พืชสมุนไพรนั้นเป็นคุณประโยชน์ที่เกิดขึ้นโดยธรรมชาติ ซึ่งมีสรรพคุณสามารถรักษาอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี และถูกนำมาใช้เป็นยามาตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งภูมิปัญญาเหล่านี้ได้ถูกสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน พืชสมุนไพรนั้นมีอยู่มากมายนับพันชนิด แต่โดยทั่วไปแล้วเรารู้จักกันเพียงไม่กี่ชนิดเท่านั้น นั่นก็แสดงให้เห็นว่าเรามีความรู้เกี่ยวกับพืชสมุนไพรน้อยมาก อีกทั้งพืชสมุนไพรบางชนิดก็หายากและบางชนิดก็มีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์เต็มทีผู้เขียนจึงมีความตั้งใจเป็นอย่างยิ่งในการนำข้อมูลของพืชสมุนไพรต่าง ๆ มาเผยแพร่ ให้ผู้สนใจทั่วไปได้ทราบถึงลักษณะและสรรพคุณของสมุนไพรชนิดต่าง ๆ เพื่อให้พืชสมุนไพรเหล่านี้กลับมาเป็นที่รู้จักมากขึ้น ซึ่งในบทความนี้ผู้เขียนได้นำข้อมูลสมุนไพรหนึ่งชนิดที่มีความเก่าแก่มาบอกเล่าถึงสรรพคุณที่น่าสนใจ สมุนไพรชนิดนี้มีชื่อว่า “สันพร้าหอม” พืชที่หลาย ๆ ท่านไม่เคยได้ยินชื่อหรือไม่เคยรู้จัก จึงเราจะมาทำความรู้จักกันในบทความนี้ภาพถ่ายโดยผู้เขียนลักษณะของ “สันพร้าหอม” เป็นพืชล้มลุกขนาดเล็ก ที่มีอายุยืนอยู่ได้หลายปี ลักษณะของลำต้นจะตรง ลำต้นจะเป็นร่อง ส่วนโคนต้นจะเรียบมันเกลี้ยง เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุยและชื้น ใบจะมีผิวเรียบมัน เป็นรูปรีคล้ายใบหอก ปลายใบเรียวแหลมโคนใบมน ส่วนของใบทั้งสองข้างเรียบขนานกัน เป็นใบเดียวออกสลับกันตามปล้องของลำต้น ดอกเป็นช่อตรงส่วนยอดของลำต้น คล้ายซี่ร่ม ก้านช่อดอกมีขนขึ้นปกคลุมอย่างหนาแน่น ก้านหนึ่งมีประมาณ 10 ช่อ เรียงติดกัน 2-3 แถว ลักษณะของดอกเป็นรูปทรงกระบอก ดอกมีสีแดงหรือสีขาว ดอกมีขนาดเล็กสรรพคุณของ “สันพร้าหอม” แก้ไข้ รักษาหัดและอีสุกอีใส ช่วยบำรุงกำลัง ช่วยให้เจริญอาหาร ช่วยบำรุงหัวใจ ช่วยบำรุงโลหิต แก้ปวดศีรษะ แก้ไอ ช่วยขับเหงื่อ แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้ลมชัก แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ ช่วยขับปัสสาวะภาพถ่ายโดยผู้เขียนเมื่อสมัยที่ผู้เขียนเป็นเด็กนั้นมักพบสมุนไพรชนิดนี้ขึ้นอยู่ตามร่องสวน ซึ่งตอนนั้นผู้เขียนเองก็ยังไม่รู้จักสมุนไพรชนิดนี้ เข้าใจว่าเป็นเพียงแค่วัชพืชเท่านั้น เมื่อเห็นว่าขึ้นรกก็ถอนทิ้งไปบ้างก็มี จึงได้มารู้จากปู่ว่าพืชชนิดนี้เป็นสมุนไพรชั้นดี เมื่อครั้งที่ผู้เขียนป่วยเป็นอีสุกอีใส ปู่ได้นำต้นของ “สันพร้าหอม” มาต้มทั้งต้นแล้วนำมาให้ดื่ม และให้อาบ โดยเมื่อดื่มไปได้สามวันอาการก็ค่อย ๆ หายเป็นปกติ ปู่ได้เล่าว่าน้ำสมุนไพรที่ได้จากการนำต้น “สันพร้าหอม” มาต้มนั้น มีสรรพคุณหลายอย่าง โดยเฉพาะสามารถแก้ท้องอืดท้องเฟ้อ และช่วยขับปัสสาวะได้เป็นอย่างดี อีกทั้งยังช่วยบำรุงโลหิตและบำรุงหัวใจได้ดีอีกด้วยที่กล่าวมานั้นเป็นเพียงสรรพคุณบางส่วนที่ผู้เขียนเคยมีประสบการณ์มา ซึ่งนอกจากนี้ “สันพร้าหอม” ยังสามารถนำมาทำยาแก้อาการได้อีกหลายชนิด และยังสามารถนำไปผสมกับสมุนไพรชนิดอื่นเพื่อรักษาโรคได้อีกหลายอาการ และผู้เขียนหวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความนี้จะทำให้ทุกท่านหันมาสนใจและรู้จักพืชสมุนไพรมากขึ้น เพื่อช่วยกันอนุรักษ์ให้คงอยู่สืบไป