"คนจีน"แห่ออม แม้แบงก์หั่น"ดอกเบี้ย"ปลุกใช้จ่าย

“รอยเตอร์ส” หยิบยกผลสำรวจความคิดเห็นผ่านสื่อสังคมออนไลน์ที่จัดทำโดย “มิโร เฉิน” ซึ่งสอบถามชาวจีนว่าจะเลือกอะไรระหว่างการออมหรือใช้จ่าย หลังธนาคารปรับลดอัตราดอกเบี้ย โดยมากกว่าร้อยละ 80 ของผู้ตอบแบบสอบถามราว 5,000 คน เลือกเก็บออมเงิน สะท้อนถึงความท้าทายของรัฐบาลจีนในการกระตุ้นความต้องการบริโภคและปลุกเศรษฐกิจให้เติบโต

ผู้ตอบแบบสอบถามที่เป็นชายวัย 37 ปี ทำงานในบริษัทอินเทอร์เน็ตแห่งหนึ่ง ระบุว่า ผลที่ออกไปในทิศทางเดียวสะท้อนถึงความกังวลของผู้คน ซึ่งตัวเขาเองก็ไม่มั่นใจว่าบริษัทจะยังเปิดได้อีกนานแค่ไหน จึงเลือกที่จะเก็บออมมากกว่าใช้จ่าย

เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ธนาคารกลางจีนได้ผ่อนปรนนโยบายการเงินเพื่อสกัดผลกระทบจากสงครามการค้ากับสหรัฐฯ รวมทั้งควบคุมเพดานอัตราดอกเบี้ยเงินฝากเพื่อชดเชยแรงกดดันเกี่ยวกับส่วนต่างกำไรของธนาคาร และกระตุ้นให้ประชาชนใช้จ่ายหรือลงทุนมากขึ้น

อย่างไรก็ตาม การปรับลดอัตราดอกเบี้ยเงินฝากติดต่อกันในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาไม่สามารถสกัดการออมเงินของภาคครัวเรือนได้ 

ข้อมูลทางการจีน พบว่า นับถึงเดือนมีนาคมที่ผ่านมา เงินออมของครัวเรือนจีนทะลุ 160 ล้านล้านหยวน หรือราว 22.3 ล้านล้านดอลลาร์ เพิ่มขึ้นร้อยละ 10.3 เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน และคิดเป็นสัดส่วนราวร้อยละ 118 ของ GDP ในปีที่แล้ว ในขณะที่ยอดขายปลีกในไตรมาสแรกปีนี้เพิ่มขึ้นร้อยละ 4.6 เมื่อเทียบรายปี

“หมินสง เลี่ยว” นักเศรษฐศาสตร์อาวุโสจาก “โกลบอลดาตาดอททีเอส ลอมบาร์ด” (GlobalData.TS Lombard) ระบุว่า อัตราดอกเบี้ยที่ลดลงอาจทำให้รายได้ของชาวจีนลดลง โดยเฉพาะคนที่เกิดในยุค 1980 ที่จำเป็นต้องออมเงินมากกว่าใช้จ่ายตลอดช่วงทศวรรษที่จะมาถึง เพื่อให้มีเงินเพียงพอสำหรับการเกษียณ เนื่องจากอัตราดอกเบี้ยยังจะอยู่ในระดับต่ำต่อไป

ทั้งนี้ ครัวเรือนจีนออมเงินมากขึ้นเนื่องจากกังวลถึงความมั่นคงในการจ้างงาน ท่ามกลางเศรษฐกิจที่ชะลอตัว รวมทั้งแรงกดดันจากภาวะเงินฝืด และวิกฤตอสังหาริมทรัพย์ที่ยืดเยื้อ

นักเศรษฐศาสตร์หลายราย มองว่า นโยบายที่ดีที่สุดในการเพิ่มการบริโภคในจีนคือการส่งเสริมระบบบำนาญและสวัสดิการสังคมอื่น ๆ เพื่อสกัดความต้องการออมเงินของภาคครัวเรือน

ทางการจีนให้ความสำคัญกับการเพิ่มการบริโภคในครัวเรือนซึ่งอยู่ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยทั่วโลก เพื่อขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจแทนการส่งออก แต่การออมเงินที่เพิ่มขึ้นอาจกระทบเป้าหมายดังกล่าว