บูดู ถือเป็นอาหารขึ้นชื่อของคนในพื้นที่สามจังหวัดชายใต้ภาคใต้ รวมถึงบริเวณภาคใต้ตอนล่าง เป็นการถนอมอาหารอย่างหนึ่งคล้ายๆ ปลาร้า ที่ทุกคนคุ้นเคยกันดี และมีกรรมวิธีการผลิตที่คล้ายๆ กัน เนื่องจากผลิตมาจากการหมักปลา หากแต่บูดูนั้นเป็นปลาทะเล เนื่องจากบริเวณภาคใต้ มีการทำประมงชายฝั่ง เพราะฉนั้นการที่ชาวประมงได้ปลามาเป็นจำนวนเยอะนั้น จึงนำมาถนอมอาหารซึ่งเป็นวิธีที่สามารถยืดอายุของอาหารไว้ได้นานนั่นเองอำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี ถือเป็นแหล่งผลิตบูดูที่ใหญ่ และมีชื่อเสียงในประเทศไทย โดยเฉพาะในตำบลปะเสยะวอ มีโรงงานบูดูชื่อดังหลายเจ้าด้วยกัน เช่น บูดูเฮง บูดูยีเซ็ง บูดูตราเพชร เป็นต้น วันนี้ผู้เขียนจะพามาบุกโรงงานบูดูยีเซ็ง กันครับ โรงงานแห่งนี้ตั้งอยู่ที่ตำบลปะเสยะวอ อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี มีขนาดค่อนข้างใหญ่ เข้ามาภายในโรงงานจะได้กลิ่นหอมหวนของบูดู แะสิ่งแรกที่เห็นคือ มีถังหมักบูดูหลากสีสัน เรียกรายเป็นจำนวนมากโรงงานแห่งนี้ถือเป็นโรงงานผลิตบูดูที่ครบวงจรและได้มาตรฐาน มีการนำเครื่องจักรมาใช้ในการผลิต ไม่ว่าจะเป็นการกรอกบูดูลงภาชนะ การจัดทำบรรจุภัณฑ์ที่สวยงาม การแพ็คสินค้า การลำเลียงสินค้าทางสายพาน ทำให้เห็นถึงการทำงานที่เป็นระบบ สามารถผลิตสินค้าได้จำนวนมาก ให้เพียงพอต่อความต้องการของตลาดผู้บริโภค ทั้งในประเทศและต่างประเทศ สิ่งหนึ่งที่เจ้าของบูดูยีเซ็งได้เน้นย้ำในการผลิตคือ ความสะอาด เนื่องจากเขาได้กล่าวว่า "เราอยากให้ผู้บริโภคได้ทานของสะอาด เหมือนอย่างที่เราเองชอบทานของที่สะอาดเช่นกัน" จึงจะให้เห็นได้ว่าทุกขั้นตอน กระบวนการผลิต ต้องมีความสะอาดและถูกสุขลักษณะ ทุกขั้นตอน เมื่อทำการผลิต รวมถึงบรรจุบูดูลงขวดและบรรจุภัณฑ์ต่างๆแล้ว ก็ได้เวลาเตรียมส่งออกยังร้านค้า และส่งยังลูกค้าที่ได้ออเดอร์สินค้ามากการผลิตบูดู ถือเป็นหนึ่งในเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนจังหวัดชายแดนภาคใต้ สร้างรายได้ สร้างอาชีพให้แก่คนในชุม ให้มีความกินดี อยู่ดี ขอบคุณสถานที่ โรงงานบูดูยีเซ็ง ตำบลปะเสยะวอ อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานีภาพโดยผู้เขียน