เศรษฐกิจไทยปลายปี 2568 เปราะบาง การเมือง–ชายแดนฉุดไตรมาส 4 เสี่ยงต่ำกว่า 1%

เศรษฐกิจปลายปีที่เดินมาถึงจุดเปราะบาง

ในช่วงโค้งสุดท้ายของปี 2568 เศรษฐกิจไทยกำลังเผชิญแรงกดดันหลายด้านพร้อมกัน ทั้งจากปัจจัยทางการเมือง ความไม่แน่นอนเชิงนโยบาย และสถานการณ์ความตึงเครียดตามแนวชายแดนไทย กัมพูชา ที่ยังไม่คลี่คลาย ภาพรวมดังกล่าวทำให้ภาคเอกชนเริ่มแสดงความกังวลอย่างเปิดเผยต่อทิศทางการเติบโตทางเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในไตรมาสสุดท้ายซึ่งถือเป็นช่วงตัดสินผลของทั้งปี

นายเกรียงไกร เธียรนุกุล ประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ยอมรับว่าเศรษฐกิจในช่วงไตรมาส 4 มีความเสี่ยงสูงที่จะขยายตัวต่ำกว่า 1 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งจะทำให้ภาพรวมการเติบโตของปีนี้ออกมาต่ำกว่าที่หลายฝ่ายคาดหวัง ความเสี่ยงดังกล่าวไม่ได้เกิดจากปัจจัยใดปัจจัยหนึ่ง หากแต่เป็นผลสะสมจากหลายเงื่อนไขที่มาบรรจบกันในช่วงเวลาเดียวกัน

การยุบสภากับแรงส่งทางเศรษฐกิจที่ขาดตอน

หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ภาคอุตสาหกรรมจับตามอง คือการประกาศยุบสภาของรัฐบาล ซึ่งทำให้กลไกการขับเคลื่อนนโยบายเศรษฐกิจต้องหยุดหรือเดินหน้าได้อย่างจำกัด มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจที่ถูกออกแบบให้มีความต่อเนื่องจึงไม่สามารถขยายผลได้เต็มที่ แม้มาตรการระยะสั้นอย่าง Quick Big Win จะยังคงมีผลอยู่ในบางส่วน แต่คำถามสำคัญคือแรงส่งดังกล่าวจะเพียงพอหรือไม่ในช่วงเวลาที่เหลือของปี

ในมุมของภาคธุรกิจ ความต่อเนื่องของนโยบายคือหัวใจของความเชื่อมั่น เมื่อการตัดสินใจเชิงนโยบายต้องชะลอ ธุรกิจจำนวนมากก็เลือกชะลอการลงทุนและการขยายกิจการเช่นเดียวกัน ส่งผลให้การใช้จ่าย การจ้างงาน และกิจกรรมทางเศรษฐกิจโดยรวมลดความคึกคักลงในช่วงเวลาที่ควรเป็นฤดูกาลเร่งเครื่อง

ชายแดนไทย กัมพูชา ตัวแปรที่กระทบเกินกว่าพื้นที่

ขณะเดียวกัน สถานการณ์ความไม่สงบตามแนวชายแดนไทย กัมพูชา กลายเป็นอีกปัจจัยที่ซ้ำเติมความเปราะบางของเศรษฐกิจในช่วงปลายปี การค้าชายแดนต้องหยุดชะงัก การขนส่งสินค้าไม่สามารถดำเนินได้ตามปกติ ผู้ประกอบการในพื้นที่ได้รับผลกระทบโดยตรง ตั้งแต่เกษตรกร พ่อค้า ไปจนถึงแรงงานในภาคบริการ

ผลกระทบไม่ได้จำกัดอยู่แค่ตัวเลขการค้า แต่ลามไปถึงชีวิตประจำวันของประชาชน โรงเรียนในบางพื้นที่ต้องหยุดการเรียนการสอน การท่องเที่ยวซึ่งเป็นรายได้หลักของหลายจังหวัดชะลอตัวลงอย่างเห็นได้ชัด หากสถานการณ์ยืดเยื้อเกินหนึ่งเดือน ภาคอุตสาหกรรมกังวลว่าผลกระทบจะลากยาวไปถึงปี 2569 และกลายเป็นภาระต่อการฟื้นตัวในระยะถัดไป

สัญญาณกำลังซื้อที่ยังไม่หายไป

ท่ามกลางความกังวลทั้งหมด นายเกรียงไกรชี้ว่ากำลังซื้อของประชาชนยังไม่ได้หายไปทั้งหมด หากมีปัจจัยกระตุ้นที่เหมาะสม ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือบรรยากาศงานกาชาดปีนี้ซึ่งมีประชาชนเข้าร่วมเป็นจำนวนมาก สินค้าที่นำมาจำหน่ายได้รับความสนใจจนขายเกือบหมดในช่วงไม่กี่วันแรก และผู้จัดงานต้องนำสินค้าเข้ามาเติมเพิ่มเติม

สัญญาณดังกล่าวทำให้เห็นว่าผู้บริโภคยังพร้อมใช้จ่าย หากรู้สึกมั่นใจและมองเห็นความคุ้มค่าในระยะสั้นและระยะยาว โจทย์ของนโยบายเศรษฐกิจจึงไม่ใช่แค่การอัดฉีดเงินเข้าสู่ระบบ แต่คือการสร้างบรรยากาศที่ทำให้ประชาชนกล้าจับจ่ายและธุรกิจกล้าลงทุน

เลือกตั้งกับโจทย์เศรษฐกิจที่หนักขึ้นทุกครั้ง

เมื่อประเทศกำลังเดินเข้าสู่โหมดเลือกตั้ง ประเด็นเศรษฐกิจกลายเป็นหัวใจสำคัญของการแข่งขันทางการเมือง นายเกรียงไกรมองว่าทุกพรรคการเมืองตระหนักดีถึงปัญหานี้ เพราะเศรษฐกิจไทยในปัจจุบันเติบโตช้ากว่าหลายประเทศในภูมิภาค ขณะที่ความสามารถในการแข่งขันลดลงอย่างต่อเนื่อง

อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ภาคอุตสาหกรรมอยากเห็นควบคู่ไปกับนโยบายหาเสียง คือความรับผิดชอบต่อโครงสร้างการเมืองในระยะยาว โดยเฉพาะการป้องกันไม่ให้ทุนสีเทาเข้ามาครอบงำกระบวนการเลือกตั้ง การใช้เงินจำนวนมหาศาลเพื่อช่วงชิงอำนาจทางการเมืองอาจสร้างผลเสียมากกว่าผลดี และทิ้งภาระไว้ให้ประเทศต้องแก้ไขในภายหลัง

คนทำงานรัฐกับความหวังทางเศรษฐกิจ

อีกประเด็นที่ถูกย้ำอย่างชัดเจน คือการคัดเลือกบุคคลที่มีความรู้ความสามารถเข้ามารับตำแหน่งรัฐมนตรีและทีมเศรษฐกิจ การบริหารประเทศในช่วงที่เศรษฐกิจเปราะบางต้องอาศัยความเข้าใจเชิงลึก การตัดสินใจที่รอบคอบ และความสามารถในการประสานผลประโยชน์หลายฝ่ายเข้าด้วยกัน หากได้คนที่เหมาะสมเข้ามาทำงาน ความเชื่อมั่นของประชาชนและภาคธุรกิจอาจค่อย ๆ ฟื้นกลับมา

ในช่วงเวลาที่เศรษฐกิจไทยกำลังยืนอยู่บนทางแยก การเมือง ความมั่นคง และปากท้องของประชาชนเชื่อมโยงกันแน่นกว่าที่เคยเป็นมา การตัดสินใจในวันนี้จึงไม่ได้กำหนดแค่ตัวเลข GDP ปลายปี แต่ยังชี้ทิศทางอนาคตของประเทศในปีต่อไปอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้