ทำความรู้จัก 9 ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ปี 2568 ผู้ชี้ชะตา "แพทองธาร" คดีคลิปเสียง

เส้นทางสู่วันตัดสิน

วันที่ 29 สิงหาคม 2568 เวลา 15.00 น. ศาลรัฐธรรมนูญนัดอ่านคำวินิจฉัยกรณีที่ประธานวุฒิสภาส่งคำร้องให้วินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 170 วรรคสาม ประกอบมาตรา 82 ว่า ความเป็นรัฐมนตรีของ นางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี สิ้นสุดลงหรือไม่ จากกรณีที่ปรากฏคลิปเสียงการสนทนาระหว่างเธอกับ สมเด็จฮุน เซน ประธานวุฒิสภากัมพูชา

การตัดสินครั้งนี้ไม่เพียงสะท้อนประเด็นกฎหมาย แต่ยังมีเดิมพันทางการเมืองสูงสุด เพราะอาจเปลี่ยนสมการอำนาจรัฐบาลไทยในทันที

9 ตุลาการ ผู้ถือดุลชี้ขาด

1. นายนครินทร์ เมฆไตรรัตน์ – ประธานศาลรัฐธรรมนูญ

นักวิชาการสายรัฐศาสตร์จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผ่านบทบาทกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญหลายครั้ง จบปริญญาเอกจากมหาวิทยาลัยวาเซดะ ประเทศญี่ปุ่น ปัจจุบันเป็นประธานศาลรัฐธรรมนูญตั้งแต่มีนาคม 2567

2. นายปัญญา อุชชาชน

อดีตปลัดอำเภอและนักวิชาการปกครอง จบการศึกษาหลายสาขาทั้งรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ รวมถึงปริญญาเอกด้านกฎหมายมหาชน เคยเป็นเลขาธิการสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ แต่งตั้งเป็นตุลาการเมื่อปี 2558

3. นายอุดม สิทธิวิรัชธรรม

เส้นทางผู้พิพากษามากกว่า 40 ปี ผ่านตำแหน่งอธิบดีศาลอาญากรุงเทพใต้ อธิบดีศาลอุทธรณ์ และผู้พิพากษาศาลฎีกา จบกฎหมายจากรามคำแหงและจุฬาฯ แต่งตั้งเป็นตุลาการในปี 2563

4. นายวิรุฬห์ แสงเทียน

ผู้พิพากษาอาวุโสที่ขึ้นสู่ตำแหน่งรองประธานศาลฎีกา และประธานแผนกคดีพาณิชย์และเศรษฐกิจ เชี่ยวชาญกฎหมายเศรษฐกิจ ได้รับแต่งตั้งเป็นตุลาการปี 2563

5. นายจิรนิติ หะวานนท์

จบกฎหมายเกียรตินิยมอันดับหนึ่ง มธ. และศึกษาต่อ Harvard และ George Washington University เป็นศาสตราจารย์พิเศษจุฬาฯ เคยเป็นอธิบดีศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง กรรมการกฤษฎีกา และผู้พิพากษาศาลฎีกา แต่งตั้งเป็นตุลาการปี 2563

6. นายบุญส่ง กุลบุปผา

ผู้เชี่ยวชาญคดีเศรษฐกิจและล้มละลาย จบกฎหมายจากรามคำแหงและธรรมศาสตร์ เคยเป็นอธิบดีผู้พิพากษาศาลภาค 2 และประธานแผนกคดีล้มละลายในศาลฎีกา ได้รับแต่งตั้งเป็นตุลาการปี 2564

7. นายสุพจน์ ไข่มุกด์

อดีตรองประธานศาลฎีกาและประธานแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง เชี่ยวชาญด้านกฎหมายอาญาและคดีการเมือง ศึกษากฎหมายที่ธรรมศาสตร์และอังกฤษ แต่งตั้งเป็นตุลาการปี 2564

8. นายถวิล เพียรพิทักษ์กิจ

อดีตผู้พิพากษาศาลแพ่ง ศาลอุทธรณ์ และประธานศาลอุทธรณ์ภาค 4 เชี่ยวชาญด้านคดีแพ่งและปกครอง จบกฎหมายจากธรรมศาสตร์และจุฬาฯ แต่งตั้งเป็นตุลาการปี 2564

9. นายชาติพร นภาธราธารักษ์

ผู้เชี่ยวชาญด้านคดีแรงงาน เคยเป็นอธิบดีศาลแรงงานกลาง และศาลอุทธรณ์คดีชำนัญพิเศษ ก่อนขึ้นสู่ผู้พิพากษาศาลฎีกา จบกฎหมายจากจุฬาฯ และสหรัฐฯ แต่งตั้งเป็นตุลาการปี 2564

เดิมพันการเมือง

ตุลาการทั้ง 9 คนล้วนมาจากสายวิชาการและสายตุลาการที่สั่งสมประสบการณ์กฎหมายมหาชน อาญา เศรษฐกิจ และแรงงาน ผลการวินิจฉัยจึงถูกจับตามองว่าอาจนำไปสู่ 2 ฉากทัศน์ใหญ่

1. หากศาลชี้ว่าคุณสมบัติขัดรัฐธรรมนูญ – ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของแพทองธารจะสิ้นสุดลงทันที อาจเปิดทางให้เลือกนายกฯ คนใหม่ในสภา

2. หากศาลยกคำร้อง – รัฐบาลแพทองธารจะเดินหน้าต่อ แต่แรงเสียดทานทางการเมืองและข้อครหาเรื่องความสัมพันธ์ต่างประเทศยังคงอยู่

ทุกเสียงของตุลาการจึงไม่ใช่เพียงการตีความกฎหมาย แต่ยังเป็นการกำหนดทิศทางการเมืองไทยในระยะยาว