เผยสาเหตุหนาวไม่มา เจอฝนถล่มต่อ! กรุงเทพฯ ลุ้นลมหนาวหลัง 15 พ.ย.

ดร.สนธิ คชวัฒน์ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ชมรมนักวิชาการด้านสิ่งแวดล้อมไทย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก เกี่ยวกับ ทำไมเข้าสู่ฤดูหนาวแล้วฝนยังตกหนัก? และกรุงเทพฯ จะเริ่มหนาวเมื่อไหร่

แม้กรมอุตุนิยมวิทยาจะประกาศให้ประเทศไทยเข้าสู่ฤดูหนาวตั้งแต่วันที่ 23 ต.ค. 68 แต่หลายพื้นที่ยังคงมีฝนตกหนักต่อเนื่อง โดยเฉพาะในกรุงเทพมหานคร สาเหตุสำคัญมาจากการเปลี่ยนผ่านของฤดูกาลที่มวลอากาศเย็นจากจีนและไซบีเรียเริ่มแผ่ลงมาปะทะกับมวลอากาศอุ่นที่ยังคงปกคลุมอยู่เหนือประเทศไทย ช่วงปลายฤดูฝนปีนี้ ประเทศไทยยังมีความชื้นสะสมอยู่มากจากพายุที่ส่งผลกระทบก่อนหน้านี้ แม้ปัจจุบันจะไม่มีอิทธิพลของไต้ฝุ่นโดยตรงแล้วก็ตาม อากาศใกล้พื้นดินจึงยังคงมีอุณหภูมิสูงและมีลักษณะเป็นมวลอากาศอุ่น

เมื่อมวลอากาศเย็นแผ่ลงมาชนกับมวลอากาศอุ่นที่อยู่บริเวณใกล้พื้นดิน จะเกิดแนวปะทะอากาศหรือ weather front ซึ่งเป็นขอบเขตระหว่างมวลอากาศต่างชนิดกัน มวลอากาศเย็นที่หนาแน่นกว่าจะดันมวลอากาศอุ่นให้ลอยตัวสูงขึ้นไปยังชั้นโทรโพสเฟียร์ ทำให้อากาศอุ่นเย็นตัวลงจนเกิดการก่อตัวของเมฆคิวมูลัสหรือคิวมูโลนิมบัสขนาดใหญ่ เมื่อผสมกับความชื้นจำนวนมากในบรรยากาศ จึงทำให้เกิดฝนฟ้าคะนองและฝนตกหนักแบบเป็นหย่อม ๆ โดยทั่วไปแนวปะทะอากาศอาจครอบคลุมพื้นที่กว้างราว 20 ถึง 40 กิโลเมตร จึงเห็นฝนตกหนักในบางพื้นที่ ขณะที่พื้นที่ใกล้เคียงอาจไม่เกิดฝนเลย

สำหรับกรุงเทพมหานคร ลักษณะภูมิอากาศเมืองใหญ่ที่มีตึกสูงหนาแน่น การจราจรที่สร้างความร้อน และโครงสร้างเมืองที่กักเก็บความร้อนทำให้เกิดปรากฏการณ์เกาะความร้อนเมือง (urban heat island) เมื่อมวลอากาศเย็นจากด้านเหนือแผ่ลงมาปะทะกับอากาศอุ่นในเมืองใหญ่ จึงมักเกิดฝนฟ้าคะนองหรือฝนหนักได้ง่ายกว่าพื้นที่โล่งทั่วไป อีกทั้งปีนี้ยังอยู่ในภาวะลานีญาอ่อนซึ่งเอื้อต่อการเกิดฝนในหลายพื้นที่ ส่งผลให้ช่วงบ่ายถึงค่ำของกรุงเทพฯ มีฝนตกต่อเนื่องหลายวัน แม้จะเข้าสู่ฤดูหนาวแล้วก็ตาม

ฝนจะเริ่มลดลงเมื่อมวลอากาศเย็นจากจีนมีความแรงมากพอที่จะปกคลุมแทนที่อากาศอุ่นได้อย่างชัดเจน ซึ่งจะทำให้อุณหภูมิบริเวณพื้นดินลดลงจนต่ำกว่า 25 องศาเซลเซียส คาดว่าหลังวันที่ 15 พ.ย. 68 เป็นต้นไป กรุงเทพมหานครจะเริ่มมีอากาศเย็นลง โดยฝนจะค่อย ๆ หยุดและลมหนาวจะพัดปกคลุมเมืองหลวงมากขึ้น