จีนสร้างประวัติศาสตร์! เปิดตัว "กังหันพลังน้ำ 500 MW" ใหญ่ที่สุดในโลก

จีนกำลังก้าวเข้าใกล้การปฏิวัติพลังงานสะอาดอีกขั้น ด้วยการเปิดตัวกังหันพลังน้ำแบบแรงส่ง (Impulse Turbines) ขนาดมหึมาสองเครื่อง แต่ละเครื่องมีกำลังผลิตถึง 500 เมกะวัตต์ ซึ่งถือเป็นครั้งแรกของโลก แม้จะยังต้องใช้เวลาอีกสองสามปีกว่าโรงไฟฟ้าจะเริ่มดำเนินการอย่างเป็นทางการ แต่ความสำเร็จทางวิศวกรรมนี้ก็สร้างความฮือฮาไปทั่วโลก

กังหันพลังน้ำแบบแรงส่ง (Impulse Turbines)

กังหันพลังน้ำแบบแรงส่งนี้มีเส้นผ่านศูนย์กลางภายนอกใหญ่ถึง 6.2 เมตร หนัก 80 ตัน และสร้างจากเหล็กกล้าไร้สนิมชนิดมาร์เทนซิติกที่มีความแข็งแรงสูงเป็นพิเศษ ซึ่งเป็นวัสดุที่ทนทานต่อแรงกระแทกและการกัดกร่อนสูง กังหันแต่ละเครื่องประกอบด้วยพลั่วตักน้ำ 21 อัน ออกแบบมาเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการเปลี่ยนแรงน้ำเป็นพลังงานไฟฟ้า 

ทั้งนี้กังหันเหล่านี้จะถูกติดตั้งที่ โรงไฟฟ้าพลังน้ำต้าถังซาลา (Datang Zala Hydropower Station) บนแม่น้ำหยูฉู่ ซึ่งเป็นลำน้ำสาขาของแม่น้ำนู ในทิเบตตะวันออก สิ่งที่ทำให้โครงการนี้น่าจับตามองคือการออกแบบให้เป็นระบบไฟฟ้าพลังน้ำ "แบบหัวน้ำสูง" (High Head Hydropower System) ด้วยความสูงที่แตกต่างกันระหว่างแหล่งน้ำและกังหันมากถึง 671 เมตร ทำให้แรงโน้มถ่วงสามารถส่งน้ำมาด้วยความแรงและเร็วสูงสุด ขับเคลื่อนกังหันได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ด้วยการปรับปรุงการออกแบบพลั่วตักน้ำ คาดว่าประสิทธิภาพโดยรวมจะเพิ่มขึ้นจาก 91% เป็น 92.6% ซึ่งหมายถึงการผลิตกระแสไฟฟ้าที่เพิ่มขึ้นถึง 190,000 กิโลวัตต์ชั่วโมงต่อวัน และเมื่อเดินเครื่องเต็มที่ โรงไฟฟ้าแห่งนี้คาดว่าจะผลิตพลังงานได้เกือบ 4 พันล้านกิโลวัตต์ชั่วโมงต่อปี เทียบเท่ากับการลดการเผาถ่านหินได้ 1.3 ล้านตัน และลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) สู่ชั้นบรรยากาศได้ถึง 3.4 ล้านตัน ซึ่งสอดคล้องกับเป้าหมายของจีนในการเป็นกลางทางคาร์บอนภายในปี 2060

เบื้องหลังการพัฒนา

โครงการนี้ดำเนินการโดย บริษัท ไชน่า ต้าถัง คอร์ปอเรชั่น (China Datang Corporation) บริษัทพลังงานรายใหญ่ของประเทศจีน โดยเริ่มก่อสร้างส่วนหลักในปี 2023 และคาดว่าจะแล้วเสร็จและเริ่มใช้งานได้ภายในปี 2028 ในส่วนของตัวกังหันเป็นผลงานการพัฒนาตลอดสี่ปีของ บริษัท ฮาร์บิน อิเล็กทริก (Harbin Electric) บริษัทชั้นนำของประเทศจีนที่มีความเชี่ยวชาญด้านการผลิตอุปกรณ์ไฟฟ้าขนาดใหญ่ โดยเฉพาะอุปกรณ์สำหรับโรงไฟฟ้าทั้งแบบพลังงานถ่านหิน พลังน้ำ พลังงานนิวเคลียร์ และกังหันก๊าซ ซึ่งใช้เทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้นเองภายในประเทศ

การออกแบบกังหันน้ำแบบอิมพัลส์ (Pelton wheel) ที่ใช้ในต้าถังซาลานี้ แตกต่างจากกังหันทั่วไปตรงที่มันทำงานในอากาศ โดยใช้น้ำแรงดันสูงฉีดพุ่งไปที่พลั่วของกังหันเพื่อหมุน ไม่ได้จมอยู่ในน้ำ ซึ่งเหมาะสำหรับพื้นที่ที่มีความแตกต่างของระดับน้ำสูงอย่างโครงการต้าถังซาลา

อย่างไรก็ตามแม้โครงการต้าถังซาลาจะนำมาซึ่งศักยภาพมหาศาลด้านพลังงานสะอาด แต่ก็ยังคงเกิดคำถามเกี่ยวกับผลกระทบต่อแม่น้ำข้ามพรมแดน แม่น้ำหยูฉู่ซึ่งเป็นที่ตั้งของโครงการนี้เป็นลำน้ำสาขาของแม่น้ำนู หรือแม่น้ำสาละวินในส่วนของปลายน้ำ ที่ไหลจากทิเบตเข้าสู่เมียนมาและระบายลงสู่ทะเลอันดามัน

จีนก้าวเป็นผู้นำด้านการก่อสร้างโรงไฟฟ้าพลังน้ำระดับโลก

ปัจจุบัน จีนเป็นผู้นำด้านการก่อสร้างโรงไฟฟ้าพลังน้ำแห่งใหม่ของโลก โดยในปี 2024 จีนได้เพิ่มกำลังการผลิตไฟฟ้าพลังน้ำถึง 14.4 กิกะวัตต์ จากทั้งหมด 24.6 กิกะวัตต์ทั่วโลก กำลังการผลิตติดตั้งไฟฟ้าพลังน้ำของจีนในปัจจุบันอยู่ที่เกือบ 436 กิกะวัตต์ ซึ่งสูงกว่าสหรัฐอเมริกาที่มีกำลังการผลิต 103.1 กิกะวัตต์อย่างเห็นได้ชัด