หุ่นยนต์ผ่าตัดถุงน้ำดีได้เองด้วย AI ไม่ต้องใช้คนควบคุมแม้แต่คนเดียว

นักวิจัยจากมหาวิทยาลัย Johns Hopkins พัฒนา หุ่นยนต์AI สามารถผ่าตัดถุงน้ำดีที่ทั้งยากและซับซ้อนได้เองแบบอัตโนมัติโดยไม่ต้องมีคนควบคุม นับเป็นก้าวสำคัญของการพัฒนาเทคโนโลยีการแพทย์แบบอัตโนมัติ

แอ็กเซล ครีเกอร์ แห่งมหาวิทยาลัยจอห์นส์ฮอปกินส์ เมืองบัลติมอร์ หัวหน้าทีมวิจัย กล่าวว่า ที่ผ่านมา หุ่นยนต์ผ่าตัดที่ใช้อยู่ในปัจจุบันยังต้องอาศัยแพทย์เป็นผู้ควบคุมจากระยะไกล 

แต่ระบบใหม่นี้ใช้ AI ในการตัดสินใจอย่างอิสระ และสามารถปรับตัวรับมือกับสถานการณ์ไม่คาดคิดที่เกิดขึ้นระหว่างการผ่าตัดได้ 

ผ่าตัดยากๆ ได้

โดยเขาเปรียบเทียบความสามารถของหุ่นยนต์ตัวนี้กับรถยนต์ไร้คนขับ ที่สามารถ “ขับไปได้บนทุกเส้นทาง ในทุกสภาพแวดล้อม และตอบสนองต่อทุกสิ่งที่พบเจอได้อย่างชาญฉลาด”

สำหรับ การผ่าตัดถุงน้ำดีในสภาวะปกตินั้น การแยกถุงน้ำดีออกจากตับใช้เวลาหลายนาที และต้องอาศัยทักษะหลากหลายรูปแบบ เช่น การจับ การหนีบ และการตัด ซึ่งล้วนเป็นทักษะที่พบได้ทั่วไปในการผ่าตัดจริง นอกจากนี้ยังต้องมีการตัดสินใจและการปรับตัวตามสถานการณ์ที่เกิดขึ้นระหว่างการทำงาน

ในงานวิจัยซึ่งได้รับการตีพิมพ์ นวารสาร Science Robotics ระบุว่า ระบุว่า หุ่นยนต์ SRT-H ได้รับการฝึกฝนผ่านกรอบการเรียนรู้ของ AI ที่เรียกว่า language-guided imitation learning โดยใช้วิดีโอการผ่าตัดถุงน้ำดีและตับของสุกรจำนวน 8 ชุด  โดยเป็นอวัยวะที่ถูกนำออกมาจากตัวสัตว์แล้ว

อวัยวะและหลอดเลือดของสุกรที่ใช้ในการทดสอบมีความแตกต่างกันอย่างมาก ทั้งในด้านรูปลักษณ์และโครงสร้างทางกายวิภาค เพื่อจำลองถึงความหลากหลายที่พบได้ในการผ่าตัดของมนุษย์จริง

ผลลัพธ์คือ หุ่นยนต์จะสามารถผ่าตัดได้สำเร็จด้วยความแม่นยำ 100% แต่ก็ใช้เวลานานกว่าศัลยแพทย์ที่เป็นมนุษย์

การใช้หุ่นยนต์ผ่าตัดในวงการแพทย์ปัจจุบัน

ปัจจุบัน หุ่นยนต์ผ่าตัดที่มีจำหน่ายในเชิงพาณิชย์ ได้แก่ ระบบ da Vinci Surgical System ของบริษัท Intuitive Surgical ซึ่งถูกนำไปใช้ในการผ่าตัดทั่วโลกแล้วมากกว่า 12 ล้านครั้ง นับตั้งแต่ได้รับการอนุมัติจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (FDA) ของสหรัฐฯ ในปี 2000

อย่างไรก็ตาม ระบบ da Vinci แตกต่างจาก SRT-H ตรงที่ต้องอาศัยศัลยแพทย์เป็นผู้ควบคุมการเคลื่อนไหวทั้งหมดจากระยะไกล

เดวิด เรสคอตต์ นักวิเคราะห์จากบริษัท Baird ประเมินว่า ตลาดหุ่นยนต์ผ่าตัดทั่วโลกกำลังเข้าใกล้มูลค่า 10,000 ล้านดอลลาร์ต่อปี โดยในปี 2024 มีการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ประมาณ 2.7 ล้านครั้ง

นักวิจัยระบุว่า ในอนาคต หุ่นยนต์ผ่าตัดอัตโนมัติอาจช่วยแก้ปัญหาการขาดแคลนศัลยแพทย์ ลดความผิดพลาดจากมนุษย์ และช่วยให้ผู้ป่วยในพื้นที่ขาดแคลนได้รับการรักษาที่มีคุณภาพและได้มาตรฐานอย่างสม่ำเสมอ