อังกฤษใช้ AI คัดแยก “แบตเตอรี่” จากกองขยะ ลดอุบัติเหตุไฟไหม้ กู้คืนแร่หายาก

สตาร์ตอัปจากสหราชอาณาจักร พัฒนาระบบปัญญาประดิษฐ์สำหรับคัดแยกแบตเตอรี่ลิเทียมไอออนออกจากกองขยะ เพื่อลดความเสี่ยงที่ขยะอันตรายเหล่านี้จะถูกส่งไปยังเตาเผา หรือปนไปกับขยะรีไซเคิลอื่น ๆ ซึ่งอาจจะก่อให้เกิดอันตรายจากเพลิงไหม้ หรือการปนเปื้อนของสารอันตราย

แบตเตอรี่ลิเทียมไอออนเป็นแหล่งพลังงานที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย พบได้ในอุปกรณ์รอบตัวตั้งแต่โทรศัพท์มือถือ ของเล่น ไปจนถึงอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ แล็ปท็อป หรืออุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าต่าง ๆ 

บริษัทสตาร์ตอัป ไลออนวิชัน (LionVision) จึงได้พัฒนาระบบ เอไอ วิชัน (AI Vision) ทดลองใช้ที่โรงงานของ สวีป คูซาโคสกี้ (SWEEEP Kuusakoski) บริษัทรีไซเคิลขยะอิเล็กทรอนิกส์และเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งในสหราชอาณาจักร เพื่อตรวจจับและคัดแยกแบตเตอรี่ที่ปนอยู่ในกองขยะ เพื่อลดความเสี่ยงจากไฟไหม้ และกู้คืนวัสดุที่มีค่าจากแบตเตอรี่เหล่านั้น 

ระบบเอไอ วิชัน (AI Vision) จะใช้การทำงานร่วมกันกับกล้อง สแกนสายพานลำเลียงขยะที่กำลังเคลื่อนที่ และทำเครื่องหมายสิ่งของต่าง ๆ เช่น เซลล์ลิเธียมไอออน เพื่อนำออกโดยใช้แท่งอัดอากาศ (air-ejection bar) ดันแบตเตอรี่ที่ถูกระบุเป้าหมายไว้ให้หลุดออกจากทางลำเลียงอัตโนมัติ

อุบัติเหตุจากขยะแบตเตอรี่ กลายเป็นปัญหาในการปฏิบัติงานที่เพิ่มมากขึ้นในโรงงานคัดแยกขยะ เนื่องจากเซลล์ที่เสียหายอาจลุกไหม้ได้ภายใต้แรงกดดัน ดังนั้นระบบนี้จึงถือว่าเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยที่จะไม่ให้เกิดเหตุดังกล่าว

ทั้งนี้ แมททีเรียล โฟกัส (Material Focus) องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรในสหราชอาณาจักรที่รณรงค์รีไซเคิลอุปกรณ์ไฟฟ้า เผยข้อมูลว่าการเพิ่มขึ้นของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ราคาประหยัด เช่น หูฟัง ที่ชาร์จ และบุหรี่ไฟฟ้าแบบใช้แล้วทิ้ง กำลังเร่งให้เกิดขยะอิเล็กทรอนิกส์เพิ่มขึ้น โดยชาวอังกฤษซื้อสินค้าประเภทนี้ประมาณ 1,140 ล้านชิ้นต่อปี และทิ้งไปมากกว่าครึ่งหนึ่ง

นอกจากนี้องค์กรประเมินว่าครัวเรือนในสหราชอาณาจักรมีการทิ้งอุปกรณ์ไฟฟ้าประมาณ 103,000 ตันต่อปี และเมื่อขยะเหล่านี้ไม่ได้รับการรีไซเคิลอย่างถูกวิธี ก็ทำให้สูญเสียโลหะมีค่าและโลหะสำคัญไปมูลค่ากว่าเกือบ 1 พันล้านปอนด์ (1 billion £) หรือราว 43,500 ล้านบาท 

ระบบที่พัฒนาขึ้นนี้ จึงเข้ามาช่วยให้การคัดแยกขยะอิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้นทำได้อย่างมีประสิทธิภาพขึ้น ซึ่งอาจช่วยส่งเสริมการกู้คืนวัสดุมีค่าและสำคัญ เช่น ทองคำ และแพลเลเดียม (palladium) ไปจนถึงธาตุหายากที่ใช้ในแม่เหล็ก และลดการพึ่งพาการนำเข้าวัสดุใหม่ ๆ ได้อีกด้วย