เปิดแผนสันติภาพ 28 ข้อ หยุดสงครามรัสเซีย-ยูเครน มีอะไรระบุไว้บ้าง ?

แผนสันติภาพรัสเซีย-ยูเครน 28 ข้อ ที่ถูกร่างขึ้นมาใหม่โดยสหรัฐฯ แม้จะยังไม่ถูกเผยแพร่อย่างเป็นทางการแต่จากรายละเอียดต่าง ๆ ที่รั่วไหลออกมาทำให้ทราบข้อมูลที่ระบุอยู่ในแผนนี้ แต่ก็พบว่าบางประเด็นอาจไม่เป็นที่ยอมรับจากฝั่งยูเครนนักซึ่งบางฝ่ายมองว่าอาจเป็นการเอื้อประโยชน์ให้กับฝั่งรัสเซียมากกว่า แล้วทั้ง 28 ข้อนี้มีอะไรบ้าง TNN World รวบรวมข้อมูลมาให้คุณแล้ว…

1.อธิปไตยของยูเครนจะได้รับการยืนยัน : CNN รายงานว่า ประเด็นนี้ดูชัดเจนเพราะการอยู่รอดของยูเครนในฐานะ “รัฐเอกราช” ยังคงเป็นเรื่องไม่แน่นอน แต่การยอมรับนี้จึงถือเป็นความสำเร็จที่สำคัญท่ามกลางการโจมตีของรัสเซีย

2.จะมีการทำข้อตกลง “ไม่รุกราน” อย่างรอบด้านระหว่างรัสเซีย ยูเครน และยุโรป ที่จะกำหนดว่าทุกความคลุมเครือในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา จะถือว่าถูกจัดการและยุติเรียบร้อยแล้ว

3.เป็นที่คาดการณ์ว่ารัสเซียจะต้อง “ไม่บุกรุกประเทศเพื่อนบ้าน” อื่น ๆ และนาโตจะไม่ขยายตัวไปเพิ่มมากกว่านี้ : ประเด็นนี้ถูกจับตามองไปที่ประเทศจอร์เจียซึ่งเป็นเพื่อนบ้านของรัสเซียจะไม่เข้าร่วมนาโตในเร็ว ๆ นี้เช่นกัน แต่ที่ผ่านมารัฐบาลก่อนหน้าของจอร์เจียพยายามจะยุติแนวคิดการไม่เข้าร่วมนี้  

4.จะมีการเจรจาโดยตรงระหว่างรัสเซียและนาโต โดยมีสหรัฐฯ ทำหน้าที่เป็นตัวกลาง เพื่อแก้ไขปัญหาด้านความมั่นคงทั้งหมดและสร้างเงื่อนไขลดความตึงเครียดเพื่อประกันความมั่นคงในระดับโลกและเพิ่มโอกาสความร่วมมือพัฒนาทางเศรษฐกิจในอนาคต 

CNN รายงานว่าทรัมป์วางบทบาทของสหรัฐฯ ให้เป็นตัวกลางระหว่างนาโตและรัสเซียอีกครั้ง ไม่เหมือนกับขนบแบบดั้งเดิม แต่สหรัฐฯ ยังคงเป็นส่วนที่ใหญ่ที่สุดของพันธมิตรทางทหารในนาโต

5.ยูเครนจะได้รับการรับประกันความมั่นคงที่เชื่อถือได้ : ประเด็นนี้มีความสำคัญและเป็นหนึ่งในสิ่งที่ประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี ของยูเครน ได้เรียกร้องต่อสหรัฐฯ มาตลอด 

6.กองทัพยูเครนจะต้องลดขนาดลงและจะต้องจำกัดกำลังพลไม่เกิน 6 แสนนาย : เป็นประเด็นที่เกิดการถกเถียงว่าข้อเสนอนี้อาจทำให้ยูเครนเสียเปรียบ ขณะที่ CNN รายงานว่าสำหรับกำลังพลจำนวน 6 แสนนาย ถือเป็นตัวเลขที่สำคัญ และยังห่างไกลการลดขนาดกองทัพตามแบบที่รัสเซียเคยเรียกร้อง อย่างไรก็ตามฝั่งรัสเซียกลับไม่ถูกขอให้ลดขนาดกองทัพหรือจำกัดกำลังใด ๆ 

7.ยูเครนต้องบัญญัติในรัฐธรรมนูญว่าจะ “ไม่เข้าร่วม” การเป็นสมาชิกองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ หรือ นาโต และ นาโตจะต้องเห็นชอบที่จะกำหนดเป็นบทบัญญัติในกฎบัตรของตนว่า ยูเครนจะไม่ถูกรับเข้าเป็นสมาชิกในอนาคต : นี่คืออีกหนึ่งประเด็นสำคัญที่อาจไม่เป็นที่ยอมรับจากฝั่งยูเครนและเป็นความต้องการที่รัสเซียยืนยันมาตลอดว่ายูเครนจะต้องไม่เข้าเป็นสมาชิกนาโตหากต้องการจบสงครามนี้ 

CNN เผยว่า ความคิดที่ว่ายูเครนอาจเข้าร่วมนาโตเป็นหนึ่งในเหตุผลที่รัสเซียใช้ในการเปิดฉากการรุกรานเต็มรูปแบบตั้งแต่แรก ขณะที่ฝั่งนาโตหากจะมีการบันทึกในกฎบัตรว่าจะไม่รับยูเครนเข้าเป็นสมาชิกจะต้องผ่านการเห็นชอบจากทุกประเทศสมาชิกก่อนเช่นกัน 

8.นาโต ต้องตกลงที่จะไม่ประจำกองกำลังทหารในยูเครน 

9.เครื่องบินรบของประเทศในยุโรปจะประจำการอยู่ในโปแลนด์ : ข้อนี้เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นอยู่แล้วในขณะนี้ 

-การรับประกันความมั่นคง-

10.สหรัฐฯ จะรับประกันความมั่นคงของยูเครน : แต่มีเงื่อนไขที่ต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด ดังนี้ 

• สหรัฐฯ จะได้รับค่าตอบแทนสำหรับการรับประกัน 

• หาก “ยูเครนบุกรุกรัสเซีย” จะสูญเสียการรับประกันทันที 

• หาก “รัสเซียบุกรุกยูเครน” นอกเหนือจากการตอบโต้ทางทหารจากฝ่ายตรงข้าม “การคว่ำบาตรทั้งหมดบนโลก” จะถูกนำกลับมาใช้กับรัสเซียและการยอมรับเขตแดนใหม่ตามที่ระบุในแผนสันติภาพนี้รวมถึงสิทธิประโยชน์อื่น ๆ ของรัสเซียจะถือว่าเป็น “โมฆะ” ทันที

• หากยูเครนยิงขีปนาวุธใส่ “กรุงมอสโก” และ “นครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก” ของรัสเซีย อย่างไม่มีสาเหตุ การรับประกันความมั่นคงจะสิ้นสุดทันที

CNN รายงานว่าในข้อที่ 10 นี้ แม้จะะระบุอย่างชัดเจนที่รวมถึงการโจมตีมอสโกหรือเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก แต่ยังไม่ได้ครอบคลุมวิธีการอื่น ๆ มากมายที่ทำให้เกิดการอาจละเมิดข้อตกลงได้

11.ยูเครนมีสิทธิ์เข้าร่วมสหภาพยุโรปและจะได้รับสิทธิ์เข้าถึงตลาดยุโรปแบบพิเศษในระยะสั้น แต่ขณะเดียวกันประเด็นนี้ยังอยู่ระหว่างการพิจารณา

12.ยูเครนจะได้รับมาตรการต่าง ๆ ในระดับโลกเพื่อฟื้นฟูประเทศ ที่มีรายละเอียด เช่น การจัดตั้งกองทุนพัฒนายูเครนเพื่อลงทุนในอุตสาหกรรมที่เติบโตอย่างรวดเร็ว รวมถึงสหรัฐฯ จะร่วมมือกับยูเครนในการฟื้นฟู พัฒนา และปรับปรุงเมือง-ที่อยู่อาศัยที่ได้รับผลกระทบจากสงคราม รวมถึงสหรัฐฯ จะดำเนินการโครงสร้างพื้นฐานด้านก๊าซร่วมกับยูเครน นอกจากนี้ จะมีความร่วมมือเพื่อการสกัดแร่ธาตุและทรัพยากรธรรมชาติ ขณะที่ธนาคารโลก (World Bank) จะจัดทำแพ็คเกจทางการเงินพิเศษเพื่อเร่งรัดความพยายามเหล่านี้

13.รัสเซียจะถูกรวมกลับเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจโลก : การปลดคว่ำบาตรจะถูกนำมาหารือในขั้นต่อไป รวมถึงสหรัฐฯ จะทำข้อตกลงความร่วมมือทางเศรษฐกิจระยะยาวและรัสเซียจะได้รับเชิญให้กลับเข้าร่วมกลุ่ม G8

14.เงินทุนที่ถูกแช่แข็ง หรือ Frozen Fund จะถูกนำไปใช้ : เป็นเงินทุนในส่วนที่ไม่ได้ถูกนำไปใช้ประโยชน์ โดยเงินทุนรัสเซียที่ถูกแช่แข็งมูลค่า หนึ่งแสนล้านดอลลาร์จะถูกนำไปลงทุนในความพยายามฟื้นฟูและพัฒนายูเครนภายใต้การนำของสหรัฐฯ โดยที่สหรัฐฯ จะได้รับผลกำไร 50% จากโครงการนี้ ส่วนยุโรปจะเพิ่มเงินอีก 100 พันล้านดอลลาร์เพื่อเพิ่มจำนวนเงินลงทุนที่สามารถใช้ในการฟื้นฟูยูเครน 

สำหรับส่วนที่เหลือของเงินทุนรัสเซียที่ถูกแช่แข็งจะถูกลงทุนในกลไกการลงทุนร่วมสหรัฐฯ-รัสเซียอีกโครงการหนึ่งโดยกองทุนนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างความสัมพันธ์และเพิ่มผลประโยชน์ร่วมกันและสร้างแรงจูงใจที่แข็งแกร่งไม่ให้กลับไปสู่ความขัดแย้งอีก

15.จะมีการจัดตั้งคณะทำงานร่วมสหรัฐฯ-รัสเซีย ในประเด็นความมั่นคง เพื่อส่งเสริมและเพิ่มการรับประกันการว่าข้อตกลงนี้จะได้รับการปฏิบัติตาม

16.รัสเซียต้องบัญญัติเป็นกฎหมายของตนว่าจะไม่รุกรานต่อยุโรปและยูเครน

17.สหรัฐฯ และรัสเซียจะตกลงขยายผลบังคับใช้ในสนธิสัญญาไม่แพร่ขยายอาวุธนิวเคลียร์ รวมถึงการนำสนธิสัญญา “START I” ซึ่งเป็นข้อตกลงระหว่างสหรัฐฯ และรัสเซียในการลดจำนวนหัวรบนิวเคลียร์และขีปนาวุธพิสัยไกล

18.ยูเครนต้องตกลงที่จะเป็นรัฐ “ไม่มีอาวุธนิวเคลียร์” ตามสนธิสัญญาว่าด้วยการไม่แพร่ขยายอาวุธนิวเคลียร์ : ซึ่งในปัจจุบันยูเครนดำรงอยู่ในสถานะนี้แล้ว

19.โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ซาปอริซเซียจะถูกเปิดใช้งานภายใต้การกำกับดูแลของทบวงการปรมาณูระหว่างประเทศ หรือ IAEA และไฟฟ้าที่ผลิตได้จะถูกจัดสรรอย่างเท่าเทียมระหว่างรัสเซียและยูเครน แบบ 50:50

20.ทั้งสองประเทศมุ่งมั่นที่จะดำเนินโครงการการศึกษาในโรงเรียนและสังคม เพื่อส่งเสริมความเข้าใจและความอดทนต่อวัฒนธรรมที่แตกต่าง รวมทั้งขจัดการเหยียดผิวและความอคติ : ในข้อนี้ยังรวมถึงยูเครนจะนำกฎระเบียบของสหภาพยุโรปเกี่ยวกับศาสนาและการคุ้มครองชนกลุ่มที่ใช้ภาษาต่างๆ มาใช้ นอกจากนี้ทั้งสองประเทศต้องตกลงยกเลิกมาตรการที่เลือกปฏิบัติทั้งหมด และรับประกันสิทธิ์ของสื่อและการศึกษา ขณะที่อุดมการณ์และกิจกรรมของนาซีทั้งหมดต้องถูกสั่งห้าม

-การแบ่งดินแดน-

21.การแบ่งดินแดนรัสเซียและยูเครน : อีกหนึ่งประเด็นใหญ่ที่ถูกจับตามอง ซึ่งฝั่งยูเครนมองว่าเสียเปรียบเพราะต้องสูญเสียดินแดนบางส่วนให้กับรัสเซีย อีกทั้งยังเป็นสิ่งที่เซเลนสกีปฏิเสธอย่างหนักแน่นมาโดยตลอด

• คาบสมุทรไครเมีย, ลูฮันสก์ และโดเนตสก์ จะได้รับการยอมรับในทางปฏิบัติว่า “เป็นของรัสเซีย”

• ภูมิภาคเคอร์ซอนและซาปอริซเซียจะถูกระงับตามแนวเส้นแบ่งฝ่าย ซึ่งหมายถึงการยอมรับในทางปฏิบัติ “ตามแนวเส้นแบ่งนั้น” เท่านั้น

• รัสเซียจะสละดินแดนอื่น ๆ ที่ตกลงกันไว้ซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของตน นอกเหนือจากห้าภูมิภาคดังกล่าว (คาบสมุทรไครเมีย, ลูฮันสก์, โดเนตสก์, เคอร์ซอนและซาปอริซเซีย)

• กองกำลังยูเครนจะถอนตัวออกจากภูมิภาคโดเนตสก์ที่ควบคุมอยู่ในปัจจุบัน และพื้นที่นี้จะกลายเป็นเขตกันชนปลอดทหาร แม้จะได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติว่าเป็นดินแดนของรัสเซีย แต่กองกำลังรัสเซียจะต้องไม่เข้าสู่เขตปลอดทหารนี้

อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ ลูฮันสก์เกือบทั้งหมดอยู่ภายใต้การยึดครองของรัสเซีย แต่โดเนตสก์ถือเป็นหัวใจสำคัญของในการต่อต้านของยูเครน รัสเซียสูญเสียกำลังทหารอย่างมหาศาลในการสู้รบเพื่อแย่งชิงพื้นที่นี้ และพื้นที่ที่ยูเครนยังควบคุมอยู่นั้นเป็นป้อมปราการสำคัญในการสกัดกั้นการรุกของรัสเซียต่อไป ซึ่งเซเลนสกีก็อาจไม่ยอมสละพื้นที่เหล่านี้ได้ส่วนหนึ่งเพราะการเสียดินแดนจะกระทบต่อคะแนนนิยมของเขาที่ในขณะนี้ก็ไม่ดีนัก

22.หลังจากตกลงเรื่องการจัดการดินแดนในอนาคตแล้ว ทั้งรัสเซียและยูเครนต้องมุ่งมั่นที่จะไม่เปลี่ยนแปลงการจัดการเหล่านี้โดยใช้กำลัง แบะการรับประกันด้านความปลอดภัยใด ๆ จะไม่ถูกนำมาใช้หากมีการละเมิดข้อผูกพันนี้

23.รัสเซียจะไม่ขัดขวางยูเครนในการใช้แม่น้ำเดนีเปร์เพื่อกิจกรรมทางการค้า และจะมีการบรรลุข้อตกลงเกี่ยวกับการขนส่งธัญพืชผ่านทะเลดำโดยเสรี

24.จะมีการจัดตั้งคณะกรรมการด้านมนุษยธรรมขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหาค้างคา : โดยเฉพาะการแลกเปลี่ยนนักโทษ พลเมืองที่ถูกกคุมขัง รวมถึงเด็ก ๆ จะต้องได้กลับคืนสู่ครอบครัวอีกครั้ง 

25.ยูเครนต้องจัดการเลือกตั้งใน 100 วัน : CNN รายงานว่าแทบจะเป็นไปไม่ได้ที่จะจัดการลงคะแนนเสียงอย่างถูกต้องตามกฎหมายภายในระยะเวลาเพียง 3 เดือนหลังการลงนามในข้อตกลงสันติภาพนี้ เช่นเดียวกันกับการปลดกำลังทหาร การปฏิรูปการเลือกตั้ง การหาเสียง และการฟื้นฟูเศรษฐกิจ จะไม่สามารถทำได้ในช่วงเวลาสั้น ๆ และผลการเลือกตั้งที่ออกมาจะนำไปสู่รัฐบาลที่ขาดอำนาจอธิปไตยที่แท้จริง หรือถูกชักจูงโดยอิทธิพลของรัสเซีย ซึ่ง CNN กล่าวว่าอาจเป็นสิ่งที่รัสเซียต้องการ

26.ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องในความขัดแย้งนี้จะได้รับการ “นิรโทษกรรม” เต็มรูปแบบสำหรับการกระทำของตนในช่วงสงคราม และตกลงที่จะไม่ยื่นข้อเรียกร้องหรือพิจารณาข้อร้องเรียนใด ๆ ในอนาคต : CNN รายงานว่าในประเด็นนี้ชัดเจนว่ามุ่งเป้าไปที่การ “ยกเลิกหมายจับ” ของศาลอาญาระหว่างประเทศต่อ “ปูติน” และยังหมายถึงข้อกล่าวหาเกี่ยวกับอาชญากรรมสงครามที่ถูกยื่นต่อรัสเซียจะต้องถูกยกเลิกด้วย 

27.ข้อตกลงนี้จะมีผลทางกฎหมายการดำเนินการจะถูกตรวจสอบและรับประกันโดยสภาสันติภาพ (Peace Council) ที่นำโดยประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ หากมีการละเมิดจะมีการกำหนดมาตรการคว่ำบาตรทันที

28.เมื่อทุกฝ่ายตกลงต่อบันทึกความเข้าใจฉบับนี้ การหยุดยิงจะมีผล “ทันที” หลังจากทั้งสองฝ่ายถอยกำลังไปยังจุดที่ตกลงไว้เพื่อเริ่มดำเนินการตามข้อตกลง