สวัสดีค่ะเพื่อน ๆ ชาว Intrend ในวันที่อากาศร้อนระอุแบบนี้ แม้อยากจะออกไปเดินเล่นข้างนอกแต่อากาศก็ช่างไม่เป็นใจเลยใช่ไหมล่ะคะ แต่อยู่กับบ้านนาน ๆ ก็ชักจะรู้สึกเหี่ยวเฉา งั้นเรามาลองหางานอดิเรกเล็ก ๆ แต่สร้างสรรค์ ที่จะช่วยชุบชูใจที่แสนจะแห้งเหี่ยวกันดีกว่าค่ะ บทความนี้จะชวนเพื่อน ๆ ไปรู้จักกับ 'Zine' และลองทำ Zine กัน ในวันว่าง ๆ รับรองว่าสร้างสรรค์และดีต่อใจมาก ๆ เลยล่ะค่ะZine คืออะไร?'Zine' อ่านว่า 'ซีน' ย่อมาจาก 'แม็กกาซีน' (Magazine) พูดง่าย ๆ ก็คือ นิตยสารรูปแบบหนึ่งนั่นเองค่ะ แต่เป็นนิตยสารฉบับทำมือ ที่สามารถออกแบบได้ตามสไตล์ของเราเอง ปลดปล่อยความคิดสร้างสรรค์กันได้อย่างเต็มที่ จุดเริ่มต้นของการทำ Zine นั้น มีมากว่า 100 ปี แล้วล่ะค่ะ เริ่มต้นจากเหล่านักเขียนและนักอ่านผู้ชื่นชอบในนิยายวิทยาศาสตร์ที่เมืองชิคาโกในอดีต ได้ถ่ายทอดเรื่องราวลงในกระดาษไว้เผยแพร่แลกเปลี่ยนข่าวสารกัน แต่เพิ่มความน่าอ่านด้วยการทำเป็นรูปเล่มนิตยสารขนาดเล็ก และต่อมาก็เริ่มมีการทำ Zine ในวงการอื่น ๆ เพิ่มลูกเล่นและความน่าสนใจมากขึ้น วางเผยแพร่ตามร้านคาเฟ่ แจกฟรีให้กับผู้ที่สนใจ และยังคงมีมาจนถึงทุกวันนี้ค่ะวิธีทำ Zine นั้นก็ง่ายแสนง่าย สามารถใช้วัสดุที่อยู่ในบ้าน มาสร้างสรรค์ชิ้นงานได้ตามความพอใจเลยล่ะค่ะ แค่มีกระดาษ แม็กเย็บกระดาษ และกาวก็พอ ส่วนเนื้อหาและวัสดุสำหรับตกแต่งจะเป็นอะไรนั้น อยู่ที่ความสร้างสรรค์ของแต่ละคนเลยค่ะ ยิ่งใครที่รักวงการเครื่องเขียน ต้องรักการทำ Zine มากแน่ ๆ ซึ่งความพิเศษคือ Zine ที่เราสร้างสรรค์นั้นไม่มีทางซ้ำใครอย่างแน่นอน! ไอเดียแนะนำในการทำ Zine1. นิตยสารเก่า ๆ ที่ไม่อ่านแล้ว ฉีกเป็นชิ้นส่วนสีต่าง ๆ สร้างสรรค์งานศิลปะชิ้นใหม่ขึ้นมา2. ตัดประโยคที่ชอบ มาแปะไว้ รวบรวมเป็น Content ตามใจต้องการ 3. วาดรูปด้วยเทคนิคสีแบบต่าง ๆ บอกเล่าเรื่องราวเป็น Story Telling4. นำดอกไม้แห้งมาตัดแปะ สร้างสรรค์ผลงานศิลปะ5. หากใครถนัดงานปัก สามารถปักบนผ้า แล้วนำมารวมเป็นเล่มก็มีเช่นเดียวกันค่ะ6. งานเขียน นิยายสั้น เรื่องสั้น นิทาน การ์ตูน ต้องมา!7. อัลบั้มภาพ เสมือนนิทรรศการจำลอง ก็ชิคไม่เบาไม่มีขอบเขต ไม่มีขีดจำกัดทางจินตนาการเป็นชิ้นงานที่มีเพียงหนึ่งเดียวในโลกเท่านั้น..รูปเล่มโดยส่วนใหญ่นิยมทำเป็นขนาด A5 (ครึ่งหนึ่งของขนาด A4) โดยนำกระกาษ A4 มาพับครึ่ง ซ้อนกันเท่าจำนวนหน้าที่ต้องการ และเย็บที่กลางกระดาษ ก็จะได้ Zine แล้ว ง่าย ๆ เท่านั้นเลย จากนั้นก็ละเลงความคิดสร้างสรรค์เราลงไปเต็มที่เลยค่ะ ใครที่รักการประดิษฐ์ประดอย งานฝีมือ หรือถนัดการวาดรูป น่าจะยิ่งรักการทำ Zine อาจจะวาดเป็นเรื่องราว ถ่ายทอดออกมาในรูปแบบ Story Telling ของเรื่องราวที่อยากบอก อยากเผยแพร่สู่สังคม นำไปพิมพ์แจกสำหรับผู้ที่สนใจ และยังสามารถเป็น Portfolio ที่บ่งบอกตัวตนเราได้ด้วยค่ะนอกจากนี้ การทำ Zine ยังสามารถบำบัดความเครียดได้ด้วยนะคะ เพราะเราสามารถปลดปล่อยจินตนาการผ่านงานศิลปะ และใส่ความคิดความรู้สึกที่มีอยู่ลงไปใน Zine ได้อย่างเต็มที่ เรียกว่าเป็นวิธีการเยียวยาจิตใจรูปแบบหนึ่งและยังเป็นการฝึกการใช้ความคิดสร้างสรรค์ได้ดีทีเดียวค่ะทำเสร็จแล้วก็อย่าเก็บไว้คนเดียวเลยนะคะ นำมาเผยแพร่แลกเปลี่ยนกันในหมู่ผู้ที่สนใจใน Zine กันค่ะ แม้ว่าจะดูเฉพาะกลุ่มอยู่สักหน่อย แต่การได้แลกเปลี่ยนกับคนที่ชอบในสิ่งที่คล้ายกัน มันช่วยชุบชูใจได้ดีทีเดียวค่ะ หลาย ๆ สำนักพิมพ์ มักจะมีกิจกรรมทำ Zine มาแลกเปลี่ยนกันอยู่เนือง ๆ หากลองติดตามข่าวสาร เช่น สำนักพิมพ์ A book ผู้ผลิตนิตยสาร A day ที่เคยจัดกิจกรรม Workshop การทำ Zine หากเพื่อน ๆ สนใจ ก็ลองติดตามข่าวสารของกิจกรรมในระยะต่อไปกันนะคะ สำหรับใครที่ยังหลงใหลความเป็น Hard Copy อาจพิมพ์หลาย ๆ ฉบับ แล้วนำไปวางเผยแพร่ที่ร้านคาเฟ่ ร้านหนังสือ ที่เจ้าของร้านสนใจในผลงานของเรา ก็เป็นการถ่ายทอดเรื่องราวที่น่าภาคภูมิใจในวงกว้างมากขึ้น หรืออาจเผยแพร่ผ่าน Social Media ไปเลยก็ได้ค่ะ ยุคนี้ Online is Power!บอกเล่าเรื่องราวของเราให้โลกรู้ไม่แน่ว่า..โอกาสดี ๆ อาจมาถึงเราในแบบที่คาดไม่ถึงก็ได้นะเอาล่ะ..หยิบกระดาษมา แล้วลุยกันเลย! เรื่อง-ภาพ : ดารัณ พันสวะนัด (ผู้เขียน)