วิกฤตฉลามไทยก่อนตายหมดทะเล!
ข่าววันนี้ เฟซบุ๊ก Thon Thamrongnawasawat หรือ ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ นักวิชาการด้านทะเลและสิ่งแวดล้อม และอาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โพสต์ข้อความพร้อมภาพว่า เรื่องฉลามกระบี่ทำให้หลายคนเศร้า/โกรธ จึงอยากมาเล่าเรื่องฉลามไทยให้เพื่อนธรณ์ ข้อมูลส่วนหนึ่งผมนำมาจากบทความของคุณทัศพล กระจ่างดารา ตีพิมพ์ในวารสารการประมง ปีนี้
เป็นข้อมูลทันสมัยที่สุด อ้างอิงได้ตามวิชาการ และดีมากเลยครับ
ฉลาม เดิมทีเคยเป็นสัตว์น่ากลัวของท้องทะเล แต่ยุคนี้คนเริ่มรู้ว่าฉลามสำคัญ แม้จะรู้ ก็ยังจับอยู่ มนุษย์จับฉลามนาทีละ 190 ตัว อ่านชัด ๆ ต่อนาทีนะครับ ถ้าเป็นต่อปีก็เฉลี่ย 100 ล้านตัว แต่เริ่มน้อยลงในช่วงหลัง
น้อยเพราะไม่เหลือให้จับ ไม่ใช่เพราะมีใจกรุณา
ฉลามที่ถูกจับ 75% ถูกนำไปเจี๋ยนครีบทำหูฉลาม เพราะฉะนั้น การกินหูฉลาม ทำให้ฉลามตายนาทีละ 142 ตัว
ต่อนาทีนะครับ เพราะฉะนั้น เลิกกินเถิด ฉลามไทยก็แย่เช่นกัน จำนวนลดลงอย่างเร็ว โดยดูได้จากจำนวนที่จับต่อปีจาก 1.4 หมื่นตันในปี 2546 เหลือแค่น้อยกว่า 5 พันตัน และยังลดลงเรื่อย ๆ ว่าง่าย ๆ คือใน 18 ปี เราฆ่าฉลามไป 2 ใน 3 ของทะเลไทย สถานการณ์จึงย่ำแย่มาก ๆ
ฉลามในไทยมีทั้งหมด 87 ชนิด (ข้อมูลล่าสุดปี 63) มากกว่าครึ่งหนึ่งอยู่ในสถานภาพถูกคุกคามและเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ ตามการจัดสถานภาพของ IUCN และ Thailand Red List ลองดูภาพประกอบได้นะครับ ผมนำตารางมาลงให้ดูชัด ๆ
ฉลามหัวค้อนน่าห่วงสุด สูญพันธุ์ไปแล้ว 1 ชนิด กำลังจะตามมาอีก 3 ชนิด หากจำกันได้ คณะสัตว์ทะเลหายากได้นำเสนอขอให้เป็นสัตว์คุ้มครอง แต่รอเข้าคณะกรรมการสงวนคุ้มครองพิจารณา ผมมีโอกาสได้พูดกับท่านรัฐมนตรีวราวุธ ท่านจะกรุณาเร่งให้เร็วที่สุด ยังมีอีกหลายฉลามที่น่าห่วงมาก เช่น ฉลามเสือดาว จำนวนลดลงพรวด ๆ การอนุรักษ์ฉลามทำได้ 3 แบบครับ
หนึ่งคือประกาศสัตว์คุ้มครอง เราทำได้บางชนิด ดังที่บอกไป การผลักดันสัตว์ทะเลให้เป็นสัตว์คุ้มครอง บอกในฐานะที่ทำมา ไม่ง่ายครับ
สองคือพื้นที่คุ้มครองทางทะเลที่เน้นสัตว์หายาก รวมถึงพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อม ที่สามารถกำหนดมาตรการดูแลฉลามให้ดีกว่านี้ มาตรการเดิมที่มี บางอย่างอาจต้องปรับปรุง เช่น ขนาดฉลามที่จับได้
สามคือการรณรงค์ ซึ่งทุกคนทำได้ และหากมีเครือข่ายหรือองค์กรที่เน้นเรื่องนี้ มันจะยิ่งดีมากขึ้น ทุกคนช่วยฉลามได้ ด้วยการเลิกกิน และชักชวนคนอื่นให้เลิกตาม บอกตามตรง ผมดูข้อมูลแล้ว ได้แต่ปาดเหงื่อ มีแต่ลดกับใกล้สูญพันธุ์ เราพยายามทำกันอยู่ แต่ความพยายามเหล่านั้นอาจไม่ทันสำหรับปกป้องฉลาม ราชาแห่งท้องทะเลที่ใกล้สูญพันธุ์จากน่านน้ำไทยครับ เลิกกินหูฉลาม เลิกกินฉลาม
ข้อมูลจากคุณทัศพล วารสารการประมง