อารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุ อารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุกำเนิดขึ้นในราว 3,000 ปี ก่อนคริสต์ศักราช ในบริเวณเมืองฮารัปปาและเมืองโมเฮนโจดาโร ซึ่งเป็นร่องรอยเมืองโบราณที่ยังยืนนอกจากนี้ยังพบร่องรอยเมืองโบราณไหนแห่งความลุ่มน้ำแม่น้ำสินธุ และแม่น้ำสาขา ปัจจุบันคือดินแดนของประเทศปากีสถานและดินแดนบางส่วนตอนเหนือของประเทศอินเดีย สันนิษฐานว่าอะไรยะทำดังกล่าวสร้างขึ้นโดยชาวดราวิเดียน หรือมีลักษณะ หรือทมิฬ ซึ่งเป็นชนพื้นเมืองเดิมของอินเดีย ก่อนอารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุดินแดนแถบนี้มีความเจริญอยู่ก่อนเเล้วแล้วยังพบหลักฐานการเพาะปลูกที่เก่าแก่ที่สุดในทิวเขาในประเทศปากีสถาน กลุ่มคนที่อยู่ไว้บริเวณนี้ปลูกข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ เลี้ยงแกะ แพะ วัว และทำภาชนะดินเผา หิวข้าวที่เก่าแก่ที่สุดพบที่เมืองมีค่าภายในหุบเขา แม่น้ำสินธุมีอายุ6พันปีก่อนคริสต์ศักราช มีการสร้างบ้านด้วยดินเหนียว ในหลุมฝังศพครบเครื่องเซ่น เช่น ตะกร้า เครื่องมือถือ และเครื่องมือที่ทำจากกระดูกสัตว์ หลักฐานทางประวัติศาสตร์โบราณคดีในบริเวณลุ่มแม่น้ำสินธุ เช่นที่เมืองโลทาล มีอายุในราว 2,400 ปีก่อนคริสต์ศักราช ที่เมืองฮารับปามีอายุราว 3 พัน 300 ปีก่อนคริสต์ศักราช และโมเฮนโจดาโรมีอายุราว 2,500 ปี ก่อนคริสต์ศักราช ยืนยันว่าคนในอารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุรู้จักการเขียนอักษรภาพรู้จักการใช้โลหะ ใช้หินในการก่อสร้าง ทอผ้า และทำเครื่องประดับด้วยทองคำ เพชร พลอย มีระบบสาธารณสุข มีถนนหลวง มีการวางผังเมืองอย่างเป็นระบบ มีระบบชลประทานแสดงถึงความเป็นอารยธรรมเมืองที่เจริญก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ มีระบบการปกครองและนับถือเทพเจ้า อารยธรรมฮารัปปาถึงกาลอวสานโดยไม่ทราบสาเหตุในราว 1,700 ปีก่อนคริสต์ศักราช สันนิษฐานว่าอาจเนื่องจากภัยธรรมชาติหรือถูกรุกรานจากพวกอินโดยูโรเปียน ในช่วงที่อารยธรรมฮารัปปาเจริญรุ่งเรือง 2,500 ปี ก่อนคริสต์ศักราชมีชุมชนเป็นสำคัญ 6 เมือง คือ เมืองฮารับปา เมืองโมเฮนโจดาโร เมืองกาเนริวาลา ในปากีสถานและเมืองราคิการ์ฮิ เมืองโดราวิฬาร์ เมืองโลทาล ในประเทศอินเดียนอกจากนี้ยังพบร่องรอยเมืองจำนวนมากในแถบแม่น้ำ ฆาฆรา และลำน้ำสาขา ขอบคุณภาพจาก pexels และ pixabay : ภาพปก / ภาพที่1 / ภาพที่2 / ภาพที่3