"กสิกรฯ" ประเมินหากศาลฯตัดสินระงับภาษีทรัมป์

ศูนย์วิจัยกสิกรไทย รายงานว่า เมื่อวันที่ 5 พ.ย. 2568 คดีภาษีของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ได้เข้าสู่กระบวนการไต่สวนของศาลสูงสุดสหรัฐฯ โดยผู้พิพากษาส่วนใหญ่ตั้งข้อสงสัยต่อการที่ทรัมป์ใช้อำนาจตามกฎหมาย International Emergency Economic Powers Act (IEEPA) ในการเก็บภาษีนำเข้าในวงกว้างว่าขัดต่อรัฐธรรมนูญ 

สะท้อนให้เห็นว่าการจัดเก็บภาษีนำเข้าภายใต้กฎหมายดังกล่าวกำลังถูกพิจารณาอย่างเข้มงวด โดยคาดว่าคำตัดสินของศาลฯ จะประกาศได้อย่างช้าที่สุดในเดือนมิ.ย. 2569 ซึ่งเป็นช่วงสิ้นสุดวาระการพิจารณาคดีของศาลฯ

ในช่วงระหว่างนี้ก่อนจะมีคำตัดสินจากศาลฯ ภาษีดังกล่าวจะยังคงมีผลบังคับใช้ต่อไป 

ทั้งนี้ ในกรณีที่ศาลฯ มีคำตัดสินว่าการเก็บภาษีตามกฎหมาย IEEPA ขัดต่อรัฐธรรมนูญ และถูกระงับและยกเลิก จะเป็นการจำกัดอำนาจของประธานาธิบดีอย่างมีนัยสำคัญในด้านนโยบายการค้า และเปิดทางให้ผู้นำเข้าสหรัฐฯ ยื่นขอคืนภาษีมูลค่าเกือบ 9 หมื่นล้านดอลลาร์ฯ หรือคิดเป็นราวร้อยละ 5  ของการขาดดุลการคลังของสหรัฐฯ ในปีงบประมาณ 2568 อย่างไรก็ดี ความไม่แน่นอนทางการค้าโลกยังคงมีอยู่ เนื่องจากรัฐบาลสหรัฐฯ อาจหันไปใช้กฎหมายการค้าอื่นๆ แทน

เช่น มาตรา 232 ที่ให้อำนาจเก็บภาษีสินค้านำเข้าโดยอ้างเหตุผลด้านความมั่นคงของชาติ, มาตรา 301 ที่ใช้ตอบโต้ประเทศที่มีการค้าที่ไม่เป็นธรรม, มาตรา 201 (safeguard) ที่ให้อำนาจเก็บภาษีหรือตั้งโควตาชั่วคราวเพื่อช่วยเหลือภาคอุตสาหกรรมภายในประเทศที่ได้รับผลกระทบจากการนำเข้าที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว รวมถึงมาตรการต่อต้านการทุ่มตลาด (Anti-Dumping: AD) และ การอุดหนุนจากต่างประเทศ (Countervailing Duties: CVD) ที่มุ่งลงโทษสินค้านำเข้าที่ขายต่ำกว่าต้นทุนจริงหรือได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลต่างประเทศ ส่งผลให้ความตึงเครียดทางการค้ายังคงมีอยู่ อย่างไรก็ตาม การประกาศบังคับใช้มาตรการดังกล่าวอาจใช้ระยะเวลายาวนานกว่าการประกาศใช้ตามกฎหมาย IEEPA

สำหรับผลกระทบต่อไทย หากศาลฯ มีคำสั่งระงับและยกเลิกการจัดเก็บภาษีนำเข้าภายใต้กฎหมาย IEEPA จะมีผลต่อไทยผ่านภาษี Reciprocal tariff ที่ถูกจัดเก็บในอัตราร้อยละ 19  อย่างไรก็ตาม สินค้าส่งออกของไทยยังคงเผชิญความเสี่ยงจากการถูกเก็บภาษีภายใต้มาตรา 232 ในระยะข้างหน้า อาทิ วงจรรวม ไดโอด และทรานซิสเตอร์ ที่อยู่ในกลุ่มสินค้ากึ่งตัวนำ (semiconductors) ซึ่งสหรัฐฯ กำลังอยู่ระหว่างกระบวนการพิจารณาและไต่สวนการจัดเก็บภาษีภายใต้มาตรา 232