ฝรั่งเศสพร้อมคืน “ภาพจิตรกรดัง” สืบพบเจ้าของถูกบังคับขายประทังชีวิตช่วงนาซีบุก
ฝรั่งเศสพร้อมคืน - วันที่ 16 มี.ค. บีบีซี รายงานว่า นางโรสลิน บาเชโล รัฐมนตรีกระทรวงวัฒนธรรมฝรั่งเศส เปิดเผยว่าจะดำเนินการส่งภาพศิลปะ “Rosiers sous les Arbres” ภาพพุ่มกุหลาบใต้ต้นไม้ หนึ่งในผลงานโด่งดังของ กุสตาฟ คลิมต์ จิตรกรชาวออสเตรีย เมื่อปี 2488 กลับคืนสู่ครอบครัวเจ้าของเดิม หลังพบว่าเจ้าของภาพวาดดังกล่าวถูกบังคับให้ต้องขายภาพที่ได้รับตกทอดเป็นมรดกเพื่อความอยู่รอดหลังกองทัพนาซีเยอรมันบุกยึดออสเตรีย
นางบาเชโลเปิดเผยว่ารัฐบาลฝรั่งเศสซื้อภาพ Rosiers sous les Arbres เมื่อปี 2523 โดยไม่รู้เบื้องลึกและความเป็นมาที่ภาพถูกขาย ก่อนตรวจสอบและพบว่าเจ้าของเดิมคือ น.ส.นอรา สเตียสนี จากครอบครัวชาวยิวมีชื่อเสียงในออสเตรีย ซึ่งนอราได้รับภาพวาดพุ่มกุหลาบของกุสตาฟ คลิมต์ มาจากนายวิกเตอร์ ซัคเกอร์แคนเดิล ลุงที่เป็นนักอุตสาหกรรมและนักสะสมงานศิลปะ
ในปี 2481 ไม่กี่เดือนหลังจากกองทัพนาซีเยอรมันบุกยึดออสเตรีย นอราจำใจขายภาพ Rosiers sous les Arbres ในราคาไม่ยุติธรรม แต่ต้องยอมเพราะกำลังประสบปัญหาการเงินอย่างหนัก
French Culture Minister Roselyne Bachelot stands next to the painting "Rosebushes under the Trees" by Austrian painter Gustav Klimt, during an event to announce the restitution of the artwork to a Jewish family from which it had been despoiled in 1938, at the Musee d'Orsay in Paris, France March 15, 2021. Alain Jocard/Pool via REUTERS
ต่อมาในปี 2485 นอราถูกจับส่งไปค่ายกักกันในโปแลนด์และเสียชีวิตในปีเดียวกัน ขณะที่ภาพพุ่มกุหลาบเป็นของพ่อค้างานศิลปะที่ซื้อไปกระทั่งเสียชีวิตช่วงทศวรรษที่ 60 และทางการฝรั่งเศสได้ซื้อผ่านการประมูลเมื่อปี 2523 เพื่อนำมาจัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ออร์แซ (มูว์เซดอร์แซ) ในกรุงปารีส
แต่ไม่ได้ระบุว่าซื้อมาในราคาเท่าไหร่ ถึงอย่างนั้นผลงานภาพวาดดอกไม้ของกุสตาฟ คลิมต์ ที่บริษัทโซเธบีในกรุงลอนดอนจัดประมูลเมื่อปี 2560 สามารถเคาะโต๊ะขายด้วยราคาสูงถึง 48 ล้านปอนด์ หรือกว่า 2,000 ล้านบาท
“วันนี้เรารู้แล้วว่าผลงานนี้ถูกปล้นในออสเตรียเมื่อเดือนส.ค.2481 การตัดสินใจของเราแน่นอนว่าเป็นเรื่องยากยิ่ง เพราะต้องสูญเสียผลงานชิ้นเอกที่เป็นของสะสมของชาติและเป็นเพียงรูปภาพรูปเดียวที่วาดโดยกุสตาฟ คลิมต์ ที่ทางการฝรั่งเศสเป็นเจ้าของ แต่การตัดสินใจนี้มีความจำเป็นและสำคัญ 83 ปีหลังจากการบังคับขายภาพนี้โดยนอรา สเตียสนี นี่เป็นความสำเร็จในแง่ของความยุติธรรม” นางบาเชโลแถลง
และว่าจะส่งคืนให้กับลูกหลานของน้องสาวของนอรา สเตียสนี อย่างไรก็ตาม รัฐบาลฝรั่งเศสจะต้องเห็นชอบให้ผ่านร่างอนุมัติเพื่ออนุญาตให้นำผลงานศิลปะออกจากคอลเล็กชั่นสะสมของประเทศและจึงจะสามารถส่งคืนไปยังเจ้าของที่แท้จริงได้
The pre-war owner of Rosiers sous les Arbres (Rose Bushes Under the Trees) was Nora Stiasny, from a well-known Austrian Jewish family. She had inherited it from her uncle, the Austrian industrialist and art collector Viktor Zuckerkandl, Ms Bachelot told a news conference at the Musée d'Orsay in Paris. Ms Stiasny was forced to sell it in August 1938 at a knock-down price to survive financially, months after the Nazis annexed Austria. Alain Jocard/Pool via REUTERS
In 1942 Ms Stiasny was deported to a concentration camp in Nazi-occupied Poland, and died the same year. The art dealer held on to the masterpiece until his death in the 1960s. France bought it at auction in 1980 for the Musée d'Orsay. Alain Jocard/Pool via REUTERS
"Today we know that it is indeed a work that was looted in Austria in August 1938," Ms Bachelot told reporters. "The decision we've taken is of course a difficult one. It results in taking a masterpiece out of the national collections which is the only painting by Gustav Klimt which France owned. "But this decision is necessary, essential. Alain Jocard/Pool via REUTERS