Oxford ยกเป็นคำแห่งปี “Rage bait” สื่อคอนเทนต์กระตุ้นความโกรธ

คุณเคยมีความรู้สึกนี้หรือไม่ เวลาอ่านเนื้อหาอะไรบนโลกออนไลน์แล้วรู้สึกว่า คอนเทนต์นี้อ่านแล้ว “ตั้งใจยั่วโมโหเสียจริง” เหมือนสร้างมาเพื่อให้คนรู้สึกโกรธ แต่ทว่า แท้จริงทำมาเพื่อกระตุ้นให้เกิดการมีส่วนร่วม (engagement) 

อย่างไรก็ตาม ความรู้สึกนี้กลับถูกพูดถึงอย่างแพร่หลายบนโลกออนไลน์ถึงขั้นที่พจนานุกรม Oxford ประกาศให้ “rage bait” เป็น “Word of the Year” หรือคำแห่งปี 2025 เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา (30 พ.ย.) 

ตามคำชี้แจงของพจนานุกรมดังกล่าว การใช้คำนี้เพิ่มขึ้นถึงสามเท่าในปีนี้ สะท้อนว่าผู้คนเริ่มรู้ตัวว่าพวกเขาถูกดึงเข้าไปในดีเบตที่แบ่งขั้วและการถกเถียงรุนแรงอย่างรวดเร็ว จากอัลกอริธึมของโซเชียลมีเดียและธรรมชาติที่ “เสพความเดือด” ของคอนเทนต์ทำนองนี้

เกือบทุกพจนานุกรมใหญ่ต่างเลือกคำประจำปี 2025 ที่เกี่ยวข้องกับอินเทอร์เน็ต สะท้อนบทบาทของเทคโนโลยีในชีวิตประจำวันและภาษาที่เราต้องใช้เพื่ออธิบายมัน

บางครั้ง rage bait ก็อาจจะเป็นอะไรที่เบาสมอง เช่น สูตรอาหารที่ผสมของแปลกๆ น่าขยะแขยง หรือคลิปคนกวนสัตว์เลี้ยง แฟน หรือพี่น้อง แต่ปรากฏการณ์นี้ลุกลามเข้าสู่การเมืองด้วย โดยใช้ “ความโกรธ” เพื่อเพิ่มโปรไฟล์นักการเมืองและสร้างปฏิกิริยาลูกโซ่โต้กลับไปมา

ด้านพจนานุกรม Collins เลือกคำว่า “vibe coding” หมายถึงกระบวนการเขียนซอฟต์แวร์ที่ใช้ AI แปลงภาษามนุษย์ให้กลายเป็นโค้ด ส่วนพจนานุกรม Cambridge เลือกคำว่า “parasocial” หมายถึงความสัมพันธ์ที่ผู้คนสร้างขึ้นกับใครบางคนบนโลกออนไลน์ ทั้งที่ไม่เคยรู้จักกันมาก่อน

ปีก่อนหน้านี้ Oxford เคยเลือกคำว่า “brain rot” ที่แปลตรงตัวว่า “สมองเน่า” อธิบายถึง “สภาพมึนล้าจากการไถหน้าจอแบบไม่รู้จบ” ตามคำกล่าวของ Casper Grathwohl ประธาน Oxford Languages 

เมื่อมองรวมกัน ทั้ง rage bait และ brain rot ได้สร้างวงจรอันทรงพลังที่เริ่มจากความโกรธนำไปสู่การมีส่วนร่วม อัลกอริธึมขยายมันออกไป และการสัมผัสซ้ำๆ อย่างต่อเนื่องทำให้เราล้าทางจิตใจ คำเหล่านี้ไม่ได้แค่บอกว่ามีเทรนด์อะไร แต่สะท้อนด้วยว่าแพลตฟอร์มดิจิทัลกำลังเปลี่ยนวิธีคิดและพฤติกรรมของเราอย่างไร

ทั้งนี้ Oxford เปิดให้สาธารณชนโหวตเลือกคำประจำปีจากลิสต์สั้นที่รวมถึงคำว่า “aura farming” และ “biohack” พร้อมโพสต์วิดีโอล้อเลียนลงบน Instagram เพื่อสื่อบุคลิกของคำแต่ละคำ

คำว่า “aura farming” หมายถึงการสร้างภาพลักษณ์โดดเด่น มีเสน่ห์ หรือชวนให้สนใจ ด้วยการนำเสนอตัวเองในแบบที่สื่อความมั่นใจ ความเท่ หรือความลึกลับ ถูกสื่อผ่านชายใส่คาร์ดิแกน ถือ Tote bag (กระเป๋าที่มีลักษณะทรงถุง) 

ส่วน “biohack” หมายถึงความพยายามเพิ่มประสิทธิภาพสุขภาพ อายุขัย หรือความเป็นอยู่ที่ดี ผ่านการปรับอาหาร ออกกำลังกาย ไลฟ์สไตล์ หรือแม้แต่การใช้ยา อาหารเสริม หรืออุปกรณ์เทคโนโลยี ถูกถ่ายทอดเป็นคนที่มีสายน้ำเกลือสีเขียวและใส่มาสก์หน้า LED ที่กิน “พืชสารอาหารแน่น 27 ชนิด” ก่อนเวลา 6:34 น. ส่วน rage bait ถูกสื่อให้เห็นผ่านชายที่กำลังชงชา ก่อนจะเขี่ยเล็บเท้าและเทนมราดใส่ตัวเอง