สวัสดีครับ บทความนี้ Tani เคยใช้สอนหลานๆ เลยจะขอนำมาถ่ายทอดวิชาศาสตร์ศิลป์ เกี่ยวกับ "คำคล้องจอง" รวมไปถึงศิลปะการแต่งกลอนต่าง ๆ ฉบับคุณตาสอนหลานกันนะครับ"คำคล้องจอง" คือคำเขียน หรือคำพูด ที่เขียนหรือพูดสัมผัสและรับกันได้สละสลวย สบายตาสบายหู เรียกว่า "คำคล้องจอง"ตัวอย่างที่ 1 สัมผัสคล้องจอง 1 คำ เช่น น้ำ ห้าม ข้าม ม้าม ล่าม หนามตัวอย่างที่ 2 สัมผัสคล้องจอง 2 คำ เช่น น้ำชา มาหา ตาณี ที่บ้าน ผ่านมา หาตาตัวอย่างที่ 3 สัมผัสคล้องจอง 3 คำ เช่น ฝนไม่ตก นกไม่บิน หินไม่แข็ง แย่งกันกินตัวอย่างที่ 4 สัมผัสคล้องจอง 4 คำ เช่น น้ำชาตาสวย ด้วยธรรมชาติ ฉลาดเหลือล้ำ (4 คำ สามารถนำไปแต่งเป็นกลอน 4 ได้)ตัวอย่างที่ 5 สัมผัสคล้องจอง 6 คำ เช่น นาร์เชียเนี่ยหนาน่ารัก คักแท้แน่นอนตอนหลับ (สามารถนำไปแต่งเป็นกลอน 6 ได้)ตัวอย่างที่ 6 สัมผัสคล้องจอง 8 คำ เช่น หนูนัทเชลเล่นเพลินเดินตกท่อ (สามารถนำไปแต่งเป็นกลอน 8 ได้)ตัวอย่างกลอน 4 คำอยู่ดีมีสุข เรื่องทุกข์ห่างหายเรื่องเงินพอใช้ ค้าขายไม่รวยต้องมีมานะ นะจ๊ะคนสวยอย่ารอโชคช่วย เรื่องหวยเรื่องเบอร์* ตามตัวอย่างด้านบนและด้านล่างนี้จะมีบทกลอนเชื่อมต่อกันอยู่ 2 บท โดยบรรทัดที่ 1 ถึงบรรทัดที่ 2 นับรวมกันเป็นกลอน 1 บท และบรรทัดที่ 3 ถึงบรรทัดที่ 4 นับรวมกันเป็นกลอนอีก 1 บท และให้สังเกตคำสุดท้ายของบรรทัดที่ 2 และบรรทัดที่ 3 คือจุดสัมผัส "คล้องจอง" กันของบทกลอนทั้งสองรักตัวกลัวตาย ทำใจเย็นเย็นลำบากยากเข็ญ ลำเค็ญจริงหนอรักลูกรักหลาน สำราญให้พอเราแก่แล้วหนอ แต่พอสู้ไหว..ต่อไปจะเป็นตัวอย่างกลอน 6 คำนะครับตัวอย่างกลอน 6 คำ1 อวยพร กลอนให้ ไหลหลง ขอจง คงอยู่ สู้ไป หายเศร้า หายโศก โรคภัย สิ่งใด ดีดี มีมา2 ความดี ที่สร้าง ดีแล้ว คลาดแคล้ว แคล้วคลาด เถิดหนา รักตัว ยิ่งใหญ่ ในโลกา บุษบา น่ารัก ฮักจุงเบย3 การงาน ก้าวหน้า พาสุข เลี้ยงลูก รุกหน้า อย่าเฉย สิ่งดี มีมา พาเสบย ขอเอย เป็นกลอน ร่อนมา4 เรื่องร้าย หายไป ไม่มี เงินดี มีรวย ด้วยหนา อยู่เย็น เป็นสุข ทุกครา ปีหน้า ฟ้าใหม่ ให้เหมือนเดิม* ด้านบนนี้มีกลอน 6 อยู่ 4 บท โดย 1 บท มี 4 วรรค แต่ละวรรคจะมี 6 คำ เรียกว่า " กลอน 6 " ซึ่งจะมีจุดสัมผัสในแต่ละวรรค เช่น ไหลหลง - ขอจง และจุดสัมผัสระหว่างบท เช่น มีมา - เถิดหนา (แต่ละวรรคจะมี 7 คำก็ได้ แต่ต้องคล้องจองและมีความหมาย)* หลักการแต่งกลอน ทุกกลอนจะต้องมีความหมาย เมื่อผู้อ่านอ่านแล้วจะต้องเข้าใจสื่อความหมาย ว่ากำลังแต่งถึงเรื่องอะไร เช่น แต่งกลอนชมคุณพ่อ คุณแม่ ปู่ย่าตายาย ว่าความดีแต่ละคนมีอะไรบ้าง แต่งถึงน้อง ๆ ก็ได้ แต่งถึงเพื่อนในโรงเรียนก็ได้ หรือจะแต่งจากจินตนาการก็ได้ แต่ต้องให้คล้องจอง อยู่ในบทข้อบังคับของแต่ละกลอนตัวอย่างกลอน 8 คำ1 ขออวยพร เป็นกลอน ตอนวันเกิด ขอให้เพริศ พริ้งพราย ประกายฟ้า อยู่ที่ไหน ให้คนรัก ปักอุรา หนูน้ำชา ยาใจ ให้ทุกคน2 แข็งแรง แข็งขัน ขยันศึกษา ทั้งหน้าตา อวบอิ่ม ยิ้มสุขล้น สุขภาพดี มีสุข ทุกข์ห่างตน ให้เป็นคน น่ารัก ฮักจุงเบย3 การศึกษา ให้ก้าวหน้า อย่าท้อถอย อนาคตคอย หนูอยู่ รู้ไหมเอ่ย เป็นกำลัง ให้ครอบครัว ตัวเสบย อย่าละเลย หน้าที่ มีวินัย4 เป็นเด็กดี ได้ดี มีเติบใหญ่ เป็นผู้ใหญ่ ที่ดี มีสดใส สร้างครอบครัว สร้างชาติ เก่งกาจไกล ตาเอาใจ ช่วยหนู อยู่นิรันดร์"กลอนแปด" เป็นกลอนที่นิยมแต่งกันมากที่สุด รู้สึกว่าจะแต่งง่ายกว่าทุกกลอน ประวัติกลอน 8 มีที่มา Tani จะบอก "สุนทรภู่" คือต้นแบบของการแต่งกลอน 8 ซึ่งหลาน ๆ ก็จะได้เรียนแน่นอนในวิชา "ภาษาไทย" ด้านบนและด้านล่างนี้เป็นตัวอย่างที่ Tani เคยแต่งไว้นะครับ1 ตาภูมิใจ ในน้ำชา หลานตายิ่ง หนูเป็นมิ่ง ดวงใจ ในแฟมิลี่ ช่างน่ารัก จริงจริง หลานตาณี เก่งอีหลี เก่งอีหลอ อย่าบอกใคร2 ทำถูกแล้ว ทำดีแล้ว แก้วตาเอ๋ย แจ๋วไปเลย เคยบอกไว้ หนูทำได้ ทำตัวอย่าง ให้น้องเห็น นั่นเป็นไร ต่อต่อไป หนูมีน้อง ต้องเหมือนกัน3 ตั้งใจเรียน เพียรขยัน หมั่นฝึกฝน จะเป็นคน ดีเลิศ เกิดสีสัน รักครอบครัว รักตัว เช่นเดียวกัน ไม่นานวัน หนูได้ดี มีสุขเอย*** ฝึกอ่านออกเสียงจะมีความสุข จริง ๆ นะหลาน ๆ Confirm by Tani ขอบคุณรูปภาพภาพปก: Canvaภาพประกอบ1: PIXABAYภาพประกอบ2: PIXABAYภาพประกอบ3: PIXABAY