งานศพไทยยุคใหม่: จำเป็นต้องหรูหราและแพงหรือไม่?

ค่าใช้จ่ายงานศพต่างจังหวัดสูงเกินคาด เมื่อค่านิยมสังคมบีบให้ต้องจัดงานใหญ่

เมื่อเร็วๆ นี้ โลกโซเชียลต่างแห่แชร์กันว่อนกับกรณีของสาวรายหนึ่ง ที่โพสต์รีวิวค่าใช้จ่ายงานศพคุณยายของเธอ ซึ่งจัดขึ้นที่ต่างจังหวัดแห่งหนึ่งในภาคอีสาน สิ่งที่ทำให้ใครหลายคนอึ้งก็คือ ค่าใช้จ่ายทั้งหมดสำหรับงานเพียง 5 วัน รวมแล้วสูงถึง 311,651 บาท! จำนวนเงินระดับนี้ทำเอาหลายคนตกใจ และเกิดคำถามตามมาว่า ทำไมการจัดงานศพที่ต่างจังหวัดถึงแพงเสียเหลือเกิน? และค่าใช้จ่ายเหล่านี้สมเหตุสมผลแล้วหรือยัง?

รายละเอียดค่าใช้จ่ายที่สูงเกินคาด

จากรายละเอียดที่สาวรายนี้เปิดเผย จะเห็นได้ว่ามีค่าใช้จ่ายหลายรายการที่ดูสูงเกินปกติ เช่น ค่าภัตตาหารสำหรับพระและแขกในแต่ละมื้อ ที่มีตั้งแต่เช้ายันเย็น ค่าดอกไม้และตกแต่งหีบที่ประณีตหรูหรา ค่าปัจจัยถวายพระที่นิมนต์มาสวดหลายรูป รวมถึงค่าใช้จ่ายอื่นๆ อีกมากมาย ซึ่งหากเทียบกับการจัดงานที่เมืองใหญ่อย่างกรุงเทพฯ ก็ยังถือว่าสูงมากทีเดียว

เหตุใดค่าใช้จ่ายงานศพต่างจังหวัดจึงสูงกว่าในเมือง

ประเด็นนี้ได้รับการวิเคราะห์จากหลายฝ่ายว่า อาจเกี่ยวข้องกับค่านิยม ประเพณี และวัฒนธรรมท้องถิ่นเป็นสำคัญ ในต่างจังหวัดหรือชนบท ผู้คนมักนิยมจัดงานศพกันอย่างใหญ่โต เพื่อเป็นการให้เกียรติแก่ผู้วายชนม์และแสดงออกถึงความกตัญญู จึงมักมีพิธีกรรมหลายอย่างที่ปฏิบัติสืบต่อกันมา ทั้งการสวดหลายคืน การเลี้ยงอาหารแขกจำนวนมาก การใช้ดอกไม้และของตกแต่งราคาแพง 

นอกจากนี้ การจัดงานใหญ่ยังถือเป็นการรักษาหน้าตาและศักดิ์ศรีของครอบครัวด้วย ความเชื่อและแรงกดดันเหล่านี้ ทำให้หลายครอบครัวยอมเสียเงินเป็นจำนวนมาก เพื่อให้งานออกมาดูดีที่สุด แม้จะเป็นภาระทางการเงินก็ตาม

ถึงเวลาทบทวนความเหมาะสมแล้วหรือยัง

เมื่อเห็นตัวเลขค่าใช้จ่ายอันสูงลิ่วเช่นนี้ สังคมเราคงต้องช่วยกันตั้งคำถามว่า การยึดติดกับประเพณีที่หรูหราสิ้นเปลือง ยังคุ้มค่าและสมเหตุสมผลอยู่หรือไม่ โดยเฉพาะสำหรับครอบครัวที่มีฐานะยากจน เงินจำนวนนี้อาจกลายเป็นหนี้สินที่ต้องแบกรับไปอีกนาน  

การปรับเปลี่ยนค่านิยมเสียใหม่ ให้เน้นจัดงานอย่างเรียบง่ายแต่ทรงคุณค่า โดยคำนึงถึงความพอดีและไม่เป็นภาระแก่ลูกหลาน น่าจะเป็นทิศทางที่เหมาะสมกว่า ไม่เช่นนั้นแล้ว "งานศพ" อาจกลายเป็นต้นเหตุของปัญหาอีกมากมาย ที่คนเป็นต้องแบกรับภายหลังก็เป็นได้

กรณีของสาวรายนี้ ได้สะท้อนให้เห็นถึงปัญหาของค่าใช้จ่ายงานศพในต่างจังหวัด ที่อาจสูงเกินความจำเป็น และกลายเป็นภาระอันหนักอึ้งสำหรับครอบครัว สาเหตุส่วนหนึ่งน่าจะมาจากค่านิยมของสังคมที่ผลักดันให้ต้องจัดงานใหญ่โตเพื่อรักษาหน้าตา แม้จะยากลำบากเพียงใดก็ตาม 

สิ่งที่พวกเราทุกคนอาจต้องช่วยกันทบทวนก็คือ จะหาจุดสมดุลระหว่างประเพณีกับความเป็นจริงได้อย่างไร โดยไม่สร้างความเดือดร้อนให้ลูกหลานที่ต้องมาจัดการ ถึงเวลาแล้วหรือยัง ที่เราจะร่วมกันปรับเปลี่ยนค่านิยม และมองหาทางเลือกใหม่ๆ ในการจัดงานศพอย่างเหมาะสมและไม่ฟุ่มเฟือยเกินไป เพื่อให้ทุกคนได้ร่วมแสดงความรักและเคารพต่อผู้ล่วงลับ โดยไม่ทิ้งปัญหาทางการเงินไว้ข้างหลัง

ภาพ TNN