ชายญี่ปุ่นรับเงิน 217 ล้านเยน ชดเชยติดคุก 47 ปี จากคดีฆาตกรรมโดยไม่ได้ทำผิด
อิวาโอะ ฮากามาตะ ชายชาวญี่ปุ่น วัย 89 ปี เป็นอดีตนักโทษที่ติดคุก โดยที่ไม่ได้ทำผิด และเป็นนักโทษที่รอโทษประหารชีวิตที่ยาวนานที่สุดในโลก ล่าสุดเขาเพิ่งถูกตัดสินให้ได้รับเงินชดเชย 217 ล้านเยน หรือประมาณ 49 ล้านบาท จากการต้องกลายเป็นแพะรับบาป ถูกคุมขังอย่างไม่ยุติธรรมมาถึง 47 ปี
ฮากามาตะ เป็นอดีตนักมวยอาชีพ ก่อนจะเกษียณแขวนนวม และมาทำงานที่โรงงานแปรรูปถั่วเหลือง ในชิซึโอกะ ซึ่งเขาถูกจับในปี 1966 ในคดีข้อหาการฆาตกรรม เจ้านายเจ้าของโรงงาน และภรรยา พร้อมลูกอีก 2 คน รวมทั้งหมด 4 รายที่ถูกพบศพถูกแทงในบ้าน โดยขณะนั้นเขามีอายุได้ 30 ปี
หลังจากนั้น เขาถูกตัดสินโทษเป็นการประหารชีวิตในปี 1980 ก่อนที่ศาลแขวงชิซึโอกะจะอนุญาตให้มีการพิจารณาคดีใหม่ จากหลักฐานเพิ่มเติม และสั่งให้ปล่อยตัวเขาในเดือนมีนาคม ปี 2014 รวมแล้วเขาถูกขังคุก 47 ปี 7 เดือน และต้องอยู่ด้วยการรอโทษประหารนานถึง 33 ปี ซึ่งทำให้เขาเป็นนักโทษที่รอโทษประหารชีวิตที่ยาวนานที่สุดในโลก
ในคำตัดสินเรื่องค่าชดเชยของฮากามาตะ ผู้พิพากษากล่าวว่าเขา "ต้องทนทุกข์ทรมานทางจิตใจและร่างกายอย่างรุนแรง เนื่องจากเขาถูกคุมขังเป็นเวลาประมาณ 33 ปี ด้วยคำสั่งรอการประหารชีวิตเท่านั้น"
ผู้พิพากษาสรุปว่าเขาควรให้ค่าชดเชยสูงสุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เนื่องจากคำตัดสินหลายฉบับ ที่พบว่าฮากามาตะมีความผิดนั้น อิงจากหลักฐานที่เจ้าหน้าที่สืบสวนสร้างขึ้น ซึ่งพิสูจน์ได้ในภายหลังจากการพิสูจน์ DNA บนผ้ากันเปื้อนที่เป็นหลักฐาน
ทั้งฮากามาตะยังบอกว่าที่เขายอมรับข้อกล่าวหา ก่อนเปลี่ยนคำให้การยืนยันว่าบริสุทธิ์นั้น เป็นเพราะถูกตำรวจบังคับ ด้วยการขู่ และทุบตี
เงิน 217 ล้านเยน ที่เขาได้รับนั้น คิดได้เป็นประมาณ 2,900 บาทต่อวัน หากนับจากจำนวนที่เขาติดคุกฟรี แต่ถึงอย่างนั้น ทนายของเขาก็บอกว่าสิ่งที่รัฐบาลทำนั้น ผิดพลาด และไม่สามารถชดเชยได้ด้วยเงิน 200 ล้านเยนได้ เพราะเขาสุขภาพจิตเขาได้ถูกทำร้ายอย่างรุนแรง จากการคุมขัง
ภายใต้กฎหมายค่าชดเชยทางอาญา ผู้ที่ถูกตัดสินว่าไม่ผิดในการพิจารณาคดีใหม่สามารถเรียกร้องค่าชดเชยได้สูงสุดถึง 12,500 เยนต่อวัน ตามจำนวนวันที่ถูกควบคุมตัว ในเดือนมกราคมปีนี้ ทีมทนายความของฮากามาตะได้ยื่นคำร้องขอค่าชดเชยสูงสุดเท่าที่จะเป็นไปได้
คดีของเขาทำให้ระบบยุติธรรมทางอาญาของญี่ปุ่นถูกตรวจสอบ และพูดถึงอีกครั้ง และยังเกิดกระแสเรียกร้องให้ยกเลิกโทษประหารชีวิตด้วย
สำหรับประเทศไทยนั้น หากติดคุกโดยไม่ได้ทำผิด ก็มีกระบวนการเยียวยาจ่ายเงินเช่นกัน โดยอยู่ที่ 200-500 บาท ตามค่าขาดประโยชน์จากการทำงานตามอัตราค่าแรงขั้นต่ำรายวัน ซึ่งแต่ละจังหวัดไม่เท่ากัน และมีค่ารักษาพยาบาลไม่เกิน 4 หมื่น และค่าเยียวยาจิตใจไม่เกิน 2 หมื่น