ขอบคุณภาพปก จาก Valeria Fursa/unsplashGIS เป็นหนึ่งในการวิเคราะห์ข้อมูลรูปแบบใหม่ที่กำลังมีบทบาทสำคัญต่อการจัดสรรข้อมูลจำพวก Big data ในบทความนี้เราจะมาเรียนรู้ถึงหน้าที่และการทำงานต่างๆของ GIS กันGIS คืออะไรนำมาขยายความได้ว่า ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ เรียกสั้นๆได้ว่า GIS คือกระบวนการทำงานเกี่ยวกับข้อมูลขนาดใหญ่ที่เกี่ยวข้องกับพื้นที่ด้วยระบบดิจิทัล เพื่อช่วยในการนำเข้า จัดเก็บ ประมวลผล และวิเคราะห์ พร้อมทั้ง แสดงผลข้อมูล และ จัดการแบ่งแยกข้อมูล ที่มีค่าตำแหน่งในเชิงพื้นที่เช่น ที่อยู่ของบ้านเรา กับ โรงเรียน มีความสัมพันธ์กันในตำแหน่งในแผนที่อย่างไร แต่ละสถานที่อยู่ตำแหน่งใด ห่างกันแค่ไหน อยู่บนเส้นรุ้ง/เส้นแวงใด ข้อมูลและแผนที่ใน GIS เป็นระบบข้อมูลสารสนเทศที่มักถูกจัดเก็บให้อยู่ในรูปแบบของตารางข้อมูล และจัดเก็บในฐานข้อมูลที่มีส่วนสัมพันธ์กับข้อมูลเชิงพื้นที่ รูปแบบและความสัมพันธ์ของข้อมูลเชิงพื้นที่ทั้งหลายจะสามารถนำมาวิเคราะห์ด้วย GIS และทำให้สื่อความหมายในเรื่องการเปลี่ยนแปลง ที่มีความสอดคล้องกับเวลาได้ เช่น การแพร่ระบาดของ โรคโควิด19 ว่าในแต่ละวันมีการแพร่กระจายของโรคไปในทิศทางใดบ้างและมีจำนวนผู้ติดเชื้อแนวโน้มเป็นเช่นใด การเปลี่ยนแปลงของการใช้พื้นที่ ผลกระทบของการตัดถนนต่อบริเวณพื้นที่รอบข้าง ฯลฯ ข้อมูลเหล่านี้ เมื่อประมวลผลผ่านกระบวนการGISที่ทำงานผ่านการใช้แผนที่จะทำให้สามารถแปลและสื่อความหมายได้ชัดเจนและสะดวกต่อการใช้งานGIS ตอบคำถามอะไรในยุคนี้อะไรๆก็ดูเหมือนจะสะดวกสบายไปหมดเมื่อเราเดินทางไปที่ใดหากหลงทางก็เพียงเปิด Google Map หิวข้าวแต่ขี้เกียจออกจากบ้านหรอ ก็สั่ง Delivery สิ!! มีตั้งหลากหลายแอปให้เลือกใช้ ตัวอย่างดังกล่าวนี้เหมือนจะเป็นเรื่องทั่วไปในชีวิตที่เราต่างใช้จนเป็นเรื่องปกติไปแล้วแต่อันที่จริงการทำงานของแอปพวกนี้ต่างมีเบื้องหลังการทำงานที่พึ่งพาระบบ GIS อย่างมากเพราะโดย GIS นั้นมักถูกนำมาใช้ตอบคำถามจำพวก...เพื่ออธิบายให้เข้าใจได้ง่ายขึ้นผมขอเปรียบเทียบเป็นตั้งโจทย์ว่าเราควรตั้งร้านอาหารบริเวณใดในพื้นที่นี้1. What : เป็นกระบวนการตั้งคำถามของGISโดยมองถึงภาพรวมพื้นที่ ณ บริเวณนั้นว่ามันมีอะไรตั้งอยู่ มีร้านอาหารกี่ร้านรอบๆบริเวณนี้ขอบคุณภาพประกอบที่ 1 จาก studiogstock/vecteezy2. Where : จากการตั้งคำถามของเราใน What เราจึงถามต่อไปว่าแล้วพื้นที่ที่เราสนใจนั้น เราควรเข้าไปตั้งร้านของเราตรงไหนดี เป็นการคาดการณ์ขั้นต้นขอบคุณภาพประกอบที่ 2 จาก illustration4stock224427/vecteezy3. Trend : มองถึงความสัมพันธ์ของข้อมูลพื้นที่เทียบกับเวลา เช่นดูว่าในบริเวณนั้นในช่วง10ปีที่ผ่านมามีความเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้างจำนวณประชากรเพิ่มขึ้นหรือลดลงโดยปัจจัยใดบ้างขอบคุณภาพประกอบที่ 3 จาก ย้อนอดีต...วันวาน/Facebook4. Access : "ร้านอาหารที่ต่อให้จะอร่อยแค่ไหนแต่ถ้าไปยากก็คงอยู่ไม่รอด" ในขั้นนี้จะเป็นขั้นของการแก้ปัญหาข้อความข้างต้น โดยเราจะสำรวจเส้นทางการเดินทางจากทุกวิธีมายังร้านอาหารเราว่ามีความเหมาะสมหรือไม่ เช่น มีถนนตัดผ่านบริเวณร้านเรากี่เส้น มีป้ายรถประจำทางแถวนั้นมี BTS MRT แถวนั้นมั้ยขอบคุณภาพประกอบที่ 4 จาก momentbloom/vecteezy5.Relation : ขั้นรองสุดท้ายคือการรวบยอด4หัวข้อที่ผ่านมาแล้วมาหาความเชื่อมโยงรวมถึงความถูกต้องเป็นครั้งสุดท้ายว่าข้อมูลที่ผ่านมานั้นมีความเข้ากันได้แค่ไหนขอบคุณภาพประกอบที่ 5 จาก momentbloom/vecteezy6.Modelling : เป็นการจำลองว่าเราได้ตั้งร้านอาหารบริเวณนั้นแล้วดูผลลัพธ์ผ่านการคำนวณว่าส่งผลกระทบต่อบริเวณโดยรอบอย่างไรบ้างขอบคุณภาพประกอบที่ 6 จาก momentbloom/vecteezyหวังว่าผู้อ่านทุกท่านคงจะได้ความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยี GIS ไปไม่มากก็น้อยจากผู้เขียนนะครับ ขอบคุณมากครับฝากติดตามผลงานใหม่ๆของนักเขียนด้วยนะครับอัปเดตความรู้ใหม่ ๆ อีกมากมาย โหลดเลยที่ App TrueID ฟรี !