การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือที่เราเรียกกันติดปากเป็นภาษาอังกฤษว่า Climate Change และกำลังเป็นกระแสไปทั่วโลกนั้น ความจริงไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่มันเป็นเรื่องที่สืบเนื่อง เหมือนเรื่องเล่าที่มีการพูดต่อกันมาตั้งแต่สมัยที่พวกเรายังเรียนชั้นประถม เล่าต่อมาถึงมัธยม มหาวิทยาลัย จนเรียนจบ เราก็ได้ยินชุดคำศัพท์ทั้งหลายที่เกี่ยวข้องกับโลกร้อน (แรกเริ่มจะได้ยินคำว่า ก๊าซเรือนกระจก ปรากฏการณ์เรือนกระจก ภาวะโลกร้อน ต่อมาก็เริ่มมีคำว่า สภาพอากาศแปรปรวน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ จนกระทั่งล่าสุดมีศัพท์ใหม่ “ภาวะโลกรวน” ที่สะท้อนให้เห็นภาพคำว่า climate change ได้ดีที่สุด) และสำหรับใครที่ยังตั้งหน้าตั้งตาร่ำเรียนอยู่ ก็น่าจะได้ยินคำเหล่านี้ไปจนเรียนจบนั่นแหล่ะ) จนกระทั่งอยู่ในวัยทำงาน และใช้ชีวิตอยู่ในวังวนมายาคติของชนชั้นกลางในสังคมไทย คุณก็ย่อมจะอยู่ในกระแสของการรักสิ่งแวดล้อม รักษ์โลก หยุดโลกร้อน เพื่ออนาคตของลูกร้อนรุ่นต่อ ๆ ไป การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือ Climate Change คืออะไรกันแน่ ?จะว่าไป การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือ Climate Change มันคือการเปลี่ยนแปลงไปของสภาพภูมิอากาศ ซึ่งอาจเกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกออกมา ก๊าซเหล่านี้นี่เองที่มีผลให้เกิดการเปลี่ยนองค์ประกอบของชั้นบรรยากาศของโลก เกิดภาวะเรือนกระจก (การรวมตัวกันอย่างหนาแน่นของก๊าซเรือนกระจกที่ชั้นบรรยากาศซึ่งได้ดูดความร้อนเอาไว้ไม่ให้สะท้อนออกไปจากโลก) ทำให้โลกร้อนขึ้น อุณหภูมิโลกสูงขึ้น น้ำแข็งขั้วโลกละลาย สภาพอากาศแปรปรวน ซึ่งเราจะเห็นได้จากเหตุการณ์ความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศเกิดบ่อยขึ้น อันเนื่องมาจากการทวีความรุนแรงของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศนั่นเองถ้าเช่นนั้น ตัวการสำคัญ มันคือ “ก๊าซเรือนกระจก” ใช่ไหม ก๊าซเรือนกระจก หรือ Greenhouse gases มีอะไรบ้าง และมันมาจากไหน ? อยากให้ทุกคนได้ทำความเข้าใจกับรูปภาพด้านล่างนี้ มาดูกันว่าก๊าซเรือนกระจกที่เราได้ยินบ่อย ๆ จริง ๆ แล้วมันคือก๊าซอะไร และมันมาจากไหน โลกร้อนขึ้น สภาพภูมิอากาศเปลี่ยน แล้วมันมีผลยังไงกับเรา ? ถ้าให้มองออกไปแบบไกลจากตัวเรา โลกร้อน มันทำให้น้ำแข็งขั้วโลกละลาย หมีขั้วโลกและเพนกวินเริ่มไม่มีที่อยู่ ระบบนิเวศในทะเลเปลี่ยนไป สัตว์น้ำอาจจะลดจำนวนลง อาหารลดลง ซึ่งเราอาจมองว่าเป็นเรื่องไกลตัว เพราะเห็นแต่ผลกระทบที่เกิดขึ้นกับสัตว์และสิ่งแวดล้อมเท่านั้นถ้ามองเข้ามาใกล้ตัวอีกซักหน่อย มองถึงผลกระทบที่เกิดกับเพื่อนมนุษย์ จะเห็นว่าพอน้ำแข็งละลาย ระดับน้ำทะเลจะสูงขึ้น ประเทศเล็กๆ ที่อยู่ในเกาะเล็กเกาะน้อยกลางทะเล จะถูกน้ำทะเลกัดเซาะ บางเกาะถึงขนาดท่วมและจมหาย ผู้คนไม่มีที่อยู่ ต้องอพยพย้ายถิ่นฐาน อย่าว่าแต่ประเทศอื่นเลย ประเทศไทยเอง ก็เริ่มได้รับผลกระทบเรื่องน้ำทะเลหนุนสูงแล้วเหมือนกัน นอกจากระดับน้ำทะเลที่เพิ่มขึ้นแล้ว ยังมีเรื่องสภาพอากาศแปรปรวน คลื่นความร้อน พายุฝน ภัยแล้ง ภัยธรรมชาติเหล่านี้ล้วนส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิตของผู้คน ประชากรโลกทั้งนั้น ผลระยะยาวสามารถกระทบถึงการขาดแคลนอาหารและความมั่นคงทางอาหารอีกด้วย และผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและเศรษฐกิจอีกมากมาย ทั่วโลกกำลังทำอะไรกับเรื่องนี้ ? เราจะเห็นว่าทั่วโลกตื่นตัวกับเรื่อง Climate Change เป็นอย่างมาก ทั้งหน่วยงานระดับสากล ดารางนักแสดงชื่อดัง นักร้อง นักสิ่งแวดล้อม ล้วนเคลื่อนไว รณรงค์ และสร้างแรงกระเพื่อมให้กับสังคมโลกให้หันมาใส่ใจเรื่องนี้ โดยมีกลไกความร่วมมือระดับโลกที่สำคัญ คือ กรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (United Nations Framework Convention on Climate Change) หรือที่เขาเรียกกันว่า อนุสัญญา UNFCCC และเกิดเป็น “ความตกลงปารีส” หรือ “Paris Agreement” เป็นข้อตกลงที่ทุกประเทศจะร่วมกันแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งจะมีการประชุมที่เรียกกันว่า "การประชุมรัฐภาคีอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ" หรือการประชุม "COP" ซึ่งจัดขึ้นทุกปี ประเทศไทยทำอะไรอยู่บ้าง ? หน่วยงานหลักที่ทำงานเรื่องนี้มีชื่อว่า " กองประสานการจัดการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ " เป็นหน่วยงานรัฐในสังกัดสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นหน่วยงานที่ทำหน้าที่ อาทิ กำหนดนโยบาย ยุทธศาสตร์ และแผนการดำเนินงาน รวมทั้งประสานงานระหว่างภาครัฐและภาคเอกชนในการดำเนินการเกี่ยวกับการจัดการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของประเทศไทย ซึ่งจะมีหน่วยงานอีกหลายภาคส่วนที่ร่วมมือกันทำงานในสองแนวทาง คือ การลดปัญหา (mitigation) และ การปรับตัว (adaptation) พวกเราจะช่วยอะไรได้บ้าง ?พอมาถึงตรงนี้ เราได้รู้ว่าตัวการหลักของ climate change คือก๊าซเรือนกระจก และเราก็รู้แล้วว่าพวกมันมาจากไหนบ้าง และเราคงรู้แล้วว่า ตัวเราเองก็สามารถที่จะช่วยลดการปลดปล่อยก๊าซเหล่านั้นได้เช่นกัน และภาพด้านล่างนี้ก็แนะนำแนวทางง่าย ๆ ที่เราสามารถช่วยโลกได้ ขอขอบคุณที่ติดตามอ่านบทความของเรานะคะ อยากให้ทุกคนตระหนักว่าเรื่อง Climate change ไม่ใช่เรื่องของคนอื่น แต่มันคือเรื่องของพวกเรา มากันเถอะ... มาช่วยกัน เริ่มต้นที่ตัวเรา ยึดแนวคิด "เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม" กันเถอะนะ !!! ข้อมูลจาก :น่านแซนด์บอกซ์ Climate Change ใกล้ตัวกว่าที่คิด กองประสานการจัดการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศภาพประกอบ : ทุกภาพ ผู้เขียนออกแบบเอง/ ขอบคุณแนวคิดการออกแบบและภาพประกอบจาก www.canva.comภาพที่ 2 ถ่ายโดยผู้เขียน Blueblues เองภาพที่ 3 จากเว็บไซต์ กองประสานการจัดการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอัปเดตความรู้ใหม่ ๆ อีกมากมาย โหลดเลยที่ App TrueID ฟรี !