"ขุดดินต้มเกลือ" มรดกอาชีพชาวบึงละหาน สร้างรายได้ช่วงหน้าแล้ง | เรื่องดีดีทั่วไทย | 17-04-25

ชาวชัยภูมิ ผู้ยึดอาชีพต้มเกลือ ใช้มือทั้งสองช้อนเกลือขึ้นมาให้ทีมงานเรื่องดีดีทั่วไทยดูใกล้ๆ พร้อมการันตีว่าเกลือที่นี่ "เค็มทุกเม็ด" 

นางน้อย แดนจัตุรัส วัย 65 ปี ชาวบ้านละหาน ตำบลละหาน อำเภอจัตุรัส จังหวัดชัยภูมิ เล่าว่ายึดอาชีพต้มเกลือ มานานกว่า 40 ปีแล้ว โดยได้รับมรดกตกทอดเรียนรู้วิธีการต้มเกลือมาจากบรรพบุรุษ 

เนื่องจากที่นาที่นี่ มีสภาพเป็นดินเค็ม ไม่สามารถทำนาได้ ชาวบ้านจึงหันมาทำอาชีพต้มเกลือ ในช่วงเดือนมีนาคมถึงกลางเดือนพฤษภาคม เมื่อถึงหน้าฝนฤดูทำนา ก็ไม่สามารถทำได้ 

นางน้อย เล่าถึงสภาพพื้นดินที่เห็นเต็มไปทั่วท้องทุ่งด้วยว่า มีเกล็ด สีขาวคล้ายกับหิมะ กระจัดกระจายเป็นบริเวณกว้าง ชาวบ้านเรืยกว่า “ส่าเกลือ” จะผุดขึ้นมาจากใต้ดินในช่วงที่มีน้ำขัง เมื่อเข้าช่วงหน้าแล้ง น้ำเค็มที่ขังอยู่ตามบริเวณทุ่งนา ถูกแสงแดดแผดเผาจนเกิดการละเหยของน้ำหายไป เหลือไว้เพียงคราบความเค็ม 

ชาวบ้านจึงใช้โอกาสนี้ นำจอบเสียม มาขูดเอาหน้าดิน เพื่อนำคราบเกลือ ไปบรรจุในกระบะแล้วใช้น้ำเท-ลาดให้ทั่วกระบะที่บรรจุคราบเกลือ เพื่อกลั่นเอาน้ำใสบริสุทธิ์มาต้ม ด้วยไม้ฝืนที่หามาได้ตามธรรมชาติ ใช้เวลาต้มแต่ละครั้งนานกว่าหนึ่งวัน 

หลังจากน้ำในกระบะระเหยหมดไป ก็จะเหลือเพียงเกลือที่มีสีขาวขุ่น พอถึงขั้นตอนนี้ให้นำขึ้นมาพัก สะเด็ดน้ำอีกครั้ง ก่อนบรรจุใส่กระสอบ 

เพื่อนำไปแลกข้าว ในอัตราหนึ่งต่อหนึ่ง คือ เกลือหนึ่งกระสอบ แลกข้าวหนึ่งกระสอบ หรือขายในราคากระสอบละ 250บาท ในหนึ่งวัน ต้มเกลือได้ประมาณ1-2กระสอบ เฉลี่ยเดือนละ 50 - 60 กระสอบ /// นางน้อย เล่าทิ้งท้ายว่า ครอบครัวของตนยึดอาชีพต้มเกลือเป็นรุ่นสุดท้าย เนื่องจากลูกหลานไม่ค่อยเรียนรู้และสืบทอดอาชีพนี้ ส่วนใหญ่จะเดินทางไปทำงานในกรุงเทพและต่างจังหวัด ส่วนตนยังต้องทำอาชีพนี้ต่อไป เพราะไม่มีอาชีพอื่นรองรับ