ไขข้อสงสัยทำไม 'แพนด้า' กินไผ่แล้วยังเป็น 'ไอต้าวอ้วน'

ปักกิ่ง, 20 ม.ค. (ซินหัว) -- เมื่อไม่นานนี้คณะนักสัตววิทยาชาวจีนได้ค้นพบเหตุผลที่แพนด้ายักษ์ยังคงมีรูปร่างอ้วนกลมแม้ว่าเกือบจะเป็นสัตว์กินมังสวิรัติก็ตาม โดยการศึกษาหนึ่งที่เผยแพร่เมื่อวันพุธ (19 ม.ค.) ในวารสารเซลล์ รีพอร์ตส์ (Cell Reports) เปิดเผยว่าการเปลี่ยนแปลงของจุลินทรีย์ในลำไส้ (Gut microbiota) ซึ่งเป็นแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในลำไส้ของแพนด้า อาจมีส่วนเกี่ยวข้อง

การศึกษาระบุว่า อาณานิคมของโปรไบโอติก (probiotics) หรือจุลินทรีย์ตัวดีชนิดหนึ่งของแพนด้าจะขยายตัวตามฤดูกาล ในช่วงที่มีหน่อไม้ซึ่งมีคุณค่าทางโภชนาการให้พวกมันกิน ซึ่งจุลินทรีย์นี้จะช่วยให้แพนด้ากักเก็บไขมันได้มากขึ้น เพื่อชดเชยให้ร่างกายในยามหิวโหยที่มีเพียงใบไผ่ให้เคี้ยว

ทีมวิจัยที่นำโดยเว่ยฝู่เหวิน นักวิจัยจากสถาบันสัตววิทยา สังกัดสถาบันบัณฑิตวิทยาศาสตร์จีน พบว่าในฤดูกินหน่อไม้แพนด้าป่าในเทือกเขาฉินหลิ่งจะมีระดับแบคทีเรียที่เรียกว่าคลอสตริเดียม บิวทิไรคัม (Clostridium butyricum) ในลำไส้ สูงกว่าช่วงฤดูกินใบไผ่อย่างมีนัยสำคัญ

คณะนักวิจัยปลูกถ่ายเชื้อจุลินทรีย์ในอุจจาระแพนด้าที่เก็บได้จากป่า สู่หนูทดลองที่ปราศจากเชื้อโรคและเลี้ยงด้วยอาหารที่ทำจากไผ่ ผลปรากฎว่าหนูซึ่งถูกปลูกถ่ายเชื้อจุลินทรีย์ในอุจจาระแพนด้าที่เก็บได้ในช่วงฤดูกินหน่อไม้ มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างมาก โดยการวิเคราะห์เพิ่มเติมพบว่าบิวทิเรต (butyrate) ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่มาจากการย่อยของแบคทีเรียคลอสตริเดียม บิวทิไรคัม สามารถปรับปรุงการแสดงออกของยีนจังหวะเซอร์คาเดียน (circadian rhythm gene) ที่เรียกว่าเพอร์2 (Per2) ได้ โดยยีนตัวนี้มีหน้าที่เพิ่มการสังเคราะห์และกักเก็บไขมัน

หวงกว่างผิง ผู้เขียนงานวิจัยคนแรกจากสถาบันสัตววิทยาฯ กล่าวว่า "การศึกษาครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่เราเจอความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างจุลินทรีย์ในลำไส้กับลักษณะทางพันธุกรรม (phenotype) ของแพนด้า" โดยทีมวิจัยกำลังวางแผนที่จะคัดแยกจุลินทรีย์ในลำไส้ของแพนด้าเพิ่มเติม และค้นหาบทบาทที่จุลินทรีย์เหล่านี้ส่งผลต่อสุขภาพของแพนด้า

ทั้งนี้ เว่ยกล่าวว่า "การระบุชนิดแบคทีเรียที่มีประโยชน์ต่อสัตว์เป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะวันหนึ่งเราอาจจะสามารถรักษาโรคบางชนิดด้วยโปรไบโอติกได้"