กู้คืน RNA เก่าแก่ที่สุดในโลก จากแมมมอธอายุ 39,000 ปี ถอดรหัสจนรู้เรื่องราวในช่วงเวลานั้น !?

เอมิลิโอ มาร์มอล (Emilio Marmol) นักพันธุศาสตร์ สัตวแพทย์ และนักชีวสารสนเทศศาสตร์มหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน (University of Copenhagen) ประเทศเดนมาร์ก ประกาศความสำเร็จ สามารถกู้คืนและถอดรหัส RNA ที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่เคยค้นพบจากซาก แมมมอธขนยาว (Woolly Mammoth) ซึ่งมีอายุราว 39,000 ปี ได้สำเร็จ

RNA จาก “ยูกะ” ซากแมมมอธอายุ 39,000 ปี

ทีมนักวิทยาศาสตร์ได้ทำการสกัด RNA (Ribonucleic Acid) สารพันธุกรรมชนิดหนึ่ง ออกมาจากเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อขาหน้าข้างซ้ายของซากแมมมอธตัวผู้อายุประมาณ 5-10 ปี ที่ชื่อว่า “ยูกะ (Yuka)” ซึ่งถูกค้นพบเมื่อปี 2010 ในชั้นดินเยือกแข็งบริเวณชายฝั่ง Oyogos Yar ใกล้ทะเลลาปเตฟ (Laptev) ทางตะวันออกของรัสเซีย ซึ่งถือเป็นหนึ่งในซากแมมมอธที่สมบูรณ์ที่สุดเท่าที่เคยถูกค้นพบมาได้สำเร็จ

RNA เปรียบเสมือนผู้ส่งสารของเซลล์ ทำหน้าเป็นตัวกลางในการส่งคำสั่งจากจีโนม หรือชุดข้อมูลทางพันธุกรรมทั้งหมดของสิ่งมีชีวิตไปบอกกลไกต่าง ๆ ภายในเซลล์ว่ายีนใดควรทำงานหรือหยุดทำงาน และควรสร้างโปรตีนชนิดใดออกมา มีลักษณะเป็นโมเลกุลสายเดี่ยว ซึ่งแตกต่างจาก DNA (Deoxyribonucleic Acid) สารพันธุกรรมหลัก มีลักษณะเป็นเกลียวคู่ ทำหน้าที่เก็บข้อมูลทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต

ดังนั้น การศึกษาข้อมูล RNA จะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์เห็นภาพการทำงานจริงของเซลล์ในช่วงเวลาหนึ่ง ๆ ได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

ในกรณีของยูกะ RNA ที่ตรวจพบแสดงให้เห็นการทำงานของยีน หรือข้อมูลพันธุกรรมที่ทำให้เกิดลักษณะพันธุกรรม เกี่ยวข้องกับการหดตัวของกล้ามเนื้อ และการควบคุมระบบเผาผลาญพลังงานภายใต้ภาวะเครียด ซึ่งบ่งชี้ว่า RNA เหล่านี้กำลังทำงานอยู่ในช่วงเวลาสุดท้ายก่อนที่ยูกะจะเสียชีวิต

จากการศึกษาซาก ยังพบว่ายูกะมีร่องรอยบาดแผลลึกบนผิวหนัง บ่งชี้ว่าอาจถูกสิงโตถ้ำ ซึ่งเป็นสัตว์นักล่าที่สูญพันธุ์แล้วโจมตี อย่างไรก็ตาม บาดแผลเหล่านี้ยังไม่รุนแรงพอจะยืนยันว่าเป็นสาเหตุการตายที่แท้จริง นอกจากนี้การวิเคราะห์ DNA ยังแก้ความเข้าใจเดิมที่คิดว่ายูกะเป็นตัวเมีย โดยข้อมูลพันธุกรรมยืนยันว่ายูกะเป็นตัวผู้ และมีความสูงราว 1.6 เมตร

RNA อยู่ได้นานกว่าที่คิด ?

ก่อนหน้านี้นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า RNA จะเสื่อมสลายภายในไม่กี่นาทีหรือไม่กี่ชั่วโมงหลังจากสิ่งมีชีวิตตาย โดยสถิติเดิม RNA ที่เก่าแก่ที่สุดมาจากลูกหมาป่าอายุประมาณ 14,000 ปี ขณะที่ DNA เก่าแก่ที่สุดราว 2 ล้านปีมาจากตะกอนดินในแถบกรีนแลนด์ ซึ่งพบ DNA จากสิ่งมีชีวิตหลากหลายชนิดรวมกัน และโปรตีนเก่าแก่ที่สุดราว 23 ล้านปี ซึ่งได้มาจากซากฟันของแรดไร้เขาโบราณ ในแถบอาร์กติก ทางตอนเหนือของประเทศแคนาดา

ดังนั้นการค้นพบ RNA อายุ 39,000 ปีในครั้งนี้ จึงแสดงให้เห็นว่า ภายใต้สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมโดยเฉพาะ เช่น อากาศที่หนาวเย็นจัดของไซบีเรีย อาจทำให้ RNA สามารถคงสภาพอยู่ได้นานกว่าที่คิด และอาจทำให้โลกได้พบ RNA จากซากที่เก่าแก่กว่านี้ได้ในอนาคต 

นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าความสำเร็จครั้งนี้จะกระตุ้นให้เกิดการศึกษา RNA โบราณในซากอื่น ๆ ต่อไป โดยไม่จำกัดเฉพาะสัตว์ยุคน้ำแข็งหรือสิ่งมีชีวิตที่สูญพันธุ์แล้ว แต่รวมไปถึงซากสัตว์จากยุคกลางหรือยุคประวัติศาสตร์ของสิ่งมีชีวิตที่ยังไม่สูญพันธุ์ไป

แหล่งที่มา : japannews.yomiuri.co.jp/