Apple – Google เตือนภัยไซเบอร์โลกบัญชีเสี่ยงถูกสอดแนม

สำนักข่าวรอยเตอร์ รายงานว่า แอปเปิล และ กูเกิล สองบริษัทยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยี ออกประกาศเตือนภัยไซเบอร์รอบใหม่ต่อผู้ใช้ในหลายประเทศทั่วโลก แจ้งให้รับทราบถึงความเป็นไปได้ที่จะตกเป็นเป้าการโจมตีจากแฮกเกอร์ที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐ ซึ่งมุ่งโจมตีเชิงเจาะจงและมีเป้าหมายด้านการสอดแนมและเก็บข้อมูลอย่างลับ ๆ

แอปเปิล เปิดเผยว่า ได้ส่งคำเตือนดังกล่าวไปยังผู้ใช้ในวันที่ 2 ธันวาคมที่ผ่านมา แม้ไม่ได้เปิดเผยรายละเอียดเชิงลึกเกี่ยวกับรูปแบบการโจมตี จำนวนผู้ใช้ที่ได้รับผลกระทบ หรือระบุชื่อประเทศผู้อยู่เบื้องหลัง แต่ระบุว่า จนถึงปัจจุบัน แอปเปิลได้ส่งคำเตือนถึงผู้ใช้ในภาพรวมแล้วมากกว่า 150 ประเทศ สะท้อนว่าภัยคุกคามลักษณะนี้กำลังกระจายตัวในวงกว้าง

ด้านกูเกิล ซึ่งอยู่ภายใต้บริษัทแม่ Alphabet ประกาศเมื่อวันที่ 3 ธันวาคมว่า บริษัทกำลังแจ้งเตือนไปยังผู้ใช้ที่ทราบแล้วว่าตกเป็นเป้าโจมตีผ่านสปายแวร์ Intellexa โดยมีบัญชีผู้ใช้ที่ได้รับผลกระทบหลายร้อยบัญชีในหลายประเทศ อาทิ ปากีสถาน คาซัคสถาน แองโกลา อียิปต์ อุซเบกิสถาน ซาอุดีอาระเบีย และทาจิกิสถาน

กูเกิล ระบุว่า Intellexa บริษัทข่าวกรองไซเบอร์เชิงพาณิชย์ที่ถูกรัฐบาลสหรัฐฯ ขึ้นบัญชีคว่ำบาตร กำลังหลีกเลี่ยงข้อจำกัดและยังคงเติบโตต่อผ่านโมเดลธุรกิจขายเทคโนโลยีสปายแวร์ให้หน่วยงานรัฐหรือผู้เล่นรายใหญ่ที่ต้องการเครื่องมือสอดแนมระดับสูง ทำให้ประชาชน นักเคลื่อนไหว นักข่าว หรือเป้าหมายเฉพาะกลุ่มเสี่ยงต่อการถูกละเมิดความเป็นส่วนตัว

รายงานระบุว่า ผู้บริหารและตัวแทนที่เชื่อมโยงกับ Intellexa ยังไม่ออกมาชี้แจงหรือให้ความเห็นใด ๆ ต่อกรณีดังกล่าว ขณะที่กรณีเตือนภัยก่อนหน้านี้จากบริษัทเทคโนโลยีหลายครั้ง เคยนำไปสู่การพาดหัวข่าวในหลายประเทศ และจุดประเด็นให้หน่วยงานรัฐหรือองค์กรเหนือรัฐอย่างสหภาพยุโรป ตั้งคณะทำงานสอบสวนการใช้สปายแวร์กับเจ้าหน้าที่ระดับสูงมาแล้ว

จอห์น สกอตต์-เรลตัน นักวิจัยจาก Citizen Lab องค์กรเฝ้าระวังด้านสิทธิและความปลอดภัยดิจิทัลในแคนาดา ให้ความเห็นว่า การส่งคำเตือนเชิงภัยคุกคามเป้าหมาย เหล่านี้ มีผลเป็นต้นทุนสำคัญต่อผู้ที่อยู่เบื้องหลังปฏิบัติการสอดแนม เพราะทำให้เหยื่อรับรู้ความเสี่ยง ลบหรือปิดช่องโหว่ และมักเป็นจุดเริ่มต้นของการสืบสวนต่อเนื่องที่สามารถนำไปสู่การเปิดโปงและเรียกร้องความรับผิดชอบต่อการใช้งานสปายแวร์ที่ละเมิดสิทธิ

ทั้งแอปเปิลและกูเกิล เป็นหนึ่งในบริษัทเทคโนโลยีระดับโลกที่ออกคำเตือนลักษณะนี้อย่างสม่ำเสมอ เมื่อพบสัญญาณว่าผู้ใช้ถูกโจมตีจากแฮกเกอร์ที่เชื่อมโยงกับรัฐ สะท้อนแนวโน้มที่แพลตฟอร์มดิจิทัลขนาดใหญ่ต้องรับบทเป็นด่านหน้าปกป้องผู้ใช้จากภัยไซเบอร์ที่ซับซ้อนและพัฒนาต่อเนื่องในยุคที่เทคโนโลยีสอดแนมกลายเป็นเครื่องมือใหม่บนสมรภูมิการเมือง ความมั่นคง และข่าวกรองระดับโลก