ติดเชื้อเอชไอวีเกิดได้กับทุกเพศ แนะป้องกันทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์

นายแพทย์พงศ์ธร ชาติพิทักษ์ ผู้อำนวยการกองโรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ กรมควบคุมโรค กล่าวว่า ข้อมูลจากศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC: Centers for Disease Control and Prevention) ระบุว่า หนึ่งในปัจจัยเสี่ยงหลักของการติดเชื้อเอชไอวี คือ การมีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนักโดยไม่ป้องกัน เนื่องจากเนื้อเยื่อบริเวณทวารหนักมีความบางและฉีกขาดได้ง่ายกว่าช่องคลอด ทำให้เชื้อไวรัสสามารถเข้าสู่กระแสเลือดได้ง่ายกว่า จึงมีความเสี่ยงมากกว่าการมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอดประมาณ 10 – 20 เท่า ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในคู่ชาย-ชาย และชาย-หญิง

ความเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี

อย่างไรก็ตาม ความเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวีนี้ สามารถลดลงได้จนเหลือน้อยมากๆ และแทบไม่มีความแตกต่างกันในแต่ละเพศ ด้วยการใช้ถุงยางอนามัยอย่างถูกต้องและสม่ำเสมอ ซึ่งเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันเอชไอวีและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ ร่วมกับการกินยาป้องกันก่อนการสัมผัสเชื้อเอชไอวี หรือเพร็พ (PrEP: Pre-Exposure Prophylaxis) ภายใต้คำแนะนำของบุคลากรทางการแพทย์

ข้อมูลสถานการณ์ผู้ติดเชื้อเอชไอวีสะสมตั้งแต่ปี 2529 ถึงปี 2567

ชี้ให้เห็นว่า ณ ปัจจุบันผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่เป็นประชากรทั่วไป คิดเป็นประมาณ 88% ขณะที่กลุ่มประชากรหลัก ได้แก่ ชายมีเพศสัมพันธ์กับชาย หญิงข้ามเพศ ผู้ให้บริการทางเพศ ผู้ใช้สารเสพติดชนิดฉีด ผู้ต้องขัง และแรงงานข้ามชาติ ทั้งหมดรวมกันคิดเป็นประมาณ 12% ของผู้ติดเชื้อในประเทศ ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าทุกคนมีโอกาสเสี่ยงหากมีพฤติกรรมทางเพศที่ไม่ปลอดภัย

ทั้งนี้ การตีตราและเลือกปฏิบัติต่อบุคคลตามเพศสภาพยังคงเป็นอุปสรรคสำคัญต่อการป้องกันควบคุมโรค เนื่องจากยังพบว่าหลายคนไม่กล้าเข้าสู่บริการสุขภาพ ทั้งการป้องกันและการรักษา เพราะกังวลที่จะถูกแบ่งแยก กีดกัน หรือถูกปฏิบัติแตกต่างจากผู้อื่น ดังนั้นการสร้างความเข้าใจถึงความเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี ตามหลักการและส่งเสริมความเท่าเทียมด้านเพศภาวะจึงเป็นเรื่องสำคัญ เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าถึงบริการสุขภาพได้อย่างเท่าเทียม

กรมควบคุมโรคจึงขอความร่วมมือจากประชาชนทุกคนและหน่วยงานทุกภาคส่วนร่วมสร้างความเข้าใจที่ถูกต้อง รวมถึงส่งเสริมการใช้ถุงยางอนามัย การเข้าถึงบริการเพร็พ การตรวจคัดกรองเอชไอวีสม่ำเสมอและเข้าสู่ระบบการรักษาโดยเร็ว เพื่อมุ่งลดการติดเชื้อรายใหม่ ลดการเสียชีวิต และลดการตีตราและเลือกปฏิบัติอันจะนำสู่เป้าหมายการยุติปัญหาเอดส์ในประเทศไทยได้อย่างยั่งยืน