ฌาอีร์ โบลโซนาโร...ผู้นำ หรือผู้สร้างหายนะ
Editor’s Pick: ตราหน้าเขาว่า “ผู้ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวบราซิล” ฌาอีร์ โบลโซนาโร...ผู้นำ หรือผู้สร้างหายนะ
คนตายเท่าไหร่ ผู้นำถึงขยับตัว
วันนี้ แทบไม่มีใครในบราซิลที่ไม่สูญเสียบุคคลผู้เป็นที่รักจากการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ขณะที่ผู้เสียชีวิตทั่วประเทศ ทะยานเกิน 500,000 คนไปแล้ว เพิ่มขึ้น 2 เท่าจากเมื่อ 6 เดือนก่อน ซึ่งเป็นสัญญาณที่บ่งชี้ให้เห็นว่า อัตราการเสียชีวิตกำลังเพิ่มสูงขึ้น
บราซิลครองสถิติผู้เสียชีวิตจากไวรัสโควิด-19 สูงสุดเป็นอันดับสองของโลก, บรรดาผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า จำนวนผู้ติดเชื้อในปัจจุบัน อาจยังไม่ถึงระดับสูงสุดเป็นเวลาอีกหลายสัปดาห์, การระบาดอย่างรวดเร็วของไวรัสโควิดกลายพันธุ์ ที่พบครั้งแรกในบราซิล เป็นสาเหตุใหญ่สำหรับความวิตกกังวลทั่วโลก
ประธานาธิบดีฌาอีร์ โบลโซนาโร ผู้นำบราซิล ยังคงไม่ยี่หระกับอันตรายของไวรัส แต่ขณะนี้ เขากำลังร้อนรน รีบเร่งการฉีดวัคซีนทั่วประเทศ ท่ามกลางเสียงก่นด่าของประชาชนว่า ฉีดวัคซีนช้าเกินไป
ผู้นำจอมขวางโลก กับวาทกรรม “มันแค่ไข้หวัด”
โบลโซนาโร กลายเป็นผู้นำขวางโลกไปแล้วในสายตาของผู้คนจำนวนมาก เขาใช้วาทกรรมและแสดงพฤติกรรมหลายอย่างที่สวนทางกับทั่วโลก ทำให้ประชาชนตัวเองสับสน นำมาซึ่งตัวเลขผู้เสียชีวิตจากโควิดจำนวนมากมายก่ายกอง
เราไปไล่เลียงว่า เขาพ่นคำพูดอะไรออกมาบ้างเกี่ยวกับไวรัสโควิด ซึ่งล้วนแต่เป็นสาเหตุที่ทำให้ติดเชื้อพุ่งสูง?
-ผู้นำบราซิล ตั้งแง่สงสัยอย่างมากเกี่ยวกับความจำเป็นถึงการใช้มาตรการที่เด็ดขาดจัดการปัญหาการระบาดของไวรัส เขาเรียกไวรัสโควิดว่าเป็นเพียง “ไข้หวัดน้อย” (a little flu) เท่านั้น ทำให้การระบาดของโควิดรุนแรงยิ่งขึ้น
-ปฏิเสธมาตรการล็อกดาวน์ทั่วประเทศ โดยบอกว่า มาตรการเช่นนี้ ยิ่งทำให้ประชาชนที่ยากจนอยู่แล้ว ยากจนมากขึ้น แต่ทำให้มีผู้เสียชีวิตพุ่งสูงจนฝังกันแทบไม่ทัน ไม่ใช่แค่คนยากจนเท่านั้นที่ตาย คนมีอันจะกินก็ตายจากโควิด
-ตราหน้าผู้ว่าการรัฐและนายกเทศมนตรีของเมืองต่าง ๆ ที่บังคับใช้มาตรการล็อกดาวน์ว่า “พวกเผด็จการ”
-สงสัยประสิทธิภาพและความปลอดภัยของวัคซีนและกล่าวว่า เขาจะไม่ฉีดวัคซีน และยังพูดติดตลกว่า วัคซีนโควิดของ Pfizer อาจ “เปลี่ยนให้คนกลายเป็นจระเข้”
-ทิ้งโอกาสในการซื้อวัคซีนหลายล้านโดสเพื่อมาฉีดให้ประชาชน
-บอกประชาชนให้เลิกพร่ำ “หยุดบ่น” เกี่ยวกับสถานการณ์โควิดในประเทศเสียที
เขายังคงต่อต้านมาตรการล็อกดาวน์ แต่ขณะนี้ รัฐบาลของเขาหันมาเร่งฉีดวัคซีนให้ประชาชนทั่วประเทศกว่า 200 ล้านคนแล้ว ซึ่งก็ยังคงดำเนินไปอย่างล่าช้ามาก
ผู้เสียชีวิต 1 ใน 4 ของโลก
บราซิลมีผู้เสียชีวิตจากโควิดสูงที่สุดในลาตินอเมริกา ในช่วงไม่กี่สัปดาห์มานี้ คิดเป็น 1 ใน 4 ของทั่วโลก ซึ่งนั่นก็หมายความว่า ผู้เสียชีวิตทุก ๆ 4 คน จะมีบราซิลอยู่ 1 คน ซึ่งถือว่าหนักหนาสาหัส
บราซิลยังตามหลังเปรูและเม็กซิโก เมื่อเทียบสัดส่วนประชากรโดยรวม แต่ตัวเลขผู้เสียชีวิตรายวันในบราซิลกำลังเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยผู้เสียชีวิตในเดือนมีนาคม เพิ่มขึ้นมากกว่าเดือนอื่น ๆ ถึง 2 เท่า และมีแนวโน้มพุ่งสูงต่อเนื่อง จากไวรัสกลายพันธุ์ที่แพร่ระบาดและติดเชื้อง่ายขึ้น
การประเมินเมื่อไม่นานมานี้จากมหาวิทยาลัยวอชิงตัน (University of Washingtion) คาดว่า บราซิลอาจได้เห็นตัวเลขผู้เสียชีวิตจากไวรัสโควิดมากกว่า 500,000 คนภายในเดือนกรกฎาคมนี้
ตายทะลุ 5 แสนคน
ยังไม่สิ้นเดือนมิถุนายน จำนวนผู้เสียชีวิตจากโควิดในบราซิล ก็พุ่งผ่านหลัก 500,000 คนไปแล้วเรียบร้อย เพราะบรรดาผู้นำรัฐหรือภูมิภาคต่าง ๆ ของประเทศ ยังมีความคิดเห็นขัดแย้งกัน และคัดค้านมาตรการล็อกดาวน์ในระดับประเทศ ทำให้ยากมากขึ้นในการบังคับใช้ในระดับท้องถิ่น เตียงผู้ป่วยหนักในโรงพยาบาลในหลายรัฐทั่วประเทศเต็ม หรือเกือบเต็มความสามารถ
มิเกล นิโคเลลิส นักประสาทวิทยาชาวบราซิล ซึ่งเป็นผู้หนึ่งที่คาดการณ์ในเดือนมกราคมที่ผ่านมาว่า บราซิลจะมีผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 ถึง 500,000 คนภายในเดือนกรกฎาคม กล่าวว่า "ในเดือนมิถุนายนของปีที่แล้ว เรามีผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 อยู่ที่ 50,000 คน ในเวลาเพียงปีเดียว ตัวเลขผู้เสียชีวิตเพิ่มขึ้น 10 เท่า มันน่ากลัวมาก"
ในตอนนั้นที่เขาคาดการณ์ว่า จะมีผู้เสียชีวิตถึง 500,000 คนภายในเดือนกรกฎาคมนั้น ผู้คนต่างพากันคิดว่าจำนวนดังกล่าว “เว่อร์” เกินจริง
ความไม่เอาไหนของรัฐบาล ดันผู้เสียชีวิตทะลุ 5 แสน
จำนวนผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 ในบราซิล พุ่งผ่าน 500,000 คน, จนถึงวันนี้ 21 มิถุนายน บราซิลทำสถิติผู้เสียชีวิตสะสมทั่วประเทศ อยู่ที่ 501,825 คน สูงสุดเป็นอันดับสองของโลก รองจากสหรัฐฯ ซึ่งมีผู้เสียชีวิตมากกว่า 600,000 คนไปแล้ว
ที่ผ่านมา บราซิลมีผู้เสียชีวิตเฉลี่ย 2,000 คนต่อวัน และติดเชื้อเฉลี่ยวันละ 70,000 คนเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ดันยอดติดเชื้อสะสมทั่วประเทศอยู่ที่ 17,927,928 คน เป็นอันดับสามของโลก รองจากสหรัฐฯ และอินเดีย
กระนั้นก็ตาม บรรดาผู้เชี่ยวชาญ กล่าวว่า การระบาดของไวรัสอาจเลวร้ายลงอีก ท่ามกลางความล่าช้าในการฉีดวัคซีน และฤดูหนาวกำลังจะเริ่มต้นขึ้น ประกอบกับการระบาดของไวรัสกลายพันธุ์ใหม่หลากหลายสายพันธุ์ จะยังคงทำให้ตัวเลขผู้เสียชีวิตพุ่งสูงต่อเนื่องแม้ว่าจะมีการเดินหน้าฉีดวัคซีน
ขณะที่ ไวรัสยังคงแพร่ระบาดทุกหย่อมหญ้าโดยไม่เลือกที่รักมักที่ชัง แต่ประธานาธิบดีโบลโซนาโร ยังปฏิเสธที่จะสนับสนุนมาตรการต่าง ๆ เพื่อควบคุมไวรัส เช่นการเว้นระยะห่างทางสังคม
สถานการณ์วิกฤต ผู้ใหญ่ได้วัคซีนเพียง 11%
สถาบัน “ฟิโอครูซ” ศูนย์ชีวการแพทย์ของบราซิล แถลงว่า สถานการณ์เข้าขั้น “วิกฤต” มีผู้ใหญ่ชาวบราซิลเพียง 11% เท่านั้นที่ได้ฉีดวัคซีนครบโดส ความล่าช้าในการโครงการฉีดวัคซีนในบราซิล ประเทศที่มีประชากรมากที่สุดในลาตินอเมริกา ทำให้ประสิทธิผลในการป้องกันไวรัสอย่างเต็มที่จะไม่เกิดขึ้นจนกว่าจะถึงเดือนกันยายน หรือหลังจากนั้น พวกเขาเตือนว่า บราซิลอาจหวนกลับไปสู่ความเลวร้ายที่สุดที่เคยเกิดขึ้นในช่วงเดือนมีนาคม-เมษายนที่ผ่านมา ซึ่งมีผู้เสียชีวิตเฉลี่ยวันละ 3,000 คน
กอนซาโล เวซีนา อดีตผู้อำนวยการ “Anvisa” หน่วยงานกำกับดูแลด้านสาธารณสุขของบราซิล คิดว่า บราซิลจะมีผู้เสียชีวิตถึง 700,000 หรือ 800,000 คน ก่อนจะเห็นผลของการฉีดวัคซีน เรากำลังเผชิญหน้ากับการมาของไวรัสโควิดกลายพันธุ์ และโควิดสายพันธุ์อินเดีย จะซ้ำเติมให้บราซิลเลวร้ายอีก
นายเวซีนา ยังได้วิพากษ์วิจารณ์ความไม่เอาไหนของประธานาธิบดีโบลโซนาโร ในการรับมือการระบาดของไวรัส บวกกับการไม่ให้ความร่วมมือของประชาชนในประเทศ เพราะผู้นำไม่เอาจริง อีกทั้งความเคลือบแคลงสงสัยต่อคุณภาพวัคซีนของโบลโซนาโร ทั้ง ๆ ทั่วโลกฉีดกันได้ผล, การไม่ใช้มาตรการล็อกดาวน์และบังคับสวมหน้ากากอนามัย ล้วนแต่เป็นเหตุปัจจัย ทำให้บราซิลวิกฤตหนัก
ฉีดวัคซีนช้าเป็น ‘เรือเกลือ’
ขณะนี้ บราซิลถูกมองว่า “เป็นแหล่งเพาะพันธุ์โควิดสายพันธุ์ใหม่” และถูกโดดเดี่ยวจากส่วนที่เหลือของโลกมากขึ้น นับจนถึงวันนี้ มีกว่า 100 ประเทศแล้วที่คุมเข้มการเข้าประเทศของชาวบราซิล เพราะกลัวไวรัสสายพันธุ์ใหม่ บริษัท Pfizer ผู้ผลิตยายักษ์ใหญ่ของสหรัฐ แถลงตอกหน้ารัฐบาลบราซิลว่า บราซิลนิ่งเฉย ไม่ได้ตอบสนองใด ๆ เมื่อ Pfizer ยื่นข้อเสนอขายวัคซีนล่วงหน้าระหว่างเดือนสิงหาคม และพฤศจิกายน ปีที่แล้ว
จะว่าไปแล้ว บราซิลมีสถิติที่แข็งแกร่งในการรณรงค์ฉีดวัคซีน และเมื่อเทียบกับหลายประเทศในลาตินอเมริกาแล้ว บราซิลถือว่ามีโครงสร้างพื้นฐานด้านสาธารณสุขที่ดี แต่ความพยายามฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 “อืดเป็นเรือเกลือ” ตามหลังชิลีและอุรุกวัย ที่ถือว่ามีโครงการฉีดวัคซีนโควิดในประชาชนได้ดีที่สุดในภูมิภาค
ความเชื่อมั่นของสาธารณชนเกี่ยวกับวัคซีนในบราซิลนั้นสูงที่สุดในโลก แต่ด้วยความขาดแคลนวัคซีนตั้งแต่แรก จึงทำให้เกิดความล่าช้า
เร่งซื้อวัคซีนแบบไฟลนก้น
นาตาเลีย ปัสเตอร์นัค นักจุลชีววิทยาชาวบราซิล กล่าวว่า "เรามีโครงการสร้างภูมิคุ้มกันที่ยอดเยี่ยมมาก ซึ่งเป็นหนึ่งในโครงการที่ดีที่สุดในโลก หากเรามีวัคซีนในปริมาณเพียงพอ เราก็รู้ว่าต้องทำอย่างไร เรามีความเชี่ยวชาญและโครงสร้างที่ดี เราแค่ต้องการวัคซีนเท่านั้น"
บราซิลได้วัคซีนเพียงครึ่งหนึ่งของเป้าหมายที่ต้องการ คือ 46 ล้านโดสภายในสิ้นเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ขณะนี้ บราซิลสั่งวัคซีนให้เพียงพอต่อประชาชนทุกกลุ่มในประเทศแล้ว แต่ก็มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่า ข้อตกลงซื้อวัคซีนช้าเกินแกง บราซิลต้องต่อแถวรอประเทศขนาดใหญ่อื่น ๆ ที่มีอำนาจในการซื้อวัคซีนเช่นกัน ซึ่งต้องเป็นไปตามคิว
ในเดือนสิงหาคม ปีที่แล้ว รัฐบาลบราซิลเพิกเฉยต่อข้อเสนอขายวัคซีน 70 ล้านโดสจาก Pfizer และหลังจากไฟลนก้น เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา บราซิลจึงสั่งซื้อวัคซีนของ Pfizer 100 ล้านโดส แต่วัคซีนจำนวนนี้ จะมาถึงบราซิลในช่วงครึ่งหลังของปีนี้ คงต้องเข้าคิวรอไปก่อนอีกหลายเดือน ซึ่งแน่นอนว่า จะมีผู้เสียชีวิตและติดเชื้อเพิ่มมากขึ้นอีกเรื่อย ๆ
ประชาชนเริ่มไม่ทน
ความกดดันกำลังถาโถมเข้าใส่รัฐบาลกลางบราซิล ประชาชนทั่วประเทศออกมาชุมนุมประท้วงต่อต้านประธานาธิบดีโบลโซนาโรเมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา (19 มิถุนายน) ในเมืองใหญ่ ๆ ทั้งเซาเปาโล, ริโอเดจาเนโร, กรุงบราซิเลีย, ซัลวาดอร์ เมืองใหญ่ที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และเรซีฟี เมืองท่าสำคัญ และแม้แต่ผู้ที่อยู่ระหว่างการกักตัวออกมาประท้วงบนท้องถนน
อาลีน ราเบโล ผู้ประท้วงวัย 36 ปี กล่าวขณะร่วมประท้วงในกรุงบราซิเลีย เมืองหลวงบราซิล ว่า พวกเรากำลังประท้วงต่อต้านรัฐบาลฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ภายใต้การนำของนายโบลโซนาโรที่ไม่สั่งซื้อวัคซีน และไม่ได้ทำอะไรที่เป็นการดูแลชีวิตประชาชนเลยในปีที่แล้ว
สำนักข่าว Globo ทีวียักษ์ใหญ่ที่สุดของบราซิล รายงานว่า จนถึงช่วงบ่ายวันเสาร์ การประท้วงถูกจัดขึ้นในเมืองต่าง ๆ อย่างน้อย 44 เมืองใน 20 รัฐ โดยกลุ่มผู้ประท้วง กล่าวหาว่า ผู้เสียชีวิตกว่า 500,000 คนนี้ เป็นการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ต่อประชาชนบราซิลโดยฝีมือของรัฐบาล พวกเขาถือแผ่นป้ายเรียกร้องให้ปลดประธานาธิบดีโบลโซนาโรออกจากตำแหน่ง
อนาคตโบลโซนาโร จะเป็นอย่างไรต่อไป
ด้านคณะกรรมาธิการพิเศษของวุฒิสภา กำลังทำการสอบสวนวิธีการแก้ปัญหาวิกฤตไวรัสของรัฐบาลประธานาธิบดีโบลโซนาโร โดยให้น้ำหนักไปที่ความพยายามที่ล่าช้าของรัฐบาลในการสั่งจองวัคซีน แต่กลับไปให้ความสำคัญกับวิธีการรักษาผู้ป่วยโควิด ที่ยังไม่ได้มีการพิสูจน์หรือรับรองว่าได้ผล
นอกจากนี้ บราซิลยังเพิ่มความโกลาหลต่อระบบสาธารณสุขอีก เมื่อเสนอตัวเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติอเมริกาใต้ หรือโคปาอเมริกา ที่กำลังทำการแข่งขันกันอยู่ในขณะนี้ หลังจากอาร์เจนตินาและโคลอมเบีย ปฏิเสธจัดฟุตบอลทัวร์นาเมนต์นี้ ซึ่งเสี่ยงที่จะทำให้ไวรัสโควิด-19 ระบาดรุนแรงยิ่งขึ้น
ตามติดกันต่อไปว่า ยอดผู้เสียชีวิตจากไวรัสโควิด-19 ในบราซิล จะไปจบที่ 800,000 คน ก่อนฉีดวัคซีนครบทั่วประเทศ เหมือนที่มีการคาดการณ์กันหรือไม่ ส่วนชะตากรรมของประธานาธิบดีโบลโซนาโร จะเป็นอย่างไร ลุ้นกันต่อไป เพราะขณะนี้ ตัวเลข 500,000 คน เขาก็ยังอยู่ดีมีสุข