ใบพัดเรือแบบใหม่ไอเดียจากครีบวาฬ เดินเรือดีขึ้น 85% ประหยัดน้ำมัน 22%
เอบีบี (ABB) บริษัทด้านอุตสาหกรรมเรือชื่อดังจากสวิตเซอร์แลนด์ เปิดตัวใบพัดเรือ (Marine Propeller) ในชื่อว่า ไดนาฟิน (Dynafin) ใบพัดเรือรูปแบบใหม่ที่ได้แรงบันดาลใจจากการเคลื่อนที่ของหางวาฬ พร้อมประกาศว่าใบพัดเรือที่พัฒนาขึ้นนี้ สามารถเพิ่มประสิทธิภาพการเดินเรือสูงสุดร้อยละ 85 เมื่อเทียบกับใบพัดแบบปกติ และลดการใช้พลังงานสูงสุดถึงร้อยละ 22 ด้วย
ใบพัดเรือแบบใหม่ ไอเดียจากการเคลื่อนที่ของหางวาฬ
ไดนาฟิน (Dynafin) เปิดตัวครั้งแรกในปี 2024 โดยนำเสนอใบพัดเรือในลักษณะที่เป็นครีบใบพัด (Blade) ตั้งปลายชี้ลงใต้ทะเลจำนวน 5 ใบ แต่ละครีบสามารถปรับองศาการทำมุมกับแนวการไหลของน้ำได้อิสระ ติดอยู่บนแผ่นยึดที่หมุนเป็นวงกลมแบบล้อซึ่งเป็นส่วนหมุนของใบพัดเรือ และเป็นที่ติดตั้งชุดควบคุมองศาของใบครีบ โดย Dynafin จะติดตั้ง 2 ชุด ต่อเรือ 1 ลำ เป็นมาตรฐาน ให้กำลัง 1 - 4 เมกะวัตต์ (MW) แต่สามารถติดตั้งเพิ่มสำหรับเรือที่ต้องการกำลังเพิ่มได้
ในการเดินเรือ ใบพัดเรือ Dynafin จะอาศัยแรงร่วมกันของมอเตอร์ที่หมุนล้อแกนกลางและการหมุนของครีบแต่ละใบทั้ง 5 ใบ โดยล้อจะหมุน 30 - 80 รอบต่อนาที และครีบใบพัดแต่ละใบก็จะทำการหมุนปรับแต่งองศาที่สัมผัสกับน้ำในค่าเฉพาะแบบเรียลไทม์ (Realtime) จนกลายเป็นแรงผลักดันเรือไปด้านหน้าในน้ำ ต่างจากแบบดั้งเดิมที่ใช้การหมุนแกนเพลาเพื่อให้หมุนใบพัดและสร้างแรงดันที่ต่างกันระหว่างด้านหน้ากับด้านหลังของใบพัดจนทำให้เรือเคลื่อนที่
ทั้งนี้ การหมุนของ Dynafin ได้รับแรงบันดาลใจมาจากวาฬและโลมาที่อาศัยการขยับส่วนหางเพื่อเป็นการตีน้ำและสร้างแรงผลักดันร่างกายไปข้างหน้า จากการสร้างแรงดันสลับกันระหว่างแกนซ้ายและแกนขวาของลำตัว โดยมีครีบเป็นส่วนกำหนดทิศทาง ซึ่ง ABB เคลมว่าการเคลื่อนที่ของ Dynafin ที่จำลองมาจากวาฬนั้น จะลดเสียงรบกวนจากการตีน้ำของใบพัดได้ด้วยเช่นกัน
เรือยอช์ตกับใบพัดเรือแบบใหม่
ABB ได้รายงานการเปรียบเทียบการทำงานของ Dynafin กับใบพัดเรือแบบดั้งเดิมและพบว่า การเคลื่อนที่ของ Dynafin มีประสิทธิภาพกว่าใบพัดแบบดั้งเดิมกว่าร้อยละ 85 และลดการใช้เชื้อเพลิงได้มากกว่าร้อยละ 22 และเนื่องจากกลไกของไดนาฟินล้วนใช้มอเตอร์ไฟฟ้าในการควบคุมการทำงาน จึงรองรับการจ่ายพลังงานจากระบบไฮโดรเจน หรือระบบไฟฟ้าในอนาคตด้วย
ABB ตั้งเป้าหมายให้นำใบพัดเรือ Dynafin ไปใช้กับเรือรับส่งผู้โดยสารขนาดเล็ก เรือยอช์ต หรือเรืออื่น ๆ ที่เป็นขนาดเล็กไปถึงขนาดกลาง โดยล่าสุด โอเซียโน (Oceanco) บริษัทออกแบบเรือยอช์ตชื่อดัง ได้เปิดตัว ลิลลี่ (Lily) แบบเรือยอช์ตความยาว 101 เมตร ที่ใช้ใบพัด Dynafin เป็นตัวขับเคลื่อน เพื่อชูอนาคตเรือยอช์ตยุคใหม่ที่ใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพและปูทางสู่พลังงานสะอาด แต่ยังคงไม่เปิดเผยการสั่งจองล่วงหน้าหรือการผลิต
ในขณะที่ ABB คาดการณ์ว่าระบบใบพัดเรือ Dynafin จะเริ่มเข้าสู่การใช้งานเชิงพาณิชย์ได้ในปี 2026 นี้