ขั้นตอนการถวายสัตย์ ครม. ก่อนเข้ารับตำแหน่งตามรัฐธรรมนูญ

ขั้นตอนการถวายสัตย์ของคณะรัฐมนตรี (ครม.) ต้องรู้อะไรบ้าง?

การถวายสัตย์ปฏิญาณของคณะรัฐมนตรี (ครม.) เป็นกระบวนการที่รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้อย่างชัดเจนว่าต้องกระทำก่อนเข้ารับหน้าที่ทางราชการ ถือเป็น "เงื่อนไขบังคับทางกฎหมาย" มิใช่เพียงพิธีกรรมเชิงสัญลักษณ์ การดำเนินการที่ถูกต้องจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับความชอบธรรมของรัฐบาลชุดใหม่

เงื่อนไขสำคัญตามรัฐธรรมนูญ

ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ถ้อยคำในการถวายสัตย์ต้องถูกต้องตามที่กำหนดไว้ ห้ามดัดแปลงหรือละเว้น การกล่าวคำปฏิญาณต้องครอบคลุม 3 ประเด็นหลัก ได้แก่

• แสดงความจงรักภักดีต่อพระมหากษัตริย์
• ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริตเพื่อประเทศและประชาชน
• ยึดมั่นและรักษารัฐธรรมนูญทุกประการ
• เมื่อยังไม่ได้ถวายสัตย์ ถือว่ายังไม่มีอำนาจตามกฎหมายในตำแหน่งนั้น

ขั้นตอนพิธีการถวายสัตย์

• การเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท คณะรัฐมนตรีจะต้องแต่งกายด้วยเครื่องแบบปกติขาว เดินทางไปยังสถานที่ที่พระมหากษัตริย์โปรดเกล้าฯ ตามวันเวลาที่กำหนดไว้
• การกล่าวคำถวายสัตย์ นายกรัฐมนตรีจะเป็นผู้นำกล่าวถ้อยคำถวายสัตย์ตามบทบัญญัติรัฐธรรมนูญ โดยรัฐมนตรีแต่ละคนกล่าวตามทีละวรรคจนจบ
• พระบรมราโชวาทและการถวายคำนับ เมื่อกล่าวคำถวายสัตย์ครบถ้วน จะมีการถวายคำนับและรับพระบรมราโชวาทพร้อมพระราชทานพร ถือเป็นพิธีที่เสร็จสมบูรณ์

ความหมายเชิงรัฐศาสตร์และวัฒนธรรมการเมือง

พิธีถวายสัตย์ของ ครม. ไม่ใช่แค่การปฏิบัติตามระเบียบ หากแต่เป็นการแสดงถึงความรับผิดชอบทางการเมืองและสถาบัน การเปลี่ยนผ่านอำนาจบริหารระหว่างรัฐบาลเก่าและใหม่จะเกิดขึ้นอย่างราบรื่นเมื่อผ่านพิธีนี้

นอกจากนี้ ยังเป็นการแสดงถึงความเคารพต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ และยืนยันว่าผู้ดำรงตำแหน่งพร้อมรับใช้ประเทศด้วยความซื่อสัตย์และปกครองตามครรลองประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข