ติดตามข่าวน้ำท่วมจนหดหู่ใจ ถ้ารู้สึกผิดที่ตัวเองปลอดภัย นี่คือเรื่องที่หมออยากบอก

คลินิกสุขภาพจิตนายแพทย์เจษฎา ได้โพสต์ให้ข้อมูลเกี่ยวกับผู้ที่ติดตามสถานการณ์น้ำท่วม โดยระบุว่าถ้าดูข่าวแล้วใจหดหู่ เจ็บเหมือนตัวเองทำผิด นี่คือคำอธิบายที่อาจช่วยท่านได้

ในวันที่ภาคใต้โดยเฉพาะ หาดใหญ่กำลังเผชิญน้ำท่วมใหญ่ มีคนหลายแสนได้รับผลกระทบ ขณะเดัยวกันในฟีดของหลายๆคนก็เต็มไปด้วยความรู้สึกที่พูดไม่ออก เช่น

.“ทำไมฉันสบายดี ในขณะที่คนอื่นกำลังเดือดร้อน?”

“ฉันรู้สึกผิดที่บ้านฉันยังแห้ง และยังมีไฟฟ้าใช้งาน”

ภาวะนี้ทำให้หมอเป็นห่วงมากครับ  นี่คือ Survivor’s Guilt  ความรู้สึกผิดที่รอดพ้น มันไม่ได้แปลว่าเราใจร้าย แต่มันแปลว่า เรายังมีหัวใจที่รู้สึกกับความเจ็บปวดของผู้อื่น

แม้เราไม่ได้อยู่ในเหตุการณ์โดยตรง แต่ “ความเจ็บปวดแบบซึมซับ” เกิดขึ้นได้ง่ายในยุคที่เราเห็นภาพบ้านจมน้ำ เด็กอพยพ หรือผู้สูงอายุรอความช่วยเหลือ

สมองส่วน Mirror Neuron ทำงานเหมือนเรายืนอยู่ตรงนั้นจริงๆ นี่คือเหตุผลว่าทำไมเราหนักใจ ทั้งที่ตัวเราไม่ได้ถูกน้ำท่วมเลยครับ

งานวิจัยยังพบว่ากว่า 60% ของคนที่ “อยู่ไกลเหตุการณ์” มักรู้สึกผิดแบบไม่รู้ตัว นี่ไม่ใช่อารมณ์ผิดปกติ แต่คือสัญญาณของความเห็นอกเห็นใจที่ลึกมากครับ 

แต่ความรู้สึกผิด…ไม่เคยช่วยใครรอดจากน้ำท่วมได้ มันไม่ทำให้น้ำลด ไม่ช่วยให้ใครปลอดภัยขึ้น สิ่งที่ช่วยได้จริงคือ การกระทำเล็กๆ เช่น… *แชร์ข้อมูลที่ถูกต้อง * ส่งกำลังใจ บริจาค หรือเปิดพื้นที่ให้คนระบาย

อารมณ์ที่แปรเป็นพลัง จะมีค่ากว่าอารมณ์ที่เรากดทับไว้เสมอครับ

 ถ้ารู้สึกผิด…ลองเปลี่ยนเป็น 3 สิ่งนี้แทน

1. Awareness – รับรู้

บอกตัวเองว่า “เรากำลังรู้สึกผิด” — แค่นี้อารมณ์ก็เบาลง 20–30%

2. Empathy – เห็นใจแบบไม่กดตัวเอง

ไม่ใช่ “เขาแย่–เราดี” แต่คือ “เรารับรู้ความเจ็บปวดของเขา”

3. Action – การลงมือทำเล็กๆ ไม่ต้องยิ่งใหญ่

• โพสต์กำลังใจ

• แชร์ข้อมูลอพยพ

• บริจาคเงิน ส่งอาหาร น้ำดื่ม อุปโภค

• หรือภาวนาเงียบๆ ให้ผู้ประสบภัยปลอดภัย

บางครั้งสิ่งเล็กๆ เหล่านี้ คือสิ่งที่ “พยุงหัวใจของคนลอยคอในน้ำ” ได้จริงครับ

ความปลอดภัยของเรา ไม่ได้ลดทอนความเจ็บปวดของใคร และความเจ็บปวดของคนอื่น ก็ไม่ได้ทำให้ความปลอดภัยของเราผิดความหมาย สิ่งสำคัญคือ เรารู้สึก และเราเห็นใจ นี่แหละคือความงดงามของความเป็นมนุษย์ครับ

• ถ้าเริ่มใจเหนื่อยจากข่าว หายใจไม่อิ่ม ใจคอไม่ดี
• อาจถึงเวลาวางโทรศัพท์ลงก่อน
• เพราะเราจะช่วยใครได้ ก็ต่อเมื่อใจเรายังพอเหลือพื้นที่ครับ
• หมอขอส่งแรงใจให้ผู้ประสบภัยทุกท่านปลอดภัยทุกคนครับ

.

.

.