ญาติยุคดึกดำบรรพ์ของยีราฟเมื่อ 17 ล้านปีก่อน คอสั้นแถมมีกะโหลกทรงหมวกนิรภัยใช้ชนต่อสู้

ทีมนักบรรพชีวินวิทยาของสถาบันบัณฑิตวิทยาศาสตร์จีน (CAS) เผยผลวิเคราะห์ฟอสซิลกระดูกสัตว์อายุเก่าแก่ 17 ล้านปี ซึ่งพบที่แอ่งจุงการ์ (Junggar Basin) ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีนเมื่อปี 1996 โดยพบว่ามันคือสัตว์ในตระกูลยีราฟที่สุญพันธุ์ไปแล้ว แต่กลับมีตัวเล็กเท่าแกะ มีลำคอสั้น และมีกะโหลกศีรษะหนารูปทรงคล้ายหมวกนิรภัยอีกด้วย
ทีมผู้วิจัยตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ให้สัตว์ชนิดนี้ว่า Discokeryx xiezhi ตามชื่อของ "เซี่ยจื้อ" สัตว์วิเศษคล้ายแพะมีเขาเดียวในเทพนิยายของจีนโบราณ
ผลวิเคราะห์ฟอสซิลดังกล่าว ได้รับการตีพิมพ์ลงในวารสาร Science ฉบับวันที่ 2 มิ.ย. ที่ผ่านมา โดยงานวิจัยชิ้นนี้ระบุว่าฟอสซิลของ Discokeryx xiezhi เป็นหลักฐานชี้ให้เห็นถึงสาเหตุเบื้องหลังวิวัฒนาการของลำคอยาวในยีราฟ ว่าอาจไม่ได้มีที่มาจากความได้เปรียบในการเข้าถึงอาหารบนยอดไม้เท่านั้น
คอของยีราฟในยุคปัจจุบันซึ่งยาวเกือบ 3 เมตร ถูกใช้เป็นอาวุธเมื่อยีราฟตัวผู้ต่อสู้แย่งชิงคู่ผสมพันธุ์และอาณาเขต โดยมันจะใช้คอยาวเหวี่ยงหัวที่เป็นกะโหลกแข็งและหนาเป็นพิเศษ ฟาดไปที่จุดอ่อนตรงลำคอของคู่ต่อสู้ และยิ่งมีคอยาวมากขึ้นเท่าไหร่ ก็จะยิ่งได้เปรียบมากขึ้นเท่านั้น
พฤติกรรมดังกล่าวไม่ต่างจากญาติยุคดึกดำบรรพ์ของมัน แต่ Discokeryx xiezhi ซึ่งมีลำคอสั้น ใช้กะโหลกส่วนบนที่หนากว่า 1 นิ้ว และอวัยวะคล้ายเขารูปทรงจานแบนที่อยู่ตรงบริเวณดังกล่าว พุ่งเข้าชนคู่ต่อสู้เหมือนแพะใช้หัวชนปะทะกัน นอกจากนี้ทีมผู้วิจัยยังพบว่า ส่วนฐานของกะโหลกศีรษะและกระดูกคอของมัน ยังถูกออกแบบมาเพื่อให้รองรับแรงกระแทกได้สูงอีกด้วย
อย่างไรก็ตามในสมัยไมโอซีน (Miocene) ที่ Discokeryx xiezhi ยังมีชีวิตอยู่ พื้นที่เขตซินเจียงของจีนเป็นทุ่งหญ้าโล่งกว้างที่แทบจะไม่มีต้นไม้ใหญ่เลย ทั้งการยกตัวของที่ราบสูงทิเบตในยุคนั้นก็ทำให้สภาพอากาศแห้งแล้งขึ้นด้วย ซึ่งสร้างแรงกดดันต่อการดำรงเผ่าพันธุ์และเป็นแรงผลักให้เกิดวิวัฒนาการได้อย่างมาก ไม่ต่างจากตอนที่ยีราฟสายพันธุ์ปัจจุบันถือกำเนิดขึ้นเมื่อ 7 ล้านปีก่อน ขณะที่ภูมิอากาศของที่ราบสูงแอฟริกาตะวันออก กำลังเปลี่ยนป่าทึบให้เป็นทุ่งหญ้าโล่งกว้างเช่นกัน
"ปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้ ทำให้สัตว์ตระกูลยีราฟเกิดวิวัฒนาการความยาวของลำคอ แบบเกิดขึ้นโดยตรงกับแต่ละสายพันธุ์ในแต่ละยุคสมัย และด้วยเหตุที่มันไม่ใช่วิวัฒนาการแบบต่อเนื่องค่อยเป็นค่อยไป เราจึงค้นหาฟอสซิลของยีราฟที่มีความยาวลำคอปานกลางไม่เจอเสียที" ทีมผู้วิจัยกล่าวสรุป