ยอดขายรถดิ่ง! "AVTOVAZ" รัสเซีย ดอกเบี้ยสูง-คู่แข่งจีน

บริษัทรถยนต์ Avtovaz ผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่ที่สุดของรัสเซีย เปิดเผยว่า อาจปรับลดวันทำงานจาก 5 วันเหลือ 4 วันต่อสัปดาห์ในเดือนกันยายนนี้ ซึ่งถือเป็นความเคลื่อนไหวที่ไม่ธรรมดาสำหรับองค์กรรัฐวิสาหกิจรายใหญ่ ท่ามกลางยอดขายที่ตกต่ำจากอัตราดอกเบี้ยสูงและการแข่งขันที่รุนแรงจากค่ายรถยนต์จีน

สถานการณ์ของ Avtovaz สะท้อนภาพรวมของเศรษฐกิจรัสเซียที่เริ่มชะลอตัวอย่างชัดเจน หลังเติบโตแบบร้อนแรงเกินไป จากการใช้จ่ายด้านการทหารเพื่อทำสงครามในยูเครนตลอดสองปีที่ผ่านมา รัฐมนตรีเศรษฐกิจของรัสเซีย นายมักซิม เรชเนตนิคอฟ เตือนเมื่อเดือนที่แล้วว่า เศรษฐกิจของประเทศใกล้เข้าสู่ภาวะถดถอย

Avtovaz รายงานว่ายอดขายรถยนต์ในช่วงครึ่งปีแรกของ 2025 ลดลงถึงร้อยละ 25 เหลือเพียง 155,481 คัน สอดคล้องกับคาดการณ์ว่าคนรัสเซียจะซื้อรถน้อยลงหนึ่งในสี่ของปีนี้ บริษัทระบุว่าอัตราดอกเบี้ยที่สูงจากธนาคารกลางรัสเซียส่งผลให้ประชาชนเข้าถึงสินเชื่อได้น้อยลง และต้นทุนการผลิตก็เพิ่มสูงขึ้น

สถานการณ์นี้ไม่ใช่เฉพาะในอุตสาหกรรมยานยนต์เท่านั้น แต่ยังเกิดกับหลายภาคส่วน ทั้งน้ำมัน ก่อสร้าง และอุตสาหกรรมเหล็ก เช่น บริษัทเซเวอร์สตาล ผู้ผลิตเหล็กรายใหญ่ของรัสเซีย ก็ชี้ว่าอัตราดอกเบี้ยที่สูงเป็นเหตุหลักให้กำไรลดลง

หลังธนาคารกลางรัสเซียตรึงอัตราดอกเบี้ยให้อยู่ในระดับสูงสุดในรอบกว่า 20 ปีมาเป็นเวลาหลายเดือน ขณะนี้เริ่มมีสัญญาณว่าจะปรับลดลง โดยคาดว่าจะลดอัตราดอกเบี้ยลง 200 จุดพื้นฐาน เหลือร้อยละ 18 ภายในวันศุกร์นี้

Avtovaz ระบุว่า กำลังเผชิญกับความยากลำบากจากการเข้าถึงสินเชื่อรถยนต์ ซึ่งลดลงถึงร้อยละ 46 ในช่วงครึ่งปีแรกของปีนี้ จากผลของการขึ้นดอกเบี้ยปลายปี 2024 นอกจากนี้ บริษัทยังต้องเผชิญการแข่งขันจากรถยนต์นำเข้าที่กำลังล้นตลาดรัสเซีย โดยเฉพาะจากจีน ซึ่งบางแบรนด์ใช้กลยุทธ์ขายทุบราคา เพื่อแย่งส่วนแบ่งตลาด ในขณะนี้ มีรถยนต์นำเข้าจำนวนกว่า 400,000 คันที่ยังขายไม่ออก

Avtovaz มีพนักงานมากกว่า 30,000 คน ส่วนใหญ่อยู่ในเมืองโตลยัตติ เมืองอุตสาหกรรมริมแม่น้ำโวลกา ซึ่งมีประชากรราว 650,000 คน โดยประมาณ 1 ใน 20 ของประชากรในเมืองพึ่งพางานจากบริษัทโดยตรงหรือทางอ้อม ผ่านกิจการที่เกี่ยวข้อง เช่น ซัพพลายเออร์อะไหล่และผู้แทนจำหน่าย

ในอดีต รัฐบาลเคยให้ความช่วยเหลือ Avtovaz เมื่อบริษัทประสบภาวะวิกฤติจากความต้องการที่ตกต่ำหลังวิกฤตการเงินโลกปี 2008 โดยอัดฉีดงบประมาณ 75,000 ล้านรูเบิล หรือประมาณ 955 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เพื่อป้องกันการเลิกจ้างครั้งใหญ่ที่อาจนำไปสู่ความไม่สงบในเมืองโตลยัตติ

Avtovaz เคยลดวันทำงานเหลือ 4 วันในปี 2022 เป็นเวลา 3 เดือน หลังถูกคว่ำบาตรจากชาติตะวันตก และบริษัทรถยนต์ต่างชาติถอนตัวออกจากตลาดรัสเซีย ส่งผลให้ยอดขายรถยนต์รุ่นหลัก "ลาดา" ร่วงลงถึงร้อยละ 48.2 เหลือ 174,688 คันในปีนั้น

ตลาดรถยนต์ของรัสเซียที่เคยพึ่งพาบริษัทต่างชาติจนได้รับผลกระทบหนักในช่วงแรกของสงคราม ปัจจุบันเริ่มฟื้นตัวจากการรุกเข้ามาของค่ายรถยนต์จีน ซึ่งตอนนี้ครองส่วนแบ่งตลาดมากกว่าร้อยละ 50 เพิ่มขึ้นจากระดับไม่ถึงร้อยละ 10 ก่อนสงครามเริ่มต้น

Avtovaz ระบุว่า การตัดสินใจว่าจะใช้มาตรการลดวันทำงานหรือไม่นั้น จะขึ้นอยู่กับการวิเคราะห์แนวโน้มตลาด อัตราดอกเบี้ย และการเข้าถึงสินเชื่อของผู้บริโภค โดยหากมีการปรับลดวันทำงานจริง จะเริ่มมีผลในช่วงปลายเดือนกันยายนนี้