กรมควบคุมโรค เริ่มตั้งด่านคัดกรอง "ฝีดาษลิง" ผู้เดินทางจากประเทศที่ระบาด

วันนี้( 24 พ.ค.65) ที่กระทรวงสาธารณสุข นพ.จักรรัฐ วงศ์พิทยาอานนท์ ผอ.กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ระบุว่า ตอนนี้ได้จัดตั้งศูนย์เฝ้าระวังปฏิบัติการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข กรณีโรคฝีดาษลิง เพื่อให้ดำเนินการเฝ้าระวังให้กับประชาชน และ คนที่เดินทางเข้าประเทศยืนยันตอนนี้ยังไม่พบผู้ติดเชื้อจากโรคฝีดาษลิงในประเทศไทย 

ตอนนี้ได้เริ่มคัดกรองด่านกรมควบคุมโรค ระหว่างประเทศในสนามบินต่างๆ โดยจะเฝ้าระวังเป็นพิเศษสำหรับประเทศที่ได้มีการระบาดในประเทศแล้ว เช่น อังกฤษ สเปน โปรตุเกส และได้เริ่มยกระดับทางโรงพยาบาล ซึ่งทางปลัดกระทรวงสาธารณสุข มีนโยบายให้ทุกโรงพยาบาล เพื่อให้บุคลากรทางการแพทย์รู้จักเกี่ยวกับโรคฝีดาษลิง ซึ่งทางกรมวิทยาศาสตร์ทางการแพทย์ก็มีความเชี่ยวชาญในการตรวจหาเชื้อ รวมไปถึงอาจจะมีคลินิกเฉพาะทางต่างๆ 

โดยวันนี้จะมีการประชุมกรรมการวิชาการเรื่องโรคฝีดาษลิงครั้งแรก ซึ่งจะมีการหารือเรื่องปรับนิยามโรคติดต่ออันตราย ตามหลักการจะมี 3 เกณฑ์เหมือนโควิด-19 คือ 

1.ข้อมูลทางคลินิก จะกำหนดเรื่องอาการป่วยที่เข้าข่ายสงสัย 

2.ข้อมูลห้องปฏิบัติการ จะกำหนดเรื่องการตรวจ 

3.ข้อมูลระบาดวิทยา การกำหนดประวัติสัมผัสและประวัติเสี่ยง 

ทั้งนี้ จะมีการกำหนดให้กว้างเพื่อรองรับการระบาดที่อาจจะมากขึ้นในอนาคตด้วย และ ยังไม่ได้มีการประกาศให้โรคฝีดาษลิงเป็นโรคติดต่ออันตราย เนื่องจากยังไม่เคยถูกประกาศเป็นโรคอะไรเลยในประเทศไทย ดังนั้นเราจะมีระดับความรุนแรงที่เราเตรียมไว้ แม้ว่ายังไม่พบการติดเชื้อในไทยแต่เราต้องเตรียมความพร้อมเรื่องเกณฑ์ต่างๆไว้ก่อน เพื่อเสนอต่อรัฐมนตรีว่าการ สธ.รับทราบ 

โดยจะมีการพิจารณาปลูกฝีดาษอีกครั้ง แล้วจะมีหลักเกณฑ์อย่างไร นพ.จักรรัฐ ระบุว่า ยังไม่มีการพิจารณาตอนนี้ ต้องประเมินสถานการณ์ก่อน ด้วยตอนนี้การติดเชื้อทั่วโลกยังอยู่หลักร้อยราย การปลูกฝีไม่สามารถทำได้ทันทีเพราะต้องเตรียมทั้งวัคซีนและการระบุกลุ่มเป้าหมาย 

ซึ่งคนไทยที่อายุ 45 ปีขึ้นไปได้รับการปลูกฝี โดยหลักการคือจะมีภูมิคุ้มกันก็จะเสี่ยงน้อยกว่า ส่วนคนที่เกิดหลัง พ.ศ.2523 ไม่ได้รับการปลูกฝีก็อาจนำมาเป็น กลุ่มเป้าหมายหลัก แต่กลุ่มเป้าหมายแรกจะต้องเป็นบุคลากรทางการแพทย์ที่ต้องดูแลผู้ป่วยโดยตรง อย่างไรก็ตามผลข้างเคียงหลังฉีดมีค่อนข้างเยอะ ดังนั้นไม่ใช่ว่าทุกคนจะฉีดได้ ต้องประเมินว่าวัคซีนใดใช้ได้กับคนไทยด้วย ทั้งนี้ กรรมการวิชาการก็จะนำเสนอชนิดของวัคซีนที่ใช้ปลูกฝีดาษและข้อมูลผลข้างเคียงหลังฉีดอีกครั้ง

ขณะนี้ทางกรมควบคุมโรค กำลังหาว่ามีบริษัทไหนขายวัคซีนฝีดาษและมีแผนที่จะจัดซื้อ แต่ต้องติดตามอยู่ว่าจะได้มากน้อยแค่ไหน เรามีความจำเป็นต้องฉีดแค่ไหน เพราะที่ผ่านมาทั่วโลกกวาดล้างไปหมดแล้ว ดังนันต้องประเมินสถานการณ์ที่จะมาสอดรับกันด้วย  

ส่วนประชาชนก็เป็นคนที่สัมผัสใกล้ชิดคนติดเชื้อต้องดูข้อมูลทางระบาดเพิ่มเติมว่าจะเป็นกลุ่มไหนบ้าง ดังนั้นจึงดูที่กลุ่มเดินทางไปประเทศที่มีการติดเชื้อ แต่ตอนนี้ยังประเมินไม่ได้ว่าเป็นอย่างไรบ้าง จนกว่าจะได้ข้อมูลมากกว่านี้ว่าที่แอฟริกา ยุโรป การระบาดไปถึงตรงไหนบ้าง ตอนนี้ยังเพิ่งเริ่มต้น มีหลักร้อยราย แต่เราก็ไม่ประมาท 

เบื้องต้นประเทศที่พบผู้ติดเชื้อนั้นอาจจะเป็นการติดเชื้อจากการร่วมงานเทศกาลกัน รวมถึงมีการมีเพศสัมผัส จึงเป็นไปได้กับทุกคน ดังนั้นถ้าสงสัยว่าใครก็เลี่ยงการใกล้ชิด เข้าใจว่ายุโรป มีการวางมาตรการที่ค่อนข้างดี อย่างเบลเยี่ยมกักตัว 21 วัน อาจจะทำให้การระบาดไม่ข้ามทวีปก็ได้ หากไม่ได้ใกล้ชิดจริงๆ ทั้งนี้เท่าที่ดูอายุไม่เกิน 60 ปี ต่างประเทศยุติการปลูกฝีเร็วกว่าประเทศไทยด้วยซ้ำ ส่วนประเทศไทยก็ต้องหารือกันต่อ ว่าจะกักตัวอย่างไร โดยหลัการคือกักเท่าจำนวนวันฟักตัวที่นานที่สุด 

ซึ่งโรคฝีดาษลิงนั้นมีระยะฟักตัว คือ 5-21 วัน แต่ส่วนใหญ่จะอยู่ประมาณ 2 สัปดาห์ จึงต้องหารือกับผู้เชี่ยวชาญว่าจะกักตัวอย่างไร ตอนนี้ยังเฝ้าระวัง 3 ประเทศหลักที่มีการระบาดในประเทศ อังกฤษ สเปน โปรตุเกส ส่วน 17 ประเทศนั้นเป็นประเทศที่มีรายงานผู้ติดเชื้อ เบื้องต้นถ้ามาจากประเทศเสี่ยง มีประวัติสัมผัสใกล้ชิดถึงจะเข้านิยามซึ่งจะเคาะนิยามวันนี้ 

หากเจอผู้เดินทางเสี่ยง จะขอส่งตรวจเชื้อภายใน 24 ชั่วโมง และใช้เวลา 24-48 ชั่วโมงทราบผล หากเป็นลบก็ปล่อยตัวได้ ตอนนี้ยังไม่มีรายงานการส่งตรวจเชื้อในผู้เดินทาง ตอนนี้แจ้งทุกจังหวัดเพิ่มการเฝ้าระวังให้มากขึ้น โดยเฉพาะคนที่มาคลินิกผิวหนัง ทั้งนี้จังหวัดท่องเที่ยอาจะต้องมีการให้ความรู้ทางคุณหมอ และประชาชนมากขึ้น 

ตอนนี้องค์การอนามัยโลกยังไม่ได้ประกาศยกระดับ มีเพียงการประชุมสัปดาห์ที่ผ่านมาว่ามีการระบาดผิดปกติ ในยุโรป ต้องติดตามใกล้ชิด คาดว่าจะมีการประชุมอีกเร็วๆนี้และพิจาณราตามสถานการณ์ที่เปลี่ยนไป แต่จากการติดตามในช่วง 2-3 วันมานี้ตัวเลขไม่ได้ขึ้นเยอะยังต้องติดตามต่อไปในระยะนี้ ส่วนผลสอบสวนในยุโรป ออกมาบ้าง แต่ยังไม่ทั้งหมด มีกิจกรรมปาร์ตี้ เพศสัมพันธ์

อย่างไรก็ตาม เมื่อถามว่ากรณีผู้ติดเชื้อโรคฝีดาษยังไม่มีตุ่ม แต่มีอาการ ไข้ ไอ ปวดเมื่อยตามตัว สามารถแพร่เชื้อสู่คนอื่นได้หรือไม่ นพ.จักรรัฐ  ระบุว่า อาจจะเริ่มแพร่เชื้อได้ แต่ยังแพร่เชื้อได้ไม่เต็มที่เท่ากับมีผื่น หรือ ตุ่มน้ำใส ขึ้นตามร่างกาย  

ภาพจาก TNN Online/รอยเตอร์