แค่ล้างมือให้สะอาด ช่วยกำจัดแบคทีเรียในมือ ได้มากถึง 3,000 ชนิด

การล้างมือ (Hand hygiene) หมายถึง การขัดถูให้ทั่วมือรวมทั้งช่องลายนิ้วมือ ด้วยสบู่หรือสารเคมีและน้ำ แล้วล้างออกให้สะอาด โดยแบ่งวิธีการล้างมือดังนี้

1. Normal hand washing (การล้างมือทั่วไป)

หมายถึง การล้างมือเพื่อขจัดสิ่งสกปรกต่าง ๆ เหงื่อ ไขมัน ที่ออกมาตามธรรมชาติ และลดจำนวนเชื้อโรคที่อาศัยอยู่ชั่วคราวบนมือ การล้างมืออย่างถูกวิธีต้องล้างด้วยสบู่ก้อนหรือสบู่เหลว ใช้เวลาในการฟอกมือนานประมาณ 15 วินาที

2. Hygienic hand washing (การล้างมือด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ)

หมายถึง การล้างมือด้วยสบู่เหลวผสมน้ำยาฆ่าเชื้อ เช่น Chlorhexidine 4% ใช้เวลาในการฟอกมือนาน 20-30 วินาที

3. Surgical hand washing (การล้างมือก่อนทำหัตถการ)

การล้างมือก่อนทำหัตการในห้องผ่าตัดหรือห้องคลอดเพื่อป้องกันการติดเชื้อ โดยการฟอกมือด้วยสบู่ผสมน้ำยาฆ่าเชื้อ เช่น Chlorhexidine 4% ตั้งแต่มือ แขน ถึงข้อศอกให้ทั่วเป็นเวลา 2-5 นาที

4. การล้างมือด้วยแอลกอฮอล์เจล (Alcohol gel)

หมายถึง การล้างมือในกรณีรีบด่วน ไม่สะดวกในการล้างมือด้วยน้ำและมือไม่ปนเปื้อนสิ่งสกปรก หรือสารคัดหลั่งจากผู้ป่วย ให้ทำความสะอาดมือด้วยแอลกอฮอล์เจล การล้างมือด้วยแอลกอฮอล์เจลประมาณ 10 มิลลิลิตร ใช้เวลาประมาณ 15-25 วินาที

เหตุผลที่คนเราควรล้างมือ 

1. มือที่เปียกชื้นสามารถแพร่กระจายแบคทีเรียได้มากกว่ามือที่แห้งถึง 1,000 เท่า

2. 85% ของจุลินทรีย์ ถูกส่งผ่านมือที่เปียกชื้น

3. บนมือของเราสามารถมีแบคทีเรียเกาะอยู่ได้ถึง 3,000 ชนิด

4. เล็บมือเป็นส่วนที่ยากที่สุดในการทำความสะอาดเพื่อทำการกำจัดเชื้อจุลินทรีย์

5. แบคทีเรียสามารถอยู่ในมือได้ 3 ชั่วโมง และแบคทีเรียตัวเดียวสามารถแบ่งตัวได้ถึง 4,000,000 ตัวใน 8 ชั่วโมง

6. การล้างมือด้วยน้ำและสบู่เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการป้องกันโรคในระบบทางเดินอาหาร และทางเดินหายใจ

7. งานวิจัยในสหรัฐอเมริกาพบว่า ผู้หญิงล้างมือด้วยสบู่บ่อยและใช้เวลานานกว่าผู้ชาย 

8. โต๊ะทำงานโดยเฉลี่ยมีแบคทีเรียมากกว่าที่นั่งสุขา 400 เท่า

9. พบแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในธนบัตรโดยเฉลี่ยมากถึง 26,000 ตัวต่อฉบับ

10. บนสมาร์ทโฟนสามารถพบแบคทีเรียได้มากกว่า 30,000 ตัว 

11. แป้นพิมพ์คอมพิวเตอร์สามารถพบแบคทีเรียได้มากกว่าที่นั่งในห้องน้ำ

12. งานวิจัยในสหราชอาณาจักรสามารถพบเชื้อแบคทีเรียได้ถึง 10% ของบัตรเครดิต  14% ของธนบัตร และ 26% บนมือเรา

13. มีเพียง 19% ของประชากรทั่วโลกที่ล้างมือกับสบู่หลังเข้าห้องน้ำ 

14. การล้างมือด้วยน้ำและสบู่สามารถลดจำนวนการเสียชีวิตจากโรคท้องร่วงได้ถึง 50% 

15. การล้างมือที่ถูกวิธีมีประสิทธิภาพเท่ากับการฉีดวัคซีน 

ขั้นตอนการล้างมือ 6 ขั้นตอนที่ถูกต้อง 

เพื่อขจัดสิ่งสกปรกต่างๆ และลดจำนวนเชื้อโรคที่อาศัยอยู่ชั่วคราวบนมือเรา ควรล้างมือตามขั้นตอนดังนี้ 

1. ฟอกฝ่ามือและง่ามนิ้วมือด้านหน้า

2. ฟอกหลังมือและง่ามนิ้วมือด้านหลัง

3. ฟอกนิ้วและข้อนิ้วมือด้านหลัง

4. ฟอกนิ้วหัวแม่มือ ทั้ง 2 ข้าง

5. ฟอกปลายนิ้วมือ ทั้ง 2 ข้าง

6. ฟอกรอบข้อมือ ทั้ง 2 ข้าง  

สิ่งที่ไม่ควรปฏิบัติ

-ใช้ผ้าเช็ดมือผืนใหญ่ร่วมกัน

-ห้ามใช้แอลกอฮอล์เจล (Alcohol Gel) ถูมือ ในกรณีมือเปื้อนสิ่งสกปรก หรือสารคัดหลั่งจากร่างกายที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แต่ควรล้างมือด้วยน้ำสะอาดตามขั้นตอน