กล้องโทรทรรศน์รังสีเอ็กซ์ของจีนตรวจพบ 'สนามแม่เหล็ก' แรงสุดในจักรวาล

ปักกิ่ง, 12 ก.ย. (ซินหัว) -- ทีมนักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบสนามแม่เหล็กที่แรงที่สุดเท่าที่เคยมีมาในเอกภพ ผ่านกล้องโทรทรรศน์อวกาศรังสีเอ็กซ์ของจีน (Hard X-ray Modulation Telescope-HXMT)

การศึกษาครั้งนี้ดำเนินการโดยคณะนักวิทยาศาสตร์จากสถาบันฟิสิกส์พลังงานสูง สังกัดสถาบันบัณฑิตวิทยาศาสตร์จีน และมหาวิทยาลัยเอเบอร์ฮาร์ด คาร์ล แห่งทือบิงเงินในเยอรมนี ผลการวิจัยได้รับการตีพิมพ์ในวารสารแอสโตรฟิสิคัล       เจอร์นัล เลตเตอร์ส (Astrophysical Journal Letters) ฉบับเดือนสิงหาคม

สถาบันจีนเผยข้อมูลว่าทีมวิจัยค้นพบสนามแม่เหล็กดังกล่าวบนพื้นผิวของดาวนิวตรอน ซึ่งกำหนดชื่อว่า GRO J1008-57

ดาวนิวตรอนมีสนามแม่เหล็กที่แข็งแกร่งที่สุดในจักรวาล ระบบดาวคู่รังสีเอ็กซ์ของดาวนิวตรอนเป็นระบบที่ประกอบด้วยดาวนิวตรอนและดาวคู่หูทั่วไป ดาวนิวตรอนจะสะสมสสารและสร้างจานรวมมวลโดยรอบ ถ้าสนามแม่เหล็กแข็งแรง สสารที่สะสมจะตกลงบนพื้นผิวของดาวนิวตรอนตามแนวแม่เหล็ก ทำให้เกิดการแผ่รังสีเอ็กซ์ที่กล้องโทรทรรศน์สามารถตรวจจับได้

แหล่งกำเนิดรังสีเอกซ์เหล่านี้เรียกอีกอย่างว่า "พัลซาร์" ในระหว่างการปะทุเมื่อเดือนสิงหาคม 2017 ทีมวิจัยได้สังเกตเห็นพัลซาร์โดยใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศรังสีเอ็กซ์ และพบคุณลักษณะการกระเจิงสั่นพ้องไซโคลตรอน (cyclotron resonant scattering feature-CRSF) เป็นครั้งแรก ซึ่งวัดพลังงานได้ที่ 90 keV (กิโลอิเล็กตรอน-โวลต์)

พวกเขาคำนวณว่าสนามแม่เหล็กที่สอดคล้องกับ CRSF นี้จะสูงถึง 1 พันล้านเทสลา ซึ่งแข็งแกร่งกว่าที่สามารถสร้างได้ในห้องปฏิบัติการใดๆ บนโลกหลายสิบล้านเท่า

กล้องโทรทรรศน์อวกาศรังสีเอ็กซ์ของจีนที่เรียกกันอีกอย่างว่า "อินไซต์" (Insight) เป็นดาวเทียมดาราศาสตร์รังสีเอ็กซ์ดวงแรกของจีน ซึ่งบรรทุกอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์อันได้แก่ กล้องโทรทรรศน์พลังงานสูง กล้องโทรทรรศน์พลังงานกลาง กล้องโทรทรรศน์พลังงานต่ำ และเครื่องตรวจสอบสภาพแวดล้อมอวกาศ ดาวเทียมดังกล่าวถูกเสนอโดยสถาบันของจีนในปี 1993 และปล่อยขึ้นสู่อวกาศในเดือนมิถุนายน 2017

นักวิทยาศาสตร์กล่าวว่าเมื่อเทียบกับดาวเทียมรังสีเอ็กซ์ของประเทศอื่น HXMT มีพื้นที่ตรวจจับใหญ่กว่า โดยครอบคลุมแถบพลังงานที่กว้างตั้งแต่ 1 keV ถึง 250 keV ซึ่งเป็นผลดีในการสังเกตดาวนิวตรอนที่ปล่อยรังสีเอ็กซ์