"ทองคำ" ใกล้แตะจุดสูงสุดในรอบ 60 ปี

รายงานของธนาคารกลางยุโรป (ECB) ที่เผยแพร่ แสดงให้เห็นว่า ทองคำขยับขึ้นเป็นสินทรัพย์สำรองอันดับ 2 ของโลกในปี 2024 หลังธนาคารกลางทั่วโลกสะสมทองคำใกล้แตะจุดสูงสุดในยุค 1960 และเมื่อรวมกับราคาทองคำที่พุ่งสูง ทำให้ทองคำกลายเป็นสินทรัพย์สำรองที่มีมูลค่าสูงเป็นอันดับ 2 รองจากสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐเท่านั้น

ทองคำแซงสกุลเงินยูโร ขึ้นเป็นสินทรัพย์สำรองที่มีมูลค่าสูงสุดเป็นอันดับ 2 ของโลก โดยคิดเป็น 19% ของสินทรัพย์สำรองทั่วโลกในปี 2024 (เทียบกับยูโร 16% และดอลลาร์สหรัฐ 47%) ขณะที่ปริมาณทองคำสำรองใกล้แตะระดับที่เคยมากเป็นประวัติการณ์ในทศวรรษ 1960 โดยในปี 2023 ทองคำและสกุลเงินยูโร มีสัดส่วนใกล้เคียงกันในฐานะสินทรัพย์สำรองทางการทั่วโลก เฉลี่ยที่ประมาณ 16.5% แต่ในปี 2024 ทองคำมีสัดส่วนอยู่ที่ 19% ขณะที่เงินยูโรลดลงเหลือ 16% ส่วนสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐยังครองอันดับหนึ่งที่ 47%

ทั้งนี้ ธนาคารกลางต่าง ๆ สะสมสินทรัพย์ที่มีสภาพคล่องสูง เช่น สกุลเงินต่างประเทศและทองคำ เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากเงินเฟ้อและกระจายความเสี่ยงในพอร์ต โดยธนาคารกลางยังสามารถขายสินทรัพย์เหล่านี้เพื่อพยุงค่าเงินของตนเองในช่วงวิกฤต ซึ่งทองคำเป็นที่ยอมรับว่าให้มูลค่าในระยะยาวและสามารถต้านทานความผันผวน โดยปัจจุบัน ความต้องการทองคำทั่วโลกในฝั่งธนาคารกลาง คิดเป็นกว่า 20% ของทั่วโลก เพิ่มขึ้นจากประมาณ 10% ในทศวรรษที่ 2010

ผลสำรวจของ ECB ยังระบุว่า ทองคำกลายเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจมากขึ้นสำหรับประเทศเกิดใหม่และประเทศกำลังพัฒนา ที่กังวลเรื่องมาตรการคว่ำบาตรและการลดบทบาทของสกุลเงินหลักในระบบการเงินระหว่างประเทศ โดยราคาทองคำได้ทำสถิติสูงสุดใหม่หลายครั้งในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา รวมถึงในปี 2025 แม้การพุ่งขึ้นจะเริ่มชะลอตัวลงในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา เนื่องจากตลาดโลกได้รับผลกระทบจากนโยบายภาษีของสหรัฐฯ ที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

จุดเปลี่ยนสำคัญสำหรับราคาทองคำเกิดขึ้นในช่วงที่รัสเซียรุกรานยูเครนในเดือนก.พ. 2022 เมื่อรวมกับเงินเฟ้อที่พุ่งสูงและแนวโน้มดอกเบี้ยขาขึ้น ส่งผลให้เกิดการแห่ซื้อทองคำในฐานะสินทรัพย์ปลอดภัยมากขึ้น เนื่องจากความไม่แน่นอนทางภูมิรัฐศาสตร์และเศรษฐกิจยังคงอยู่ในระดับสูงต่อเนื่อง โดยจีนมีส่วนสำคัญที่ทำให้ราคาทองคำพุ่งขึ้น ตามด้วยอินเดียและตุรกีที่เป็นผู้ซื้อรายใหญ่รองลงมา

ทั้งนี้ Mark Haefele ประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายการลงทุนของ UBS Global Wealth Management แนะนำว่า “นักลงทุนควรกระจายพอร์ตอย่างเหมาะสม และถือทองคำกับกองทุนเฮดจ์ฟันด์ในสัดส่วนที่เพียงพอ” ขณะที่ตลาดหุ้นยังมีแนวโน้มผันผวนต่อไป อย่างไรก็ตาม เริ่มมีสัญญาณว่าการซื้อทองคำโดยธนาคารกลางอาจชะลอลงในเดือนข้างหน้า

ข้อมูลจากสภาทองคำโลกที่ธนาคาร ING นำมาวิเคราะห์ ระบุว่าการซื้อทองคำโดยธนาคารกลางทั่วโลก ลดลง 33% เมื่อเทียบรายไตรมาสในช่วง 3 เดือนแรกของปีนี้ โดยจีนซื้อน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด