หุ่นยนต์สุนัขลุยป่ายุโรป ปฏิวัติดูแลป่าด้วยแผนที่ 3 มิติ ช่วยจับสัญญาณป่าก่อนสายเกินไป

ในความพยายามทำให้การจัดการป่าไม้มีความยั่งยืนมากขึ้น นักวิจัยในยุโรปเริ่มนำ “หุ่นยนต์สุนัขสี่ขา” เดินสำรวจป่าจริงบนพื้นผิวที่เต็มไปด้วยใบไม้ กิ่งไม้ และพื้นที่ขรุขระ เพื่อเก็บข้อมูลเชิงลึกและสร้างแผนที่สามมิติที่แม่นยำของผืนป่า เทคโนโลยีนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ DigiForest ซึ่งมุ่งนำเทคนิคใหม่ ๆ มาช่วยปกป้องทรัพยากรธรรมชาติในยุโรป และเพิ่มประสิทธิภาพในการดูแลรักษาป่าไม้ในระยะยาว

โครงการ DigiForest ดำเนินงานโดยนักวิจัยจาก Oxford Robotics Institute แห่งมหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ด ซึ่งนำเทคโนโลยีหุ่นยนต์และการวัดผลทางดิจิทัลมาผสานเข้าด้วยกันเพื่อประเมินสภาพป่า หุ่นยนต์สุนัขสี่ขาที่ใช้ในโครงการนี้ หรือ “robot dog”สามารถเดินบนพื้นที่ขรุขระและรกร้างได้ดี พร้อมติดตั้งเลเซอร์สแกนแบบเดียวกับรถยนต์ไร้คนขับ เพื่อวัดระยะห่างและรูปร่างของต้นไม้ทุกต้นที่พบ

จากข้อมูลเลเซอร์ หุ่นยนต์จะสร้างภาพสามมิติของลำต้น รวมถึงเส้นผ่านศูนย์กลางและความสูง ก่อนรวบรวมข้อมูลทั้งหมดลงในฐานข้อมูลของผืนป่า ซึ่งช่วยให้นักวิจัยประเมินโครงสร้างและความหนาแน่นของต้นไม้ได้อย่างละเอียด Maurice Fallon ศาสตราจารย์ด้านหุ่นยนต์จากอ็อกซ์ฟอร์ดระบุว่า การเก็บข้อมูลซ้ำในพื้นที่เดิมหลายครั้ง ช่วยให้ติดตามการเติบโตของต้นไม้ได้ และสามารถระบุได้ว่าพื้นที่ใดของป่ากำลังฟื้นตัวหรือกำลังถูกคุกคาม เช่น ต้นไม้บางส่วนเริ่มตายหรือเติบโตช้าลง

ข้อมูลเชิงลึกนี้ยังช่วยระบุพื้นที่ที่ควรมีการจัดการ เช่น การตัดบางต้นเพื่อป้องกันความเสียหายจากพายุหรือสภาพอากาศสุดขั้ว Fallon กล่าวว่า หุ่นยนต์สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้หลายเฮกตาร์ ช่วยให้นักวิทยาศาสตร์เก็บข้อมูลได้เร็วกว่าเดิมมาก

 โครงการนี้ได้รับทุนสนับสนุนจาก Horizon Europe ซึ่งผลักดันงานวิจัยที่ช่วยให้การดูแลป่ายั่งยืนยิ่งขึ้น รวมถึงการหาทางเลือกแทนการ “ตัดไม้แบบเคลียร์ทั้งพื้นที่” (clear felling) ที่มักทิ้งผลกระทบรุนแรงต่อระบบนิเวศ

สำหรับหุ่นยนต์ ANYmal จากบริษัทสวิส ANYbotics เดิมทีถูกออกแบบมาเพื่อโรงงานและสถานที่อุตสาหกรรม แต่โครงการนี้ถือเป็นการนำไปใช้ในสภาพแวดล้อมใหม่ที่ท้าทายยิ่งกว่า นักวิจัยได้ทดสอบหุ่นยนต์ในฟินแลนด์ สวิตเซอร์แลนด์ และป่า Forest of Dean ในสหราชอาณาจักร พร้อมเก็บข้อมูลหลายครั้งเพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลงของป่าในแต่ละช่วงเวลา

แม้เทคโนโลยีนี้จะมีศักยภาพสูง แต่การโน้มน้าวให้ภาคอุตสาหกรรมป่าไม้ยอมรับยังเป็นเรื่องท้าทาย เนื่องจากอุปกรณ์มีราคาสูงและต้องทำงานในพื้นที่ห่างไกล อย่างไรก็ตาม ทีมวิจัยวางแผนจะทดลองภาคสนามต่อไปจนถึงปี 2026 และหวังว่าข้อมูลที่ได้จะช่วยสร้างเครื่องมือใหม่ ๆ ที่ช่วยให้ผู้ดูแลป่าตัดสินใจได้แม่นยำขึ้น ลดความเสียหายต่อระบบนิเวศ และทำให้การทำไม้เชิงพาณิชย์มีความยั่งยืนมากกว่าเดิม

โครงการ DigiForest ใช้หุ่นยนต์สี่ขาติดเลเซอร์สแกนเพื่อสร้างแผนที่สามมิติของป่ายุโรป ช่วยประเมินการเติบโตของต้นไม้และตรวจจับพื้นที่ที่กำลังเสื่อมโทรม เทคโนโลยีนี้อาจเปลี่ยนวิธีการจัดการป่าอย่างสิ้นเชิง แต่ยังต้องฝ่าความท้าทายในด้านค่าใช้จ่ายและการนำไปใช้เชิงธุรกิจ ทีมวิจัยคาดหวังว่าเมื่อสะสมข้อมูลมากพอ การจัดการป่าจะมีความแม่นยำ นุ่มนวล และเป็นมิตรกับธรรมชาติมากขึ้นในอนาคต