เด็กอ้วนแซงเด็กผอม ทั่วโลกกังวลภาวะอ้วนในเด็กเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

188 ล้านคนคือตัวเลขของเด็กที่กำลังเป็นโรคอ้วน และเป็นครั้งแรกที่พบว่าโรคอ้วนในเด็กแซงหน้าภาวะขาดสารอาหารเป็นที่เรียบร้อย

นี่ถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่มีรายงานออกมาว่า ภาวะโรคอ้วนในเด็ก พบบ่อยมากกว่า ภาวะขาดสารอาหาร ซึ่งทำให้เด็กกำลังเสี่ยงเป็นโรคร้ายแรงเพิ่มขึ้น

องค์การยูนิเซฟ เปิดเผยรายงาน Feeding Profit: How Food Environments are Failing Children ซึ่งรวบรวมข้อมูลจากกว่า 190 ประเทศ พบว่า สัดส่วนเด็กอายุ 5–19 ปีที่มีภาวะน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ลดลงอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2543  จากร้อยละ 13 เหลือร้อยละ 9.2 

แต่ก็ไม่ใช่ข่าวที่ดีจะทีเดียว เพราะแม้ว่าเด็กน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ลดลง แต่กลับพบว่า มีสัดส่วนเด็กที่เป็นโรคอ้วน หรือ น้ำหนักเกิน เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 3 เป็นร้อยละ 9.4 ทำให้ปัจจุบันโรคอ้วนในเด็ก ได้แซงหน้าภาวะน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ เกือบจะในทุกภูมิภาคของโลกเรียบร้อยแล้ว เว้นแต่เพียง เอเชียใต้และแอฟริกาตอนใต้ซาฮารา เท่านั้น โดยพื้นที่ที่มีอัตราเด็กที่เป็นโรคอ้วนมากที่สุด คือ ในแถบหมู่เกาะแปซิฟิก สาเหตุมาจากพฤติกรรมทานอาหารที่เปลี่ยนไป จากอาหารพื้นเมือง เป็นการรับประทานอาหารนำเข้าที่มีพลังงานสูงมากขึ้น

นางแคเธอรีน รัสเซล ผู้อำนวยการใหญ่ขององค์การยูนิเซฟ กล่าวว่า “เมื่อพูดถึงภาวะทุพโภชนาการ ไม่ได้หมายถึงเด็กผอมเพียงอย่างเดียวอีกต่อไป" 

โรคอ้วนกำลังเป็นปัญหาที่น่าวิตกมากขึ้น ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพและพัฒนาการของเด็ก อาหารแปรรูปสูงกำลังแทนที่ผัก ผลไม้ และโปรตีน ในช่วงเวลาที่โภชนาการมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเจริญเติบโต การพัฒนาสมอง และสุขภาพจิตของเด็ก” รัสเซล กล่าวเสริม

ส่วนสถานการณ์โรคอ้วนในเด็ก ในประเทศไทย ก็น่ากังวลไม่แพ้กัน โดยพบว่า อัตราเด็กที่เป็นโรคอ้วนเพิ่มขึ้น 2 เท่าในช่วง 25 ปีที่ผ่านมา และติดอันดับ 1 ใน 4 ของภูมิภาคอาเซียน  ขณะที่สหพันธ์โรคอ้วนโลกคาดการณ์ว่า ภายในปี 2578 จะมีเด็กอายุ 5-19 ปีกว่าร้อยละ 60 ในประเทศไทย น้ำหนักเกินหรือเป็นโรคอ้วน มากขึ้น

นักวิจัยตั้งข้อสังเกตว่าในประเทศที่มีรายได้สูง ภาวะน้ำหนักเกินมักพบได้บ่อยในเด็กและวัยรุ่นในครัวเรือนที่ยากจน ซึ่งรับประทานอาหารที่ขาดสารอาหารและไม่ดีต่อสุขภาพ 

อย่างไรก็ตาม ในประเทศที่มีรายได้ต่ำ เด็กๆ มีแนวโน้มที่จะมีน้ำหนักเกินมากกว่าหากมาจากครอบครัวที่ร่ำรวยและสามารถจ่ายอาหารได้ในปริมาณที่มากขึ้น รวมถึงอาหารที่มีพลังงานสูง ในประเทศที่มีรายได้ปานกลาง ภาวะน้ำหนักเกินในเด็กครอบคลุมทุกกลุ่มรายได้ โดยอาหารและเครื่องดื่มแปรรูปขั้นสูงมีวางจำหน่ายทั่วไปมากกว่า