดินเกมส์ ยากที่จะคาดเดาส่งผลโดยตรงต่อห่วงโซ่อุปทานทั่วโลก (Global Supply Chain) 

แต่อีกด้านหนึ่งนั้นการปรับตัวในสถาณการณ์ที่ยากลำบากนี้ ก็จะแปรเปลี่ยนเป็นเทรนด์ใหม่ในระยะยาว และมีความเข้มข้นทั้งด้านเศรษฐกิจการเมือง มาตรการด้านสิ่งแวดล้อมต่างๆ ที่หลายองค์กรทั่วโลกหันมาให้ความสำคัญ โดยการดำเนินงานต้องเป็นไปตามหลักสิทธิมนุษยชน ซึ่งเกี่ยวเนื่องจากถึงภาคเศรษฐกิจและภาคการผลิตในประเทศไทย 

นายสมเจตนา ภาสกานนท์ รองกรรมการผู้จัดการอาวุโส ด้านพัฒนาความยั่งยืน บริษัท เครือเจริญโภคภัณฑ์ จำกัด กล่าวถึงในเวทีเสวนาในหัวข้อ "From Risk to Resilience: Reinventing Thailand's Supply Chain for the Future" ภายในงาน GCNT Expo 2025 ว่าปัจจัยที่จะกระทบต่อเศรษฐกิจทั่วโลกนั้น ได้เชื่อมโยงกับมาที่ Supply Chain ของทุกองค์กร เรื่องแรกคือความก้าวหน้าของเทคโนโลยี และดิจิตัล รวมถึงปัญญาประดิษฐ์ ซึ่งเป็นการสร้างความแตกต่างในการเข้าถึงดิจิทัลทั้งบุคคลเเละองค์กร ในอีกด้านหนึ่ง เรื่องผลกระทบทางภาษี และ Globalization ส่งผลกระทบโดยตรงต่อองค์กรที่มีเครือข่ายการนำเข้าวัตถุดิบจากทั่วโลก 

ในส่วนของทีมงานที่ดูแลเรื่องความยั่งยืน หน้าที่หลักของเราคือการติดตามปัจจัยต่าง ๆ อย่างใกล้ชิด รวมถึงการประเมินผลการดำเนินงานขององค์กร โดยมองจากองค์กรที่เป็นพันธมิตร ซึ่งได้ทำงานรวมกับเครือ CP อาทิ United Nations Global Compact ซึ่งถือว่าเป็นองค์กรด้านความยั่งยืนที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีองค์กรธุรกิจกว่า 20,000 องค์กร ทั่วโลก โดยในประเทศไทยมีเครือข่ายองค์กรประมาณ 130 องค์กร ได้ตั้งกฎกติกาด้าน ESG โดยผลักดันให้องค์กรต้องบริหารจัดการความยั่งยืนตลอดห่วงโซ่อุปทาน  

สำหรับยุทธศาสตร์และความยั่งยืนของเครือเจริญโภคภัณฑ์ ที่ร่วมสร้างความยั่งยืนตลอดจนไปถึง Supply chain โดยสนับสนุนการส่งเสริมคุณภาพชีวิตของประชาชน ยกตัวอย่างเช่น การสร้างความเจริญก้าวหน้า การอนุรักษ์โลก และการสร้างสันติภาพความร่วมมือโดยตั้งเป้ามุ่งสู่การเป็นองค์กรที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นศูนย์ภายในปี 2593 หรือ NET ZERO 2050

ด้านกลยุทธ์การขับเคลื่อนองค์กรของเครือ CP นั้นได้เน้นในเรื่องความยั่งยืนของทั้งบุคลากร เทคโนโลยี นอกจากนี้ยังได้ร่วมกับพาร์ทเนอร์   โดยมีดัชนีชี้วัดที่ชัดเจนในการวัดผลในการทำงาน  ประกอบกับมีการพัฒนาสินค้าและบริการ เพื่อให้เป็นสินค้าที่มีความหยั่งยืน ซึ่งจะนำพาไปสู่การสร้างธุรกิจใหม่ๆ เกิดขึ้น

นายเศรษฐา ทวีศรี รักษาการกรรมการผู้จัดการ บริษัท แพน อินเตอร์เนชั่นแนล (ประเทศไทย) จำกัด (บ.ในเครือของ บมจ.ไทยเบฟ)  ได้แบ่งปันแนวคิดในการปรับการผลิตและซัพพลายเชนแบบครบวงจร ที่เน้นความยั่งยืนตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ โดยยกตัวอย่างปัญหาที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน อย่างเช่นเรื่องสงครามการค้า ซึ่งเป็นผลทำให้ Supply Chain เกิดความไม่แน่นอน เกิดความผันผวนของราคาสินค้าซึ่งเป็นวัตถุดิบหลักของบริษัท 

นอกจากนี้ยังมีปัญหาสงครามระหว่างประเทศที่กระทบต่อการขนส่งสินค้า นอกจากนี้ภัยพิบัติที่เกิดขึ้นทางธรรมชาติ ทำให้ผลผลิตทางการเกษตรได้รับผลกระทบ สำหรับ ThaiBev มองว่าวิกฤตในครั้งนี้ยังถือว่ามีโอกาส โดยบริษัทได้นำ Ai เข้ามาใช้ในการดำเนินธุรกิจ และประเมินลูกค้า ซึ่งจะทำให้เข้าใจผู้บริโภคมากขึ้น 

ส่วนทางด้านนายณัฐภูมิ เปาวรัตน์ ผู้อำนวยการอาวุโสฝ่ายการค้าพัฒนาธุรกิจและการลงทุน JWD Group ยกตัวอย่างการใช้ เทคโนโลยีและระบบโลจิสติกส์อัจฉริยะ เพื่อบริหารต้นทุนและความเสี่ยง พร้อมทั้งลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ในฐานะผู้ทำธุรกิจขนส่งโลจิสติกส์ ซึ่งถือว่าได้รับผลกระทบค่อนข้างหลากหลายมุม 

โดยที่เห็นได้ชัดที่สุด คือ การปิดชายแดนต้องขนส่งทางเรือแทนรถ หรือการปิดน่านฟ้าทำให้ต้องขับเครื่องบินอ้อมไกลขึ้น และการปิดน่านน้ำ ทำให้ใช้เวลาการขนส่งนานกว่าเดิม และสะท้องถึงต้นทุนสูงขึ้น 

สำหรับระยะยาวการวางกลยุทธ์และนโยบายของบริษัทในระยะยาวคือ GO TOGETHER GROW TOGETHER การเติบโตอย่างยั่งยืนทั้งคู่ค้าของบริษัทรวมไปถึงดูแลสิ่งแวดล้อมควบคู่กัน ซึ่งบริษัทมองหาพาร์ทเนอร์ในแต่ละประเทศเพิ่มสร้างการเติบโต ลงทุนด้านเทคโนโลยีที่เป็นมิตรต่อสิงแวดล้อม โดยบริษัทตั้งเป้าลดการปล่อยคาร์บอน NET ZERO 2050  

และอีกหนึ่งเสียงจากเวทีโลกอย่าง Mr. Fredy Guayacan Senior Specialist on Environment and Decent Work จาก องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) เน้นย้ำว่าความยั่งยืนไม่ได้หยุดแค่ในเรื่องสิ่งแวดล้อม แต่ต้องคำนึงถึง ‘แรงงานที่มีคุณภาพชีวิตดี’ ด้วย พร้อมเสนอแนวทางบูรณาการสิทธิแรงงานเข้ากับระบบซัพพลายเชน เพื่อให้เกิดการพัฒนาแบบมีคุณธรรม