ไทยขยับบทบาทนำโลก เปิดเวที GPAOS ปราบสแกมเมอร์ข้ามชาติ

ไทยบนเวทีโลกกับโจทย์ใหญ่ “สแกมเมอร์”

อาชญากรรมออนไลน์ไม่ใช่ปัญหาเฉพาะของประเทศใดประเทศหนึ่งอีกต่อไป แต่กลายเป็นภัยคุกคามข้ามพรมแดนที่เชื่อมโยงทั้งการเงิน เทคโนโลยี และความมั่นคงของรัฐ การที่รัฐบาลไทยรับเป็นเจ้าภาพจัดการประชุม International Conference on the Global Partnership against Online Scams (GPAOS) ที่กรุงเทพฯ ระหว่างวันที่ 16–17 ธันวาคม 2568 จึงไม่ใช่เพียงงานประชุมเชิงสัญลักษณ์ แต่สะท้อนการวางตำแหน่งบทบาทของไทยในสมการโลกที่กำลังเปลี่ยนไป

ทำไมไทยต้องลุกขึ้นมานำ

ตัวเลขคดีอาชญากรรมออนไลน์ในไทยเพิ่มขึ้นต่อเนื่องจนไม่อาจมองข้าม จากหลักแสนคดีต่อปี ขยายตัวเป็นเฉลี่ยวันละกว่าพันคดี ความเสียหายสะสมแตะหลักหลายหมื่นล้านบาทต่อปี ปรากฏการณ์นี้ไม่เพียงกระทบประชาชนรายย่อย แต่ยังบั่นทอนความเชื่อมั่นต่อระบบการเงินดิจิทัลและเศรษฐกิจโดยรวม

ในมุมขององค์กรระหว่างประเทศ ไทยถูกจัดให้อยู่ในจุด “เปลี่ยนผ่าน” สำคัญของเครือข่ายสแกมข้ามชาติ เนื่องจากพรมแดนที่เชื่อมหลายประเทศ ระบบการเงินที่เปิด และโครงสร้างดิจิทัลที่พัฒนาเร็ว นี่คือแรงกดดันที่ทำให้ไทยไม่อาจยืนอยู่ข้างสนามได้อีกต่อไป

จากคำประกาศสู่การลงมือ

นายอนุทิน ชาญวีรกูล ย้ำชัดว่า การเป็นเจ้าภาพครั้งนี้คือสิ่งที่รัฐบาล “พูดแล้วทำ” หลังเคยประกาศความพร้อมในเวทีเอเปกและอาเซียน การประชุม GPAOS จึงเป็นการแปลงคำมั่นทางการเมืองให้กลายเป็นกลไกความร่วมมือจริง

ผู้แทนกว่า 40 ประเทศตอบรับเข้าร่วม เกินความคาดหมายของฝ่ายจัด หลายประเทศส่งรัฐมนตรีระดับสูงมาเอง โดยเฉพาะจีนที่ส่งนายหลิว จงอี้ ผู้ช่วยรัฐมนตรีกระทรวงความมั่นคงสาธารณะ ซึ่งสะท้อนว่าประเทศมหาอำนาจด้านเทคโนโลยีมองไทยเป็นพันธมิตรเชิงยุทธศาสตร์ในการตัดวงจรสแกมเมอร์ในภูมิภาค

ปราบจริง ไม่เลือกหน้า

จุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้ไทยได้รับการยอมรับ คือการเปลี่ยนจากการ “ปล่อยผ่าน” มาเป็นการ “ส่งกลับและขยายผล” ผู้ต้องหาในเครือข่ายสแกมเมอร์ โดยเฉพาะความร่วมมือไทย–จีนในการส่งตัวผู้กระทำผิดกลับประเทศต้นทาง พร้อมเดินหน้าตัดเส้นทางการเงิน ยึดและอายัดทรัพย์ตามกฎหมายฟอกเงิน

แนวคิดของรัฐบาลชัดเจนว่า กลุ่มสแกมเมอร์ไม่ได้ยืนเดี่ยว แต่เชื่อมโยงกับค้ามนุษย์ ยาเสพติด บ่อนพนัน และการค้าอาวุธ เป็นโครงข่ายเดียวกัน หากปล่อยให้ตั้งหลักในประเทศ ย่อมเท่ากับเปิดพื้นที่ให้ปัญหาความมั่นคงลุกลาม

ถ้อยแถลงกับภาพลักษณ์ใหม่ของไทย

ผลลัพธ์สำคัญของการประชุมคือ “ถ้อยแถลงกรุงเทพฯ” ซึ่งวางกรอบความร่วมมือระยะ 5 ปี ครอบคลุมการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวกรอง การสืบสวนข้ามชาติ และการป้องกันเชิงระบบ นี่คือหมุดหมายที่ทำให้ไทยขยับจากภาพ “ประเทศที่ได้รับผลกระทบ” ไปสู่ “ผู้กำหนดทิศทางความร่วมมือ”

แม้บางประเทศ เช่น กัมพูชา จะไม่เข้าร่วม แต่รัฐบาลไทยเลือกเดินหน้าต่อ พร้อมย้ำหลักการแยกแยะระหว่างความขัดแย้งทางการเมืองกับความร่วมมือด้านมนุษยธรรมและความปลอดภัยของประชาชน

GPAOS ไม่ใช่คำตอบสุดท้ายของปัญหาสแกมเมอร์ แต่เป็นจุดเริ่มต้นของบทบาทใหม่ที่ไทยเลือกจะรับไว้บนเวทีโลก ความท้าทายหลังจากนี้คือการทำให้คำประกาศและกรอบความร่วมมือแปรเปลี่ยนเป็นผลลัพธ์ที่ประชาชนสัมผัสได้จริง

หากไทยสามารถลดจำนวนเหยื่อ ตัดเส้นทางการเงิน และยกระดับระบบป้องกันได้ต่อเนื่อง ภาพลักษณ์ของประเทศอาจเปลี่ยนจาก “ทางผ่านของอาชญากรรมออนไลน์” เป็น “ศูนย์กลางความร่วมมือเพื่อหยุดยั้งภัยดิจิทัล” อย่างแท้จริง