ผักตบชวา เป็นพืชน้ำที่หลายคนจะคุ้นเคยเพราะเห็นผักตบชวาลอยอยู่ตามห้วยหนองแม่น้ำลำคลอง บางคนก็มองว่าเป็นพืชที่ไม่มีประโยชน์กีดขวางทางไหลของน้ำ ผักตบชวาเป็นพืชน้ำที่แพร่พันธุ์ได้รวดเร็ว ไมว่าจะน้ำเน่าเสียหรือน้ำดีผักตบชวาเจริญเติบโตได้ทุกสภาพน้ำ จริงๆ แล้วผักตบชวาไม่ได้เป็นพืชน้ำที่ไร้ประโยชน์ แต่เป็นพืชน้ำที่มีประโยชน์มาก นำมาเป็นอาหารสัตว์เลี้ยง อย่าง หมู ไก่ เป็ด ปลา หอย นำมาทำปุ๋ย ทำส่วนผสมดินเพาะปลูก ใช้บำบัดน้ำเสีย ทำเครื่องจักรสานคุณภาพดี ดอกผักตบชวามีสีม่วงสวยใช้ตกแต่งใช้ประดับแจกันหรือกระถางเลี้ยงปลาก็สวย เรียกว่าประโยชน์เยอะหากเราเลือกนำมาใช้ให้ถูกวิธีผักตบชวา(Water Hyacinth) มีชื่อวิทยาศาสตร์ Eichhornia crassipes (Mart.) เป็นพืชน้ำต่างประเทศ โดยนำเข้ามาจากประเทศอินโดนีเซีย ต่อมาได้หลุดออกสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ และแพร่ขยายพันธุ์มากอย่างที่เราได้เห็นกันผู้เขียนปลูกผักตบชวาไว้เป็นร่มเงาให้ปลาสวยงาม อย่าง ปลาหางนกยูง ปลาสอด ปลาหมอมาลาวี ปลาม้าลาย ฯลฯ และปลาตัวใหญ่ อย่าง ปลาดุก ปลาทับทิม ปลาไนทอง ฯลฯ ปลาที่ผู้เขียนเลี้ยงไว้ได้ใช้ผักตบชวาหลบแดด และยังได้ตอดกินรากของผักตบชวาเป็นอาหาร ผักตบชวาที่ปลูกไว้ยังใช้เป็นอาหารให้กับหอยเชอรี่ หอยเชอรี่สีทอง หอยโข่ง หอยปัง บรรดาหอยจะชอบกินผักตบชวาโดยเฉพาะในส่วนของรากเพราะจะมีความอ่อนนุ่ม หอยกินแล้วเจริญเติบโตได้เร็วเพราะผักตบชวามีธาตุอาหารและโปรตีนสูงผักตบชวาเติบโตได้รวดเร็วทุกสภาพน้ำ เพียงนำมาลอยน้ำไว้ไม่เกิน 2 วัน ก็จะมีผักตบชวาต้นเล็กๆ เกิดออกจากข้างลำต้นใหญ่ หรือที่เราเรียกว่า "ไหล" พอโตขึ้นหน่อยเราก็สามารถแยกออกไปปลูกไปขยายหรือนำไปทำอาหารให้สัตว์เลี้ยง ข้อดีของการปลูกผักตบชวาในน้ำสะอาดรากผักตบชวาจะสวย ยาว สีออกขาวอมม่วง สัตว์น้ำจะชอบกินมากนอกจากใช้เป็นอาหารสัตว์แล้วผู้เขียนยังใช้ผักตบชวามาทำปุ๋ยกับทำส่วนผสมของดินปลูกโดยใช้แหนแดงผสมด้วย การทำดินปลูกของผู้เขียนก็ไม่ยุ่งยาก เตรียมดินไว้หนึ่งส่วน ผักตบชวานำมาสับเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วนำไปตากแดดให้แห้ง แหนแดงนำไปตากให้แห้ง พอผักตบชวากับแหนแดงแห้งดีแล้วนำมาคลุกผสมกับดินที่เตรียมไว้ คลุกให้เข้ากัน จากนั้นตักใส่กระถาง หรือถัง หรือภาชนะอื่นทิ้งไว้สัก 1 สัปดาห์ หรือจะนานกว่าก็ได้ ดินที่ผสมผักตบชวากับแหนแดงนี้พอเรานำมาปลูกผัก ปลูกสมุนไพร ปลูกต้นไม้ในกระถาง ในภาชนะปลูก ผักจะเจริญเติบโตสวย ไม่ต้องใส่ปุ๋ยเพิ่มเลย โดยเฉพาะผักประเภท 45 วันเก็บหรือ 60 วันเก็บ ผักจะสวยอวบ เพราะผักตบชวามีไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม เป็นธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการเติบโตของพืชผัก ท่านใดชอบปลูกผักปลูกต้นไม้ลองนำไปประยุกต์ใช้ดูนะคะ รับรองไม่ผิดหวัง ผักตบชวายังนำมาทำพืชคลุมดิน ผักตบชวาแห้งนำมาเพาะเห็ดฟาง ทำแพปลูกพืชลอยน้ำจากผักตบชวา นำมาทำกระเป๋า ตะกร้า กระจาด ฯลฯ เรียกได้ว่าผักตบชวามีคุณค่าอย่างหลากหลาย ท่านใดอยู่ใกล้แหล่งน้ำที่มีผักตบชวาเยอะ หรือมีผักตบชวาอยู่ในบ่อในหนองน้ำของตนเอง อย่าลืมนำผักตบชวามาใช้ประโยชน์กันนะคะ เครดิตขอบคุณข้อมูลจาก การศึกษาวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์เครื่องจักรสานผักตบชวา กรณีศึกษา ตำบลไทรงาม อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม ธนกรณ์ ศิริสุขโภคา ขอบคุณข้อมูลจาก การบริหารจัดการผักตบชวาในระบบุลุ่มน้ำ บุญชัย งามวิทย์โรจน์, สมทรง เจริญภัณฑูรย์, ธีระเดช คุรุวุฒิ และ พงษ์พัฒน์ เสมอคำ ภาพปก ภาพประกอบ ถ่ายโดยผู้เขียน เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !