"สินค้าจีน" ทะลักยุโรป "มาครง" บินหารือ "สี จิ้นผิง" เยือนจีนทางการ หวังแก้การค้าไม่สมดุล

"สินค้าจีน" ทะลักยุโรป "มาครง" บินหารือ "สี จิ้นผิง" เยือนจีนทางการ หวังแก้การค้าไม่สมดุล

สี จิ้นผิง เนื้อหอม ผู้นำของฝรั่งเศสเดินทางไปเยือนถึงถิ่น หารือแก้ไขปัญหาความสมดุลการค้า ลงนามความร่วมมือถึง 12 ฉบับ รวมถึงหวังช่วยแก้ไขปัญหาความขัดแย้งยูเครน รัสเซีย

"ประธานาธิบดีเอ็มมานูเอล มาครง ผู้นำฝรั่งเศส" เดินทางเยือนจีนอย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2025 ซึ่งเป็นการเยือนจีนครั้งที่สี่ของมาครงนับตั้งแต่รับตำแหน่งเมื่อปี 2017 ท่ามกลางการจับจ้องจากทั่วโลก เพราะการเดินทางครั้งนี้เกิดขึ้นในช่วงที่ความสัมพันธ์จีน–ยุโรปกำลังเผชิญความท้าทายหลายมิติ ทั้งเรื่องความไม่สมดุลทางการค้า การแข่งขันด้านเทคโนโลยี และโดยเฉพาะอย่างยิ่งความตึงเครียดบนเวทีภูมิรัฐศาสตร์ การพบกันระหว่างสองผู้นำของสองชาติในครั้งนี้จึงถูกจับตาอย่างใกล้ชิด ว่าอาจจะมีความหมายอะไรที่ลึกซึ้งมากกว่าการเยือนทางการทูต แต่เป็นทั้งเรื่องของอำนาจและเศรษฐกิจโลกด้วย 

ประธานาธิบดีมาครง ของฝรั่งเศส ได้เปิดการหารือด้วยการกล่าวอย่างตรงไปตรงมาว่าความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างจีนกับสหภาพยุโรปกำลังอยู่ในจุดที่ต้อง “ปรับสมดุล” อย่างจริงจัง โดยย้ำว่าความไม่สมดุลเชิงโครงสร้างกำลังสะสมจนกลายเป็นความเสี่ยงต่ออุตสาหกรรมยุโรป เขาระบุว่าฝรั่งเศสไม่ได้มองจีนเป็นคู่แข่งเชิงศัตรู แต่ต้องการให้กติกาของระบบการค้าระหว่างประเทศมีความยุติธรรม โปร่งใส และคาดการณ์ได้ พร้อมเสนอว่าทั้งสองประเทศสามารถหาทางออกที่เป็นประโยชน์ร่วมกัน หากมีความตั้งใจและความจริงใจเพียงพอในการเปิดช่องทางแก้ไขปัญหา

ขณะที่ผู้นำของจีน ประธานาธิบดีสีตอบด้วยน้ำเสียงหนักแน่นว่าจีนและฝรั่งเศสต่างเป็นประเทศใหญ่ที่มี “เอกราชทางยุทธศาสตร์” จึงควรยืนบนเส้นทางของตนเองโดยไม่ตกอยู่ภายใต้แรงกดดันจากภายนอก สีมองว่าฝรั่งเศสมีบทบาทสำคัญในยุโรป และจีนต้องการเห็นยุโรปดำรงความเป็นอิสระ ไม่ถูกบงการจากมหาอำนาจอื่น เขาย้ำว่าความร่วมมือจีน–ฝรั่งเศสควรตั้งอยู่บนหลักการเคารพซึ่งกันและกัน ความเสมอภาค และแสวงหาผลประโยชน์ร่วมกัน พร้อมยกว่าความสัมพันธ์ที่กำลังเข้าสู่ปีที่ 60 ควรถูกผลักดันไปสู่ระดับใหม่ทั้งด้านเศรษฐกิจ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี อุตสาหกรรมสีเขียว และพลังงานสะอาด

และเมื่อประเด็นด้านการค้าเป็นเรื่องใหญ่ ดังนั้นการเยือนครั้งนี้ผู้นำของฝรั่งเศสจึงได้ขนทัพนักธุรกิจผู้บริหารบริษัทชั้นนำยักษ์ใหญ่ของประเทศร่วมเดินทางมาจีนในครั้งนี้เป็นจำนวนมาก  ซึ่งสะท้อนความหวังว่าจะเกิดดีลสำคัญด้านการค้าและการลงทุน โดยเฉพาะคำสั่งซื้อเครื่องบิน Airbus มูลค่าหลายแสนล้านบาทที่ถูกคาดหวังว่าจะประกาศในช่วงเยือน แต่ว่าในท้ายที่สุดยังไม่มีรายงานว่ามีการซื้อขายสำเร็จ แต่ทำให้การเยือนคราวนี้เน้นไปที่เจรจานโยบาย ความร่วมมือระหว่างรัฐบาล และกรอบความร่วมมือด้านอุตสาหกรรมในระยะยาว โดยทางสำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่าจีนอาจยังไม่รีบตัดสินใจเรื่องคำสั่งซื้อเครื่องบิน เนื่องจากยังประเมินท่าทีด้านนโยบายการค้าและการสอบสวนทุ่มตลาดของสหภาพยุโรปที่กำลังดำเนินอยู่

อย่างไรก็ตามแม้จะไม่มีบิ๊กดีล ข้อตกลงใหญ่ๆ แต่ทั้งสองประเทศก็ได้ลงนามบันทึกความเข้าใจถึง 12 ฉบับ ที่ครอบคลุม ตั้งแต่ด้านพลังงานนิวเคลียร์ เทคโนโลยีการเกษตร พลังงานสะอาด ความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์ รวมถึงโครงการอนุรักษ์แพนด้า ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ทางการทูตที่จีนใช้สะท้อนมิตรภาพกับนานาชาติ 

รวมไปถึงประธานาธาธิบดีสี จิ้นผิง ได้ประกาศว่า จีนจะมอบเงินช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมมูลค่า 100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ให้ประชาชนในฉนวนกาซา ซึ่งแสดงบทบาทที่จีนต้องการขยายในประเด็นความมั่นคงระดับโลก

ฝรั่งเศสขาดดุลการค้ากับจีนหลายปีต่อเนื่อง  โดยเฉพาะอีวีจีนที่บุกตลาดมาอย่างหนัก สินค้าจีนราคาถูกทะลักเข้าประเทศ

ฝรั่งเศสขาดดุลการค้ากับจีนอย่างหนัก ล่าสุดปีที่ผ่านมาตัวเลขมูลค่าการค้ารวมระหว่างจีนและฝรั่งเศส อยู่ที่มากกว่า 82,400 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ประเทศจีนส่งออกมายังฝรั่งเศสมากกว่าหนึ่งเท่าของสินค้าที่ฝรั่งเศสส่งออกไปยังจีน ทำให้ฝรั่งเศสขาดดุลการค้ากับจีนกว่า 45,000 ล้านยูโร และเป็นตัวเลขที่พุ่งขึ้นเพิ่มขึ้นต่อเนื่องในช่วงเวลาห้าปีที่ผ่านมา การขาดดุล หรือความไม่สมดุลนี้ได้กลายเป็นปัญหาใหญ่ที่ทำให้เกิดความกังวลในยุโรป เพราะบริษัทผู้ผลิตยุโรปส่วนใหญ่เจอกับต้นทุนที่สูงกว่าบริษัทจีนหลายเท่า  โดยเฉพาะในกลุ่มยานยนต์ไฟฟ้า แผงโซลาร์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ดังนั้นจึงเกิดเป็นมาตรการสอบสวนทุ่มตลาดและการพิจารณาขึ้นภาษีต่อสินค้าจีน 

สำหรับประเทศฝรั่งเศสเองประเมินว่าจีนเป็นหนึ่งในตลาดสำคัญที่สุดสำหรับอุตสาหกรรมสินค้าแบรนด์หรูซึ่งสร้างรายได้กว่า 3.4 แสนล้านยูโรต่อปีทั่วโลก โดยประมาณหนึ่งในสามมาจากผู้บริโภคจีน สถานะนี้ทำให้บริษัทฝรั่งเศสจำนวนมาก เช่น แบรนด์แฟชั่น สินค้าเครื่องหอม และนาฬิกาหรู ยังต้องพึ่งพากำลังซื้อจากจีนอย่างถอนตัวไม่ขึ้น ขณะเดียวกัน สินค้าเกษตรของฝรั่งเศส เช่น ไวน์ เนื้อวัว เนื้อสัตว์ปีก และผลิตภัณฑ์นม ก็ยังต้องการเข้าถึงตลาดจีนให้มากขึ้น โดยปี 2024 ฝรั่งเศสส่งออกไวน์และสุราไปจีนคิดเป็นมูลค่ากว่า 1,200 ล้านยูโร เติบโตต่อเนื่องแม้เศรษฐกิจจีนชะลอตัวบางช่วง

ในส่วนของจีน มูลค่าการส่งออกไปยุโรปยังคงเติบโตแม้ความตึงเครียดด้านกฎระเบียบเพิ่มขึ้น โดยสหภาพยุโรปนำเข้าสินค้าจากจีนรวมกว่า 492,000 ล้านยูโรในปีล่าสุด ในจำนวนนี้เครื่องจักรและอุปกรณ์เทคโนโลยีมีสัดส่วนสูงสุด ส่วนสินค้าจีนที่เติบโตเร็วที่สุดในตลาดยุโรปคือรถยนต์ไฟฟ้า ซึ่งเพิ่มขึ้นกว่า 30% ต่อปีในช่วงสามปีหลัง ทำให้ยุโรปกังวลว่าผู้ผลิตจีนจะครองตลาดในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า ขณะที่รถยนต์ไฟฟ้าจีนมีราคาต่ำกว่าคู่แข่งยุโรปเฉลี่ย 20–25% จนยุโรปหลายประเทศต้องออกมาตรการสนับสนุนอุตสาหกรรมในประเทศเพื่อต่อสู้กับความได้เปรียบต้นทุนของจีน

ด้านการลงทุนโดยตรงสองทาง การลงทุนของฝรั่งเศสในจีนมีบริษัทมากกว่า 1,100 แห่งที่ดำเนินงานอยู่ในหลายเมืองใหญ่ ครอบคลุมตั้งแต่พลังงานไฟฟ้า เทคโนโลยีอาหาร ยา เคมี เครื่องสำอาง รถยนต์ และสินค้าแบรนด์หรู ขณะที่จีนมีบริษัทกว่า 200 แห่งในฝรั่งเศส มูลค่าการลงทุนของจีนในฝรั่งเศสเติบโตขึ้นเฉลี่ยปีละมากกว่า 10–12% ในช่วงสามปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะในสาขาลอจิสติกส์ อีคอมเมิร์ซ และอุปกรณ์พลังงานใหม่

อีกด้านที่มีบทบาทสำคัญคือการท่องเที่ยว ก่อนเกิดโควิด-19 ฝรั่งเศสต้อนรับนักท่องเที่ยวจีนมากกว่า 2.2 ล้านคนต่อปี สร้างรายได้กว่า 3.5 พันล้านยูโร และภาคการท่องเที่ยวฝรั่งเศสกำลังพยายามฟื้นตัวจากตัวเลขที่หายไปเกือบทั้งหมดในช่วงวิกฤตโรคระบาด อย่างไรก็ตาม ปี 2024–2025 จำนวนนักท่องเที่ยวจีนกลับมาสู่ระดับประมาณ 60–70% ของช่วงก่อนโควิด และรัฐบาลฝรั่งเศสต้องการให้จีนเร่งเพิ่มเที่ยวบิน รวมถึงขยายความร่วมมือเพื่อทำให้การเดินทางสะดวกขึ้น ซึ่งจะช่วยกระตุ้นรายได้ภาคบริการอีกครั้ง

พันธมิตรย่อมดีกว่าศัตรู การกระชับสัมพันธ์ระหว่างฝรั่งเศสและจีนครั้งนี้ เกิดขึ้นภายใต้บรรยากาศความตึงเครียดการค้าโลก และความหวังว่าทั้งสองชาติจะรักษาผลประโยชน์ซึ่งกันและกันไว้ได้