นิวเดลีอ่วมฝุ่น PM2.5 สัญญาณเตือนถึงไทยพ.ย.นี้

ดร.สนธิ คชวัฒน์ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ชมรมนักวิชาการด้านสิ่งแวดล้อมไทย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก เกี่ยวกับ ฤดูหนาวมาพร้อมฝุ่นพิษ มลพิษทางอากาศในกรุงนิวเดลีพุ่งสูงสุดของโลก สัญญาณเตือนก่อนไทยเผชิญปัญหานี้ช่วงฤดูหนาว

เมื่อเข้าสู่ฤดูหนาวของทุกปี ปัญหามลพิษทางอากาศในกรุงนิวเดลี เมืองหลวงของประเทศอินเดีย มักทวีความรุนแรงจนกลายเป็นประเด็นระดับโลก ปีนี้สถานการณ์กลับเลวร้ายยิ่งกว่าเดิม เมื่อรายงานจากกลุ่ม IQAir ของสวิตเซอร์แลนด์ ระบุว่านิวเดลีมีคุณภาพอากาศที่แย่ที่สุดในโลก โดยในช่วงสามวันที่ผ่านมา ดัชนีคุณภาพอากาศ (AQI) พุ่งสูงถึง 442 ซึ่งเกินกว่ามาตรฐานที่องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำถึง 59 เท่า ถือเป็นระดับที่เป็นอันตรายอย่างยิ่งต่อสุขภาพของประชาชน

สาเหตุสำคัญที่ทำให้มลพิษพุ่งขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงนี้ มาจากการจุดประทัดและดอกไม้ไฟฉลอง “เทศกาลดิวาลี” ซึ่งเป็นเทศกาลแห่งแสงไฟของชาวฮินดู เทศกาลนี้มักจัดขึ้นในช่วงปลายปี ท่ามกลางอากาศเย็นและมีหมอกหนา ทำให้ควันจากการจุดประทัดไม่สามารถลอยขึ้นไปได้ ส่งผลให้ฝุ่นละอองและควันพิษสะสมในอากาศมากขึ้น แม้ว่าทางการนิวเดลีจะออกคำสั่งห้ามผลิต ขาย และใช้ประทัดตั้งแต่ปี 2020 แต่ในปีนี้ศาลฎีกาอนุญาตให้ใช้ “ประทัดสีเขียว” ซึ่งเชื่อว่ามีมลพิษน้อยกว่าได้ในช่วงเวลาจำกัด ทว่าประชาชนจำนวนมากกลับฝ่าฝืน ใช้ประทัดทั่วไปและจุดเกินเวลาที่กำหนด จึงยิ่งทำให้สถานการณ์มลพิษรุนแรงขึ้น

คณะกรรมการควบคุมมลพิษกลางของอินเดีย (CPCB) รายงานว่า ระดับมลพิษในเมืองอยู่ในขั้น “แย่มาก” โดยมีค่า AQI เฉลี่ยที่ 350 ในขณะที่ค่า 0–50 ถือว่าอากาศดี สะท้อนให้เห็นว่าคุณภาพอากาศของเมืองนี้อยู่ในจุดที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์โดยตรง ประชาชนจำนวนมากกว่า 20 ล้านคนต้องเผชิญกับปัญหาระบบทางเดินหายใจ โรคหัวใจ และอาการระคายเคืองทางตาและจมูก

ปัญหาหมอกควันและมลพิษทางอากาศในนิวเดลีไม่ได้เกิดจากการจุดประทัดเพียงอย่างเดียว แต่ยังเกิดจากปัจจัยสะสมในช่วงฤดูหนาว เช่น อุณหภูมิที่ลดลงทำให้มวลอากาศเย็นกักเก็บฝุ่นและควันไว้ใกล้พื้นดิน รวมถึงมลพิษจากไอเสียรถยนต์ การก่อสร้าง และการเผาเศษวัสดุทางการเกษตรในพื้นที่รอบเมือง สิ่งเหล่านี้รวมกันจนกลายเป็น “หมอกพิษ” ปกคลุมทั่วทั้งเมือง

ผู้เชี่ยวชาญด้านสิ่งแวดล้อมเตือนว่าประเทศไทย ซึ่งมักเริ่มเผชิญปัญหาฝุ่น PM 2.5 ในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงกุมภาพันธ์ของทุกปี สถานการณ์ในนิวเดลีจึงเป็นเหมือน “สัญญาณเตือนล่วงหน้า” ว่าประเทศไทยอาจต้องเตรียมรับมือกับฤดูกาลหมอกควันพิษอีกครั้ง

หากประเทศไทยไม่เร่งดำเนินมาตรการป้องกัน ทั้งการควบคุมการเผาในที่โล่ง การลดมลพิษจากภาคขนส่งและอุตสาหกรรม ตลอดจนการเพิ่มการตรวจวัดและเผยแพร่ข้อมูลคุณภาพอากาศอย่างต่อเนื่อง ปัญหาฝุ่นพิษที่อินเดลีกำลังเผชิญในวันนี้ อาจกลายเป็นภาพสะท้อนของเมืองใหญ่ในไทยในเวลาไม่นานนัก