คนพูดไม่จำ คนฟังไม่ลืม รู้จัก Verbal Bullying รับมืออย่างไร

การกลั่นแกล้ง หรือ bully ไม่ได้มีเพียงทางร่างกายเท่านั้น แต่ยังมีการกลั่นแกล้งทางคำพูดที่ผลกระทบอาจร้ายแรงไม่แพ้การถูกทำร้ายทางกายได้เลยทีเดียว แล้วพฤติกรรมแบบไหนที่เข้าข่ายกลั่นแกล้งทางวาจา หากเราตกเป็นเหยื่อ จะมีวิธีการรับมือหรือปกป้องสุขภาพจิตตัวเองได้อย่างไร 

การกลั่นแกล้งทางคำพูด คืออะไร 

Verbal bullying หรือ การกลั่นแกล้งด้วยคำพูด หมายถึง การใช้คำพูดหรือภาษาในการทำร้ายจิตใจ ดูหมิ่น หรือสร้างความเสียหายต่อผู้อื่นอย่างต่อเนื่อง โดยมีเจตนาที่จะสร้างอำนาจเหนือกว่าหรือควบคุมเหยื่อ ลักษณะสำคัญของการกลั่นแกล้งด้วยคำพูดคือการกระทำที่เกิดขึ้นซ้ำๆ มีความไม่สมดุลของอำนาจระหว่างผู้กระทำและเหยื่อ และมีเจตนาที่จะทำร้าย

รูปแบบของการกลั่นแกล้งทางคำพูด

พูดจาดูหมิ่นเหยียดหยาม

การที่ผู้พูดใช้คำพูดที่มีเจตนาดูถูก ดูหมิ่น หรือลดค่าของบุคคล เช่น การเรียกชื่อที่ไม่สุภาพ การแซวแกล้งเกี่ยวกับลักษณะภายนอก ความสามารถ หรือพื้นเพ เหล่านี้สามารถสร้างบาดแผล หรือผลกระทบต่อจิตใจของผู้ฟังได้

พูดจาคุกคาม

การใช้คำพูดที่ไม่เหมาะสม รุนแรง หรือข่มขู่ เพื่อทำร้ายจิตใจ อารมณ์ หรือสร้างความหวาดกลัวให้กับผู้อื่น โดยลักษณะของการพูดจาคุกคามอาจรวมถึงการพูดจาดูถูก เหยียดหยาม ล่วงเกินทางเพศ หรือการขู่เข็ญ ทั้งนี้ การพูดจาคุกคามไม่จำเป็นต้องมีเจตนาที่จะทำร้ายเสมอไป แต่เมื่อไม่ระมัดระวังเผลอพูดออกไป ก็อาจเกิดผลกระทบต่อผู้ฟังได้

กลั่นแกล้งทางคำพูด เพื่อให้เหยื่อแยกตัวทางสังคม

การใช้คำพูดเพื่อให้คนอื่นไม่ยอมรับหรือแยกตัวจากเหยื่อ เช่น การนินทาทำให้เหยื่อรู้สึกโดดเดี่ยว การปฏิเสธไม่ให้เข้าร่วมกิจกรรม หรือการเผยแพร่ข้อมูลที่ไม่เป็นความจริง ที่สร้างความอับอาย จนเหยื่อไม่กล้าเข้าสังคม

ล้อเลียนเยาะเย้ย

การใช้คำพูดเพื่อเยาะเย้ยหรือล้อเลียนเหยื่ออย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดความอายและสูญเสียความมั่นใจในตนเอง 

การด้อยค่า

คำพูดด้อยค่า หรือ พูดให้เหยื่อเกิดความสงสัยในพฤติกรรม ความคิดของตัวเองว่าอาจจะเป็นคนผิด หรือ Gaslighting เป็นอีกรูปแบบหนึ่งของการกลั่นแกล้งทางคำพูด ที่อาจทำให้เหยื่อกล้ามโทษ ดูถูก และขาดความมั่นใจในตัวเอง

รับมืออย่างไรไม่ให้ตกเป็นเหยื่อ

เผชิญหน้ากับคนที่ชอบกลั่นแกล้งคนอื่นทางวาจา

ขั้นตอนแรกและสำคัญที่สุดที่ต้องทำเมื่อคุณถูกล่วงละเมิดด้วยวาจาคือการบอกออกไปดังๆ พูดกับคนๆ นั้นโดยตรงหากคุณไม่กังวลใจ เพื่อเตือนให้เขารับรู้ ในกรณที่เขาอาจไม่ได้ตั้งใจ แต่หากคนนั้นอยู่ในตำแหน่งที่มีอำนาจเหนือคุณ เช่น เจ้านายของคุณ ก็ควรแจ้งเรื่องดังกล่าวต่อองค์กร หรือ HR ให้ทราบ

ไม่โต้ตอบหรือยุ่งเกี่ยว

บางครั้งเมื่อพยายามพูดคุย หรือบอกกล่าวอย่างสุภาพไม่เป็นผล การแสดงออกทางกายเช่น นิ่งเงียบ หรือ การไม่สนใจ ไม่มีปฏิกิริยาตอบโต้ เป็นภาษากายที่ชัดเจนและหนักแน่น ว่าคำพูดเหล่านั้นไม่มีผลกับเรา และเราไม่ยอมไม่ตกอยู่ใต้การกลั้นแกล้งของพวกเขา

นิ่งสยบความเคลื่อนไหว

การที่ใครสักคนมายั่วยุให้เราใจเย็นเป็นเรื่องยาก แต่เป็นวิธีที่ดีที่สุดในการรับมือกับคนเหล่านี้ เพราะการที่คุณอารมณ์เสีย อาจทำให้สถานการณ์เลวร้ายลงได้

หากไม่แน่ใจว่าจะใจเย็นได้อย่างไร ลองหายใจเข้าลึกๆ สงบสติอารมณ์ก่อนเอ่ยตอบ

กำหนดขอบเขตที่ชัดเจน

ขอบเขตไม่ใช่แค่การบอกให้เขาหยุดพฤติกรรมเหล่านั้น แต่ยังเป็นขอบเขตสำหรับตัวเราเองที่ชัดเจนและเป็นขั้นตอน เพื่อให้คนบูลลี่รับรู้ถึงผลที่จะตามมา เช่น ให้โอกาสปรับปรุงตัว หยุดพฤติกรรมเหล่านี้ ไม่เช่นนั้น... (จะดำเนินการขั้นต่อไปอย่างไร?)