‘ศึกชิงหัวหน้าพรรครัฐบาลญี่ปุ่น’ ไร้ตัวเก็งชัดเจน อาจหักปากกาเซียนได้

สำหรับตอนนี้ ผลโพลชี้ว่า นายทาโร โคโนะ รัฐมนตรีที่รับผิดชอบการรับมือโควิด-19 ยังมีคะแนนนำอยู่ แต่ได้คะแนนน้อยลง ในโค้งสุดท้าย  

ขณะที่คู่แข่งคนสำคัญกลับมีคะแนนเพิ่มขึ้น ทำให้การเลือกหัวหน้าพรรครัฐบาล และนายกรัฐมนตรีคนใหม่ของญี่ปุ่น มีความไม่แน่นอนที่สุดอย่างที่ไม่ค่อยเกิดขึ้นมาก่อน

ทาโร โคโนะ ยังเป็นตัวเก็งหลัก

เนื่องจาก นายโยชิฮิเดะ ซูงะ ประกาศว่าจะลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น และจะไม่ลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นหัวหน้าพรรคเสรีประชาธิปไตยหรือ LDP เมื่อต้นเดือนที่ผ่านมา โดยให้เหตุผลว่า ต้องการทุ่มเทเวลาให้กับการรับมือคุมโควิด-19 เพียงอย่างเดียว ท่ามกลางเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่า รัฐบาลของเขารับมือกับโควิด-19 ได้ไม่ดีนัก

ทำให้ พรรค LDP ซึ่งเป็นพรรครัฐบาล ต้องเลือกหัวหน้าพรรคคนใหม่ ในวันนี้ (29 กันยายน) และผู้ที่ได้รับเลือกจะได้รับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีด้วย เนื่องจากพรรค LDP ครองเสียงข้างมากในรัฐสภา

Japan Times รายงานว่า นายทาโร โคโนะ รัฐมนตรีที่ดูแลรับผิดชอบในการแก้ปัญหาการระบาดของไวรัสโควิด-19 ของญี่ปุ่นยังคงเป็นผู้สมัครที่ได้รับความนิยมมากที่สุด จากบรรดาผู้สมัครทั้งหมด 4 คน ที่เป็น ชาย 2 หญิง 2

ผลคะแนนนิยมเป็นอย่างไร

ผลสำรวจคะแนนความนิยมของ Kyodo News เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา (26 กันยายน) ชี้ว่า โคโนะ ได้คะแนน 47.4% ลดลง 1.2% จากการสำรวจเมื่อต้นเดือนที่ผ่านมา

ตามมาด้วย ฟูมิโอะ คิชิดะ อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศ ได้คะแนน 22.4% เพิ่มขึ้น 3.9 คะแนน

ซานาเอะ ทาคาอิชิ อดีตรัฐมนตรีกระทรวงคมนาคม ตามมาเป็นอันดับ 3 ที่ 16.2% และ เซอิโกะ โนดะ รักษาการเลขาธิการพรค LDP ได้คะแนน 3.4%

ขณะที่ 10.7% ของผู้ตอบแบบสอบถาม ระบุว่า พวกเขายังไม่ได้ตัดสินใจว่าจะลงคะแนนเสียงให้ใคร

โคโนะ เป็นใคร? เก่งแค่ไหน?

นายโคโนะ อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศและกลาโหม สำเร็จการศึกษาที่มหาวิทยาลัยจอร์จทาวน์ สหรัฐฯ สามารถพูดภาษาอังกฤษได้อย่างคล่องแคล่ว ได้รับความนิยมจากกลุ่มผู้มีสิทธิเลือกตั้งวัยรุ่นด้วยการใช้ 2 ภาษาสื่อสารผ่านโซเชียล มีเดีย และเขามีผู้ติดตามในหน้าเพจเฉพาะภาษาญี่ปุ่นสูงถึง 2.3 ล้านคน

นายโคโนะ ได้รับการสนับสนุนให้ชิงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีมานานแล้ว แต่บรรดาแกนนำของพรรคหลายคนต่างกังวลกรณีที่เขาเป็นคนพูดตรงไปตรงมา และขึ้นชื่อว่าเป็นคนหัวแข็ง มีความคิดเป็นอิสระ

นอกจากนี้ หลายคนยังคิดว่า เขายังอายุน้อยเกินไปที่จะรับตำแหน่งนี้ ต้นเดือนที่ผ่านมาเครือข่ายทีวีช่องหนึ่ง รายงานว่า นายโคโนะ ได้รับการสนับสนุนจากนายซูงะด้วย

จุดยืนผู้สมัครคนอื่น ๆ

นายฟูมิโอะ คิชิดะ อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศของญี่ปุ่น ประกาศตัวลงชิงตำแหน่งหัวหน้าพรรค LDP ก่อนใคร นับเป็นความพยายามครั้งที่ 2 ของเขา ในการลงชิงตำแหน่งหัวหน้าพรรค LDP นับตั้งแต่เดือนกันยายนปีที่แล้ว

คิชิดะ สนับสนุนการปลดอาวุธนิวเคลียร์ และมีส่วนช่วยให้อดีตประธานาธิบดีบารัค โอบามาของสหรัฐฯ เดินทางเยือนเมืองฮิโรชิมาเมื่อปี 2016 กลายเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯ คนแรกที่เดินทางไปยังเมืองดังกล่าว ที่ถูกทิ้งระเบิดปรมาณู ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2

อย่างไรก็ตาม Japan Times รายงานว่า หลังจากที่ลองหยั่งเสียงของสมาชิกพรรค LDP ทุกคน คาดว่า จะไม่มีใครชนะขาดลอยในรอบแรก อาจจะต้องมีการเลือกตั้งใหม่อีกครั้ง

กระบวนการเลือกตั้งหัวหน้าพรรค

ในรอบแรกของการเลือกตั้ง สมาชิกสภาของพรรค LDP จำนวน 382 คน จะเป็นผู้ลงคะแนนเสียง และอีก 382 คะแนน มาจากคะแนนความนิยมของสมาชิกพรรคทั่วไป 1.1 ล้านคน

ถ้าไม่มีใครได้รับคะแนนเสียงส่วนใหญ่ จะต้องมีการเลือกตั้งอีกครั้ง จากสมาชิกสภาพรรค LDP 382 คน และจากสาขาของพรรคใน 47 จังหวัด

ผู้ที่ชนะ จะได้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี หลังจากรัฐสภาญี่ปุ่นเปิดการประชุมพิเศษตั้งแต่วันที่ 4 ตุลาคมนี้

Kyodo News รายงานว่า ในบรรดาสภาชิกสภาจากพรรค LDP จำนวน 382 คน คิชิดะมีคะแนนสนับสนุนมากกว่า 30% ขณะที่โคโนะ และทาคาอิชิ มีคะแนนรองลงมามากกว่า 20% อย่างไรก็ตามยังมีสมาชิกพรรคจำนวนมากที่ยังไม่ตัดสินว่าจะเลือกใคร

แต่หากดูคะแนนจากสมาชิกทั่วไป โคโนะน่าจะได้มากกว่า 200 คะแนน จาก 382 คะแนน ขณะที่คิชิดะ คาดว่าจะได้มากกว่า 90 คะแนน ทาคาอิชิประมาณ 70 และโนดะ ประมาณ 10 คะแนน

นักวิเคราะห์มองว่า การเลือกตั้งหัวหน้าพรรครัฐบาลญี่ปุ่นครั้งนี้ เป็นการแข่งขันที่มีความไม่แน่นอน อย่างที่ไม่ค่อยเกิดขึ้นมาก่อน

สตีเวน รีด ศาสตราจารย์กิตติคุณแห่งมหาวิทยาลัยชูโอ ระบุว่า การเสียงแตกภายในพรรค LDP ในการเลือกผู้นำคนใหม่ เป็นสิ่งที่ไม่ค่อยพบเห็นนัก นับตั้งแต่อดีตนายกรัฐมนตรีชินโสะ อาเบะ ดำรงตำแหน่งนานเกือบ 8 ปี ซึ่งยาวนานที่สุดในประเทศ

หลังจากนายอาเบะลาออกเนื่องจากปัญหาสุขภาพ พรรค LDP ก็สนับสนุนให้นายซูงะ ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่แทน แต่คะแนนสนับสนุนของนายซูงะตกลง เนื่องจากการรับมือกับโควิด-19 จนนำไปสู่การประกาศจะลาออกก่อนการเลือกตั้งทั่วไปจะมีขึ้น

ชาวญี่ปุ่นคาดหวังอะไรจากผู้นำคนใหม่?

ผลสำรวจชี้ว่า ชาวญี่ปุ่น 30.2% คาดหวังให้ผู้นำคนใหม่มุ่งเน้นไปที่นโยบายเศรษฐกิจ รองลงมา 22.3% เน้นที่การรับมือกับโควิด-19 ขณะที่ 15.4% ต้องการให้มุ่งเน้นสวัสดิการและประกันสังคม และอีก 14.7% เน้นความสัมพันธ์ทางการทูตและความมั่นคง

Japan Times ระบุว่า ไม่ว่า โคโนะ หรือ คิชิดะ จะขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ ก็จะไม่เปลี่ยนแปลงนโยบายของญี่ปุ่นมากนัก ที่พยายามรับมือกับจีน และฟื้นฟูผลกระทบจากการระบาดของโควิด-19

แต่หากโคโนะ ขึ้นมาเป็นผู้นำคนใหม่ เขาจะผลักดันการใช้พลังงานหมุนเวียน และปฏิรูปกฎหมาย เพื่อขจัดอุปสรรคในการใช้พลังดังกล่าว ซึ่งได้รับความสนใจจากนักลงทุน

ทั้งโคโนะ และ คิชิดะ มีความเห็นตรงกันถึงความที่จะเสริมการป้องกันประเทศให้แข็งแกร่งขึ้น และกระชับความสัมพันธ์ด้านความมั่นคงกับสหรัฐฯ และชาติพันธมิตรอื่น ๆ

รวมถึงเห็นด้วยกับกลุ่ม “Quad” หรือ จตุภาคีด้านความมั่นคง ที่ญี่ปุ่น เป็นสมาชิกร่วมกับ สหรัฐฯ ออสเตรเลีย และอินเดีย เพื่อความร่วมมือด้านความมั่นคงในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก ที่ถูกมองว่าเป็นการผนึกต้านการขยายอิทธิพลของจีนในภูมิภาค ขณะเดียวกันก็ต้องการรักษาความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจที่สำคัญกับจีนและร่วมประชุมสุดยอดร่วมกันตามปกติ

สึเนโอะ วาตานาเบะ สมาชิกอาวุโส มูลนิธิสันติภาพ ซาสกาวะ ระบุว่า “ฉันทามติในญี่ปุ่นและ LDP คือการสร้างสมดุลระหว่างสหรัฐอเมริกาและจีน ญี่ปุ่นต้องแข็งแกร่งในการป้องกันประเทศ แต่ยังคงรักษาความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจกับจีนไว้