สธ.เคลียร์ปม จม.แอสตร้าฯ ยันเดินหน้าเจรจาขอวัคซีนโควิด 61 ล้านโดส ในสิ้นปี ‘64
เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม ที่ กระทรวงสาธารณสุข นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวถึงจดหมายการเจรจาข้อมูลที่มีการเปิดเผยตามที่เป็นข่าวไปเมื่อวานนี้(17 ก.ค.) ว่า จดหมายที่มีการเปิดเผยออกไป เป็นการที่บริษัทแอสตร้าเซนเนก้า ส่งถึง นายอนุทิน ชาญวีรกูลรองนายกรัฐมนตรีและ รมว.สาธารณสุข เมื่อวันที่ 25 มิ.ย.64 ในเนื้อหาทางบริษัทฯ ขอบคุณ รมว.สาธารณสุข ที่สนับสนุนให้ไทยเป็นฐานการผลิตแอสตร้าฯ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงมัลดีฟส์ ไต้หวันและบางประเทศที่สามารถส่งวัคซีนออกไปได้ รวม 8 ประเทศ และรายงานว่าสิ่งที่ทำมามีอะไรบ้างยกตัวอย่างเช่น การส่งวัคซีนให้ไทย
นพ.โอภาส กล่าวว่า ประการต่อไปในหนังสือพูดถึงจำนวนของวัคซีนที่มีการสั่งจองกับแอสตร้าฯ โดยไทยสั่งจองมากที่สุด 61 ล้านโดสใน 8 ประเทศ คิดเป็น 1 ใน 3 ของวัคซีนที่มีการจอง ซึ่งเขายืนยันว่าจะส่งวัคซีนให้เราประมาณอย่างน้อย 1 ใน 3 ของวัคซีนที่ผลิตได้ แล้วยังยืนยันว่าจะพยายามส่งให้เราครบถ้วนตามสัญญา
“ถ้าสังเกตตอนทำสัญญาที่เราจอง ที่มีการลงนามเมื่อวันที่ 27 พ.ย.63 ตอนนั้นการผลิตวัคซีนยังไม่ได้แม้แต่ขวดเดียว ฉะนั้นในการทำสัญญาจองล่วงหน้า คงเป็นไปไม่ได้ที่จะระบุว่าเดือนไหนจะส่งวัคซีนเป็นจำนวนมากน้อยแค่ไหน สิ่งที่ในสัญญาระบุไว้คือในแต่ละครั้งจะมีการเจรจาเป็นรายเดือน ว่าแต่ละเดือนแล้วต้องการเท่าไหร่ และทางกรมควบคุมโรคได้ทำหนังสือถึงบริษัทแอสตร้าฯ ประเทศไทย เมื่อวันที่ 24 เม.ย.64 เพราะกำหนดการกระจายวัคซีนจะเริ่มเดือน มิ.ย. เราจึงแจ้งเขาล่วงหน้าประมาณ 1 เดือนและในทุกเดือน และในหนังสือระบุว่าเราจะขอวัคซีนเดือนมิ.ย. 6 ล้านโดส ก.ค. 10 ล้านโดส ส.ค. 10 ล้านโดส ก.ย. 10 ล้านโดส ต.ค. 10 ล้านโดส พ.ย. 10 ล้านโดส และ ธ.ค. 5 ล้านโดส ครบ 61 ล้านโดส เป็นหนังสือที่เราทำถึงเขา เพื่อยืนยันว่าเราต้องการวัคซีนเท่าไหร่ แต่อย่างที่เรียนว่าการส่งมอบขึ้นอยู่กับกำลังการผลิตของเขาว่าได้มากน้อยแค่ไหน และเขาก็จะจัดส่งให้เรา ดังนั้น สิ่งที่เราขอไปไม่ได้แปลว่าเราจะได้รับตามที่ขอ การส่งมอบจะเป็นการเจรจาทั้งสองฝ่าย” นพ.โอภาส กล่าว
เมื่อถามว่าในจดหมายมีการระบุตัวเลขการส่งวัคซีนที่ 3 ล้านโดสต่อเดือน นพ.โอภาส กล่าวว่า ข้อมูลเท่าที่เห็นในหนังสือได้อ้างอิงการประชุมไม่เป็นทางการเมื่อวันที่ 7 ก.ย.63 ซึ่งเป็นการแลกเปลี่ยนข้อมูล โดยในเดือน ก.ย.63 ตอนนั้นมีการสอบถามว่า ความสามารถในการฉีดวัคซีนของไทยมีเท่าไหร่ ข้อมูลตอนนั้น คือ ฉีดได้ 3 ล้านโดส แต่ความเป็นจริง กรมควบคุมโรคไม่เคยบอกเป็นทางการ ว่าเราจะสามารถฉีดได้ 3 ล้านโดส เพราะจริงๆ เรามีการแจ้งเป็นทางการกับแอสตร้าฯ ว่า เรามีขีดความสามารถฉีดได้ถึง 10 ล้านโดส หากมีวัคซีนเพียงพอ
” ดังนั้น ข้อมูลที่ว่าแอสตร้าฯ จะส่งให้เราได้เท่าไหร่ มี 2 ส่วนคือ ความต้องการของประเทศไทย และกำลังการผลิตของเขา ซึ่งสองส่วนนี้ต้องเชื่อมต่อกันและเป็นการส่งวัคซีนจริง ” นพ.โอภาส กล่าว
เมื่อถามว่าก่อนทำสัญญาทางบริษัทแอสตร้าฯ ได้ระบุสัดส่วนการส่งออกวัคซีนหรือไม่ นพโอภาส กล่าวว่า ในชุดสัญญา 3 ฝ่าย จากบริษัทแอสตร้าฯ กรมควบคุมโรค และสถาบันวัคซีนแห่งชาติ เป็นการจองล่วงหน้า จึงระบุไม่ได้ว่า เขาผลิตเท่าไหร่อย่างไร การผลิตและการส่งมอบจึงต้องเจรจาเป็นรายเดือน ส่วนการส่งออกไปต่างประเทศเท่าไหร่ ก็ไม่ได้แจ้งเราในสัดส่วนตอนทำสัญญา ก็ได้ทราบตัวเลขจากที่เขาระบุไว้หนังสือเมื่อวันที่ 25 มิ.ย.64 แต่ไม่ได้ระบุในตอนทำสัญญาว่าจะส่งออกไปต่างประเทศเท่าไหร่ แต่ระบุว่า หากต้องส่งออกไปต่างประเทศ ขอให้ไทยสนับสนุน ไม่ขัดขวางการส่งออกโดยไม่สมควร
และเมื่อถามว่าบริษัทแอสตร้าฯ ยังส่งให้เราทุกสัปดาห์ต่อจากนี้หรือไม่ นพ.โอภาส กล่าวว่า วัคซีนถูกส่งมาต่อเนื่อง บางสัปดาห์ส่งมา 2 ครั้ง ส่วนที่มีข่าวว่าจะขยายการจัดส่งถึงเดือน พ.ค.65 ข้อเท็จจริงคือ กำลังการผลิตของบริษัทแอสตร้าฯ โรงงานในไทย พยายามผลิตให้ได้ประสิทธิภาพมากขึ้น ขณะนี้มีกำลังการผลิตจากที่เราคำนวณเอง คือ 15 ล้านโดสต่อเดือน ฉะนั้นหากคิด 1 ใน 3 ก็จะส่งให้เราได้เดือนละ 5 ล้านโดสเป็นอย่างต่ำ
“การผลิตวัคซีนขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย รวมทั้งเรื่องของชีววัตถุ หากจะให้บริษัทวัคซีนระบุว่าเท่าไหร่ ก็คงยากที่เขาจะรับปากเราได้ครบถ้วน 100% แต่ก็ต้องมีการเจรจา เพราะเรายืนยันว่า อย่างไรเสีย 61 ล้านโดส หากเป็นไปได้ต้องได้ในเดือน ธ.ค.64 ซึ่งก็ต้องมีการเจรจารายเดือนต่อไป ส่วนที่มีข่าวว่า จะขยาย พ.ค.65 ก็ต้องเจรจาต่อไป แต่แอสตร้าฯ ไม่เคยระบุกรณีนี้” นพ.โอภาส กล่าว