ควรปรับวิธีคิดอย่างไร? ถ้ารู้สึกว่าพยายามเท่าไหร่ ก็ไม่มีใครยอมรับในสิ่งที่เราทำ

มนุษย์เป็นสัตว์สังคม จึงต้องการการยอมรับ เรื่องนี้เป็นความจริงที่เข้าใจได้ แต่ก็ไม่ง่ายที่จะรับมือกับความคาดหวัง การพยายามเป็นที่ยอมรับในสังคมที่อยู่ ในองค์กรที่ทำงาน เป็นเรื่องที่ทั้งเหนื่อยและน่าหนักใจ ยิ่งคาดหวังมากเท่าไหร่ ความทุกข์ก็ยิ่งกัดกินหัวใจมากเท่านั้น 

จะบริหารความคาดหวังเรื่องนี้อย่างไร ให้ไม่สูญเสียตัวตน? และจริง ๆ แล้ว เราควรเป็นคนแบบที่คนอื่นยอมรับหรือไม่? หรือควรเป็นตัวเองในแบบที่ไม่ต้องให้ใครยอมรับก็ได้? วันนี้เรามีคำแนะนำจาก “อริษา เบ็ญอะดรัม” นักจิตวิทยาคลินิก Me Center มาฝาก 

มนุษย์ไม่ได้ใช้ชีวิตเพียงเพื่อความอยู่รอดทางร่างกาย แต่ยังมีความต้องการด้านจิตใจและสังคมที่ซับซ้อน หนึ่งในนั้นคือ “การยอมรับ” ไม่ว่าจะเป็นการได้รับคำชม การมีคนรับฟัง หรือรู้สึกว่าได้เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม ล้วนทำให้เรารู้สึกว่าตัวตนของเรานั้นมีความหมาย แล้วเราควรจะเป็นคนแบบที่คนอื่นยอมรับเสมอไปไหม? คำตอบคือ เราไม่จำเป็นต้องเป็นแบบนั้นเสมอไป พราะความพยายามที่จะถูกใจทุกคนอาจทำให้เราสูญเสียตัวตน เพราะสิ่งสำคัญคือความสมดุลระหว่างการรับฟังความเห็นจากผู้อื่น และการยอมรับตัวเองในแบบที่เราเป็นจริง ๆ 

การอยากได้รับการยอมรับเป็นเรื่องธรรมชาติของมนุษย์ เพราะมันทำให้เรารู้สึกว่ามีคุณค่าและเป็นส่วนหนึ่งของสังคม ในทางจิตวิทยา การยอมรับไม่ใช่แค่ความรู้สึกดีชั่วคราว แต่เป็นแรงขับภายในที่ส่งผลต่อความมั่นคงทางอารมณ์และพฤติกรรมมนุษย์ ซึ่ง Abraham Maslow ได้อธิบายไว้ในทฤษฎีลำดับขั้นความต้องการว่า ความรักและการยอมรับในสังคม (Love and Belonging Needs) เป็นหนึ่งในความต้องการสำคัญของการเติบโต ทั้งในด้านจิตใจ สังคม และการพัฒนาตนเอง แต่ทั้งนี้เราต้องพัฒนาโดยไม่ลืม “คุณค่าของตัวเอง” เราควรรู้ว่าใครคือคนที่ควรรับฟัง และเมื่อไหร่ที่ควรตั้งขอบเขตไม่ให้ความคาดหวังของคนอื่นมากำหนดตัวตนของเรา 

ควรปรับวิธีคิดอย่างไร? ถ้ารู้สึกว่าพยายามเท่าไหร่ ก็ไม่มีใครยอมรับในสิ่งที่เราทำ 

1. ทำความเข้าใจว่าความต้องการนี้เป็นเรื่องปกติ และเราไม่สามารถควบคุมความคิดหรือความรู้สึกของผู้อื่นได้ การอยากได้รับการยอมรับคือเรื่องธรรมชาติ แต่ต้องไม่กดดันตัวเองว่าต้องเข้มแข็งหรือไม่สนใจเลย และการที่คนอื่นไม่ยอมรับเรา ไม่ได้แปลว่าเราผิดหรือไม่มีค่า แต่เป็นเรื่องของมุมมองและความต้องการของเขา

2. ยอมรับในตัวเอง (Self-Acceptance) เรียนรู้ที่จะรักและยอมรับตัวเองในแบบที่เราเป็น แม้ว่าบางอย่างจะไม่ถูกใจทุกคน

3. เมตตาตัวเอง (Self-Compassion) ให้อภัยตัวเองเมื่อรู้สึกผิดหวัง และทำความเข้าใจว่าการทำผิดพลาดเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้และเติบโต

4. สร้างขอบเขตและเลือกฟังเสียงที่มีคุณค่า แยกแยะคำติชมที่สร้างสรรค์กับคำวิจารณ์ที่ไม่เป็นประโยชน์ เพราะไม่ใช่ทุกเสียงที่ควรเอามาเป็นเกณฑ์วัดตัวเอง เปิดใจรับฟังคำติชมที่ช่วยให้เราเติบโต 

5. สร้างความสัมพันธ์ที่ดีและปลอดภัย อยู่กับคนที่ยอมรับเราอย่างแท้จริง เพื่อช่วยสร้างแรงสนับสนุนทางใจ 

“ความต้องการการยอมรับคือเรื่องธรรมชาติของมนุษย์ แต่การไล่ตามการยอมรับจากทุกคนคือกับดักที่ทำให้เราหมดแรงและสูญเสียตัวตน ดังนั้นอย่าให้ความคาดหวังของคนอื่นเป็นตัวกำหนดคุณค่าในตัวเรา เราต้องยืนหยัดในตัวตนของเราอย่างมั่นคง เลือกฟังเสียงที่สร้างสรรค์ ตั้งขอบเขตให้ความคาดหวังของคนอื่นไม่กลายเป็นโซ่ตรวนผูกมัดใจเรา เพราะไม่มีใครมีสิทธิ์กำหนดคุณค่าของเราได้นอกจากตัวเราเอง”   

หากสนใจปรึกษาจิตแพทย์และนักจิตวิทยาคลินิก ติดต่อได้ที่

Me Center คริสตัล ดีไซน์ เซนเตอร์ (CDC) ชั้น 2 

โทร 085-355-2255

Me Center ศูนย์สมองและสุขภาพจิต ชั้น 8 โรงพยาบาลอินทรารัตน์ 

โทร 02-481-5555 ต่อ 8300

Line Official: @mecenter (https://lin.ee/mCheDsu)