คนดีต้องมีที่ยืน โลกต้องดีกว่า : คนบ้าปลูกป่า (จิรนันท์ กรานสุข) "เธอตัดฉันก็ปลูก"
โครงการ “คนดีต้องมีที่ยืน โลกต้องดีกว่า” คนบ้าปลูกป่า (จิรนันท์ กรานสุข) "เธอตัดฉันก็ปลูก"
เปิดเรื่องเล่าของ คุณจิรนันท์ กรานสุข หัวงานหน้าในโรงงานแห่งหนึ่ง ที่มีความสุขกับการปลูกป่ามาตลอด 20 ปี โดยไม่สนใจว่าเมื่อปลูกแล้วใครจะตัด เธอก็จะปลูกใหม่โดยการเล่าหลักการและเหตุผลของการปลูกสลับนัยภาพความเหนื่อยที่มีความสุข ทำไมเธอถึงทำเช่นนี้ และอะไรทำให้เธอไม่ย่อท้อกับการปลูกป่ามาตลอด 20 ปี
ไม่ได้อยากได้ใบประกาศต่างๆ อยากได้จอบ อยากได้เสียม
เราขุดด้วยใจขุดต้นไม้แล้วรอด แต่โดนมาขุดเสียใจมาก ในเมื่อเธอมาขุด ฉันก็จะเอาไปปลูกให้เธอเหมือนเดิม โดนตัดต้นไม้บ่อยมาก ถ้าเธอตัดฉันก็จะปลูกให้อีก บอกเลย..
คุณจิรนันท์ เล่าว่า ปลูกต้นไม้ประมาณ 25 ปี เริ่มมีตังก็เริ่มปลูก โดยการเจียดตังมาปลูก มันเป็นความสุขชอบต้นไม้ ชอบใบไม้ที่เป็นสีเขียว ประมาณว่าเป็นดินเกลือ ดินเค็มถึงเค็มมาก แล้วทำไมบ้านเราไม่ค่อยมีต้นไม้ เหมือนกับโซนทางอื่นที่มีป่า มีเขา มีดินที่ดำๆก็เลยคิดว่าทำไมบ้านเราเป็นแต่ดินเกลือแล้วต้นไม้ก็ไม่งอก ก็เลยมาสังเกตโซนบ้านเราอะไรมันงอกบ้าง ก็เลยเริ่มหาต้นไม้พื้นเพบ้านเรางอก "ก็เริ่มมาปลูกจากที่บ้านเราก่อน"
แรกๆก็ไม่รู้ว่าตรงไหนที่เค้าให้ปลูกได้ แต่ทีนี้เราเผอิญเห็นว่าโซนนี้ดั้งเดิมมันปลูกลานได้ เราเลยไปหาเมล็ดพันธุ์มาปลูกให้เขา ต้นลานมีประโยชน์ทุกส่วน ก้านเอาไปสานเข่ง ใบก็นำไปมุงหลังคาได้ มัดเชือกได้ มัดห่อข้าวต้มมัดได้ ถ้าตัดหน่อที่อยู่ข้างในก็จะไปแกงอร่อยมาก รสชาติเดียวกับแกงมะพร้าว
ปลูกคนเดียว ขุดเอง ปลูกเอง
ถามว่า เอาต้นไม้มาจากไหน คุณจิรนันท์ บอกว่า ซื้อมา ไปซื้อที่แหล่งต้นไม้อย่างเช่น สระบุรี ซื้อมาทีละ 400-500 ต้น โดยทุกกระบวนการตั้งแต่แรกตลอด 25 ปีทำคนเดียว มันภูมิใจตรงนี้แหละ ภูมิใจที่ได้ทำ ชวนใครก็ไม่ไป เขาบอกว่าร้อน ส่วนตัวก็ร้อนแต่ใจมันรัก เห็นเห็นต้นไม้โต มันมีความสุข
ถ้าเห็นถนนว่างๆที่ปลูกเลย แต่ต้องมองด้วยนะว่ามันว่างมากี่สิบปีแล้ว ก็ไม่เห็นจะใส่ใจอะไรเลย จัดเลย สมมุติว่า เราเห็นมาแล้ว 5 ปีถนนเส้นนี้ไม่เห็นมีใครซื้อต้นไม้มาปลูกเลย จัดเลย ซึ่งจะปลูกแบบว่าไซต์ที่มันรอด ไม่ใช่แบบว่าเลยปากถุงคืบนึงโอกาสรอดมันน้อย ถ้าต้นที่จะโตต้องประมาณ 8-10 เซนติเมตร หรือ 100 เซนติเมตรโอกาสรอดสูงมาก ที่เคยปลูกมาก็ประมาณ 95% รอด ปลูก 10 ต้น 9 ต้นรอด ไม่รอดน้อยมาก
เมื่อถามว่า ปกติเขามาปลูกกันเกาะกลางต้องมาเป็นแก๊งใหญ่ๆ คุณจิรนันท์ บอกว่า ใช่เขาจะเป็นแบบสร้างภาพ เท่าที่เห็นที่เขาเชิญมา ปีหลังๆเขาก็จะเชิญพี่ พี่ก็บอกว่าพี่ไม่ได้รับคำเชิญ พี่ปลูกด้วยใจ พี่ไม่ได้เป็นแบบว่าสร้างภาพ พอมาเข้าจริงๆก็มาแสดงนี่ มาสร้างภาพนี่ไม่ได้มาปลูกจริงๆ คือแบบว่าต้นไม้คนละถุงแล้วยืนถ่ายๆ ขุดก็ยังไม่ได้ขุด เลยบอกนี่เหรอนักอนุรักษ์ มันไม่ใช่ มันเป็นการแสดง ปลูกก็ปลูกให้มันจริงๆ
ถ้าเจอต้นไม้ที่เราปลูกตายจะทำยังไง
รู้สึกเสียใจยิ่งถ้าแบบว่ามีคนมาขโมย ซึ่งต้นคูณที่ปลูกไว้เป็น 40-50 ปีเขาเอาไปหมดเลย ทิ้งแต่หลุมไว้ให้เราต่างหน้า ต้นตรงนี้หายไปไหนหมด พอเราจอดรถดูที่ไหนได้ เขาขุดไปเป็นแบบที่ขุดไปเลย ฉันบอก ขอฉันได้เดี๋ยวฉันไปซื้อให้ กว่าจะขุดได้แต่ละหลุมนี่ไม่ใช่เล็กๆเลย ต้นไม้ที่เราปลูกเราก็จำได้ว่าเราปลูกตรงไหนต้นอะไร เพราะเราอยากให้เป็นโซนๆ
ได้อะไรจากการปลูกต้นไม้
ไม่ได้อะไร ได้แต่ความสุขแต่ภายนอกไม่ได้อะไรเลย เหนื่อยก็เหนื่อยแต่มันมีความสุขในใจที่เห็นต้นไม้งอกงาม ต้นไม้ที่ปลูก 1 ต้นต้องใส่ใจ รักตั้งแต่ที่เราไปหิ้วมา รักตั้งแต่เราจ่ายตังค์ซื้อให้ใจเลยว่า ต้นไม้นี้เราซื้อมา เราก็มาขุดหลุม ยิ่งขุดหลุมความเหนื่อยของเราที่ขุดลงไปให้ใจตรงนี้ด้วย ยิ่งฉีกถุงแล้วเอาต้นไม้เราลงไป แล้วก็เกลี่ยกลบดิน ไหนจะขุดความเหนื่อยตรงนี้ยิ่งเอามือประกบดันดินลงไปเพื่อให้ต้นไม้เราโต นั่นแหละใจสุดยอดเลยเราให้ใจทุกส่วน ทุกๆรายละเอียดเลยต้นไม้ 1 ต้น ปลูกมาเยอะ 25 ปีเราให้ใจทุกต้นเลย
มีคนจะเอาเงินมาให้เพื่อที่จะให้ปลูกต้นไม้ หลายคนมาก บอกอยากช่วยขอให้เปิดบัญชีเดี๋ยวโอนให้ ซึ่งตนไม่เอา ถ้าอยากให้พี่ปลูก เธอซื้อมาให้พี่เลยแล้วพี่ก็จะบอกว่า ตอนนี้พี่จะไปปลูกโซนสีเหลือง เธอซื้อต้นคูณมาให้พี่นะแล้วมาวางได้เลย แต่ถ้าให้เปิดบัญชี ไม่เอาค่ะ ไม่รับเงินเลย
ทุจริตงบปลูกป่า
รู้สึกแย่มาก ทำไมต้องทุจริต ต้นไม้ก็ไม่ได้แพงนะ หลายๆข่าวที่บอกว่าต้นไม้ต้นละ 3,000 บาท ปลูกโซนนี้ต้องใช้งบสองแสน ซึ่ง 200,000 บาทปลูกได้ทั่วอำเภอแล้วมั้ง ถ้าคุณใช้งบ 200,000 ขนาดนั้น ปลูกได้เป็นสองหมื่นต้นเลย พี่ปลูกได้ทั้งตำบลเลย คนเดียวด้วย ยืนยันเลยว่าพี่ต้องรอด 95% อีก 5% อาจจะเป็นคนขโมย หรือ ว่าคนตัด ไม่ใช่ซื้อแค่ 30 ต้นแล้วงบประมาณ 200,000 บาท ที่เห็นในข่าวแต่ก็ไม่ได้ว่าเขา เขาอาจจะไปซื้อแพงก็ได้
โครงการปลูกป่าสังเกตดูได้เลย พี่ไปหลายโครงการเพราะว่าเขาขุดไม่เต็มที่ ขุดจะต้องขุดให้ได้ 50 เซนติเมตร หรือ ว่าขุดให้เลยถุงที่เขาหิ้วมา ในการที่ปลูกนั้นรอดแน่นอนถ้าคุณปลูก ไม่ใช่คุณเอาไปตั้งแล้วก็เอาดินมาพูนไม่รอดหรอก โอกาสรอดไม่มี
"โลกนี้จะดีขึ้นอีกเยอะ หากงบประมาณการปลูกป่าถูกใช้งานอย่างแท้จริง"