ในช่วงเวลาแบบนี้ที่ยังคงมีการแพร่ระบาดของโควิด-19 ส่งผลกระทบไปทุกส่วน โดยเฉพาะภาคการท่องเที่ยว ทำให้เราไม่สามารถที่จะเดินทางไปไหนมาไหนได้โดยสะดวก การท่องเที่ยวผ่านโลกอินเตอร์เน็ตจึงเป็นอีกหนึ่งทางออกที่ใคร ๆ ต่างก็เลือกใช้เป็นหนึ่งในวิธีการผ่อนคลายจากสถานการณ์ในขณะนี้ หากใครเป็นคนที่ชอบท่องโลก Instagram หรือ Pinterest คงจะต้องผ่านตากันมาบ้างไม่มากก็น้อยกับภาพมุมสูงที่แสดงให้เห็นบ่อหินสี่เหลี่ยมบ้างกลมบ้างที่เต็มไปด้วยน้ำสีต่าง ๆ มองดูไกล ๆ คล้ายกับจานสีขนาดยักษ์ ที่มีคนพื้นเมืองกำลังขะมักเขม้นขนหนังสัตว์จุ่มลงไปในแต่ละบ่อสี สถานที่แห่งนี้คือ Chouara Tannery โรงฟอกหนังที่ใหญ่และเก่าแก่ที่สุดตั้งอยู่ที่เมือง เฟซ Fez ซึ่งเป็นหนึ่งในเมืองที่สำคัญที่สุดในโมร็อกโก เมืองโบราณแห่งนี้ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของประเทศทำหน้าที่เป็นเมืองหลวงของโมร็อกโกมานานหลายศตวรรษ Chouara Tannery คือโรงฟอกหนังที่มีอายุนับพันปีก่อตั้งขึ้นมาตั้งแต่ยุคศตวรรษที่ 11 และได้กลายมาเป็นจุดท่องเที่ยวที่โด่งดังในยุคปัจจุบัน ที่ใครต่อใครก็อยากจะไปเยี่ยมเยือน กระบวนการฟอกหนังทั้งหมดสามารถมองเห็นได้จากระเบียงด้านบนที่อยู่โดยรอบ นอกจากนี้บนระเบียงเหล่านี้ยังเป็นร้านค้าที่จำหน่ายผลิตภัณฑ์เครื่องหนังอันหลากหลาย ด้วยเสน่ห์ของการฟอกหนังด้วยกรรมวิธีการแบบโบราณซึ่งหาดูได้ยากในยุคสมัยนี้ ทำให้สถานที่แห่งนี้ดึงดูดใจเหล่านักท่องเที่ยวจากทั่วโลกอยู่ไม่น้อย หากสังเกตดูจะพบว่าบ่อหินเหล่านี้มีน้ำสีแตกต่างกันอยู่สองประเภทคือบ่อหินน้ำสีขาวขุ่น ๆ ซึ่งมีส่วนผสมของปัสสาวะวัวแกะแพะ และอูฐ นอกจากนี้ยังมีปูนขาว, เกลือและน้ำ ส่วนผสมที่มีฤทธิ์กัดกร่อนเหล่านี้นี่เองที่ทำให้โรงฟอกหนังมีกลิ่นฉุนรุนแรง แต่ขั้นตอนนี้มีความสำคัญมากเพราะเป็นขั้นตอนที่จะช่วยกำจัดไขมัน เศษเนื้อ และขน โดยจะต้องทำการแช่หนังสัตว์ไว้ในถังเหล่านี้เป็นเวลาประมาณ 2-3 วัน จากนั้นหนังสัตว์จะถูกแช่ต่อในบ่อของเสียที่ได้จากนกพิราบและคนงานจะทำการนวดโดยการเหยียบลงบนหนังเป็นเวลา 2-3 วัน และเนื่องจากในของเสียของนกพิราบนั้นมีแอมโมเนียอยู่ในเปอร์เซ็นต์ที่สูงนั่นเป็นเหตุผลที่จะทำให้หนังสัตว์มีความนุ่มและเมื่อนำไปย้อมสีก็จะทำให้สีติดทนนานยิ่งขึ้น ขั้นตอนสุดท้ายหนังสัตว์จะถูกแช่ในน้ำยาย้อมซึ่งใช้สีธรรมชาติอย่างคราม, เฮนน่า, ดอกป๊อปปี้, ไม้ซีดาร์และผงทับทิมเป็นต้น จากนั้นจะทำการตากแดดจนสีแห้งและได้ออกมาเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพสูงก่อนจะถูกขายต่อให้กับช่างฝีมือทั่วโมร็อคโค Chouara Tannery ยังคงโครงสร้างทางกายภาพในสภาพเดิมอยู่ ส่วนเทคนิคที่ใช้สำหรับการฟอกหนังนั้นมีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยจากยุคกลาง ส่วนยุคปัจจุบันในทุกวันนี้คนงานในโรงฟอกหนังยังคงฟอกและย้อมสีหนังด้วยมือได้อย่างสมบูรณ์แบบโดยไม่ต้องพึ่งพาเครื่องจักรที่ทันสมัย สิ่งที่ได้จึงไม่ใช่แค่ผลิตภัณฑ์จากหนังสัตว์ธรรมดา ๆ แต่เต็มไปด้วยคุณค่าของงานฝีมือ ด้วยเทคนิคและเรื่องราวจากโรงฟอกหนังที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานที่สุดในโลกอีกด้วย *ภาพหน้าปกโดย vince Gx จาก unsplash / ภาพประกอบภาพที่ 1 โดย linn legros จาก unsplash / ภาพประกอบภาพที่ 2 โดย fabio santaniello bruun จาก unsplash / ภาพประกอบภาพที่ 3 โดย federico gutierrez จาก unsplash / ภาพประกอบภาพที่ 4 โดย ben ostrower จาก unsplash